Krajobraz i środowisko
Publicystyka na temat architektury krajobrazu i projektowania w zgodzie ze środowiskiem naturalnym. Teksty analizujące formy wypływające wprost z otaczającego je krajobrazu. Projektowanie w duchu idei architektury zielonej, zrównoważonej, jest często dużo bardziej naturalne i popularne niż się wydaje.
architektura a środowisko naturalne
Od zawsze architektura jest wyrazem transformującej działalności człowieka na środowisku naturalnym, kreacją, zmieniającą jego oblicze, a jednak głęboko z niego wypływającą. Dawniej w architekturze wykorzystywano lokalne budulce, a ograniczeniem były ludzkie ręce. Obserwując naturalne zjawiska, zmiany pór roku, wędrówkę słońca, budowniczy starali się stworzyć jak najlepsze warunki do życia w danym miejscu. Jak architektura ziem górskich w formie schronisk, czy chat pasterskich, która wypływa z głębokiej zależności z ukształtowaniem terenu, ale nie tylko. Kąt nachylenia połaci dachowej jest na Podhalu dużo większy niż w podobnych obiektach w Alpach, co wynika z problematyki lokalnych warunków klimatycznych. Więcej na ten temat przeczytacie w materiale Dariusza Kronowskiego „Architektura ziem górskich”.
architektura krajobrazu współcześnie
Tereny nienaruszone działalnością człowieka stają się dzisiaj wyjątkowo cennym, zanikającym zasobem. Wyzwaniem w świecie pełnym niemal nieograniczonych możliwości jest tworzenie miejsc, które biorąc pod uwagę potrzeby ludzi, generują skromne odpowiedzi, które jednocześnie harmonizują z naturą, nie szkodzą jej i tworzą niepowtarzalne, pełne szacunku warunki do obcowania człowieka z naturą. Przestrzenie, w których kontakt ten jest możliwy, ale nadal w warunkach „ujarzmionych” czy „okiełznanych” to projekty w różnych skalach i zakresach: od parku w mieście, przez schroniska górskie, uzdrowiska, przystanie jachtowe, po małą architekturę, jak norweskie hytte, czy też chalet w Alpach. W najbardziej radykalnych przypadkach chodzi o zapewnienie człowiekowi niezbędnego minimum — tak, by kontakt z naturą był, jak najmniej zakłócony. Tego typu architektura jest często wykończona surowym, czy opalanym drewnem, a wnętrza skromne zapewniające miejsce do spania i do spożycia posiłku, względne ciepło i dach nad głową, ale nic poza tym.
zrównoważona architektura harmonizująca z naturą
Większa świadomość społeczna na temat ekologii skutkuje coraz większym naciskiem kładzionym na stosowanie, także w budownictwie, różnego rodzaju technologii zmniejszających negatywny wpływ na środowisko. Bardziej holistyczne podejście do budowania to także myślenie o budynku w kontekście całego cyklu jego istnienia — stosowanie naturalnych materiałów, większa elastyczność funkcjonalna. Także w skali makro. W obliczu zagrożenia deficytem wody, Kopenhaga postanawia zbierać wodę deszczową, zatrzymując ją w postaci stawów w miejskich parkach.
Kierownik działu projektów zewnętrznych i wystaw w Narodowym Instytucie Architektury i Urbanistyki. Współzałożyciel krakowskiego stowarzyszenia Przestrzeń-Ludzie-Miasto i członek rady Fundacji Instytut Architektury. Brał udział w przygotowaniu wystaw (m.in. „Za-mieszkanie 2012. Miasto ogrodów, miasto ogrodzeń”, „Figury niemożliwe” - Pawilon Polski na 14. Biennale Architektury w Wenecji, „Transformacja. Przestrzenie wolności", „Tożsamość. 100 lat polskiej architektury”) i projektów edukacyjnych, koordynator projektów Krakowski Szlak Modernizmu i Pomoszlaku. Architekt, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, stypendysta rządu francuskiego na Ecole Nationale Supérieure d’Architecture de Paris-Belleville. Studiował także w Amsterdamie i Kopenhadze.
[fot. Grzegorz Karkoszka / Exercising modernity]
