W styczniu 2020 roku z inicjatywy sześciu polskich biur architektonicznych opublikowany został manifest polskiej edycji akcji Architects Declare: polscy architekci dla klimatu. Jej sygnatariusze zapowiadali dążenie do bardziej odpowiedzialnego środowiskowo projektowania i budowania. Dwa lata po tej deklaracji sprawdzamy jak biura, które dołączyły do akcji radzą sobie z wdrażaniem pro-ekologicznych praktyk.
Ankietę redakcyjną przesłaliśmy do piętnastu pracowni. W najbliższych tygodniach dzielić będziemy się opiniami, doświadczeniami i wnioskami tych biur, które zdecydowały się odpowiedzieć na nasze pytania. Dotyczyły one nie tylko wdrażania zrównoważonych strategii w nowych projektach, ale także funkcjonowania pracowni czy odmowy wykonania projektu sprzecznego z przyjętymi wartościami. Jak polscy architekci odpowiadają na kryzys klimatyczny?
Jagiellońska 13
fot. ROARK Studio
czytaj także:
ROARK Studio
Jakie zmiany w projektowaniu wprowadziliście w związku z kryzysem klimatycznym? Czy modyfikowaliście już opracowywane projekty czy staracie się wprowadzać zmiany w tych, nad którymi zaczynacie prace?
Pracownia Roark Studio współpracuje z firmą architektoniczno-technologiczną Designbotic w zakresie symulacji, badań naukowych związanych ze zrównoważonym rozwojem oraz tworzenia narzędzi, które pomagają architektom podejmować mądre decyzje projektowe. W naszych projektach promujemy rozwiązania pro-ekologiczne, ale również wyczuleni jesteśmy na tzw. geenwashing. To znaczy, że do każdej nowinki przykładamy dozę sceptycyzmu.
Jagiellońska 13
fot. ROARK Studio
Nasz projekt Jagiellońska 13 zrealizowany dla NDI Development jest pierwszym obiektem mieszkalnym w Trójmieście, który otrzymał certyfikat BREEAM na poziomie „very good” na etapie projektowym. W oczekiwaniu na certyfikaty mamy jeszcze dwa osiedla mieszkalne.
Jeśli mielibyście wskazać jeden projekt – ilustrację dobrych praktyk w zakresie odpowiedzialnej klimatycznie architektury – jaki byłby to obiekt i dlaczego?
Naszym projektowym manifestem, w którym znalazły się zarówno rozwiązania odpowiedzialne klimatycznie jak i dobre praktyki dla miast przyszłości jest koncepcja konkursowa na zagospodarowanie terenu Skweru Kościuszki i Molo Południowego w Gdyni „Pirs Przyszłości”. Za tę pracę otrzymaliśmy wyróżnienie. Konkurs został rozstrzygnięty w grudniu 2021.
Pirs Przyszłości
fot. ROARK Studio
Oprócz wyróżnienia zostaliśmy zakwalifikowani do kategorii „N” (czyli prac niemogących otrzymać nagrody) ze względu na odmowę wypełnienia załącznika dotyczącego kosztów, który był częścią pracy konkursowej. Argumentowaliśmy, iż obecnie nie podejmowanie działań jest bardziej kosztowne niż nierobienie niczego. Nasza decyzja o odmowie była częścią idei projektowej.
Czy zdarzyło się Wam odmówić zlecenia lub porzucić projekt ze względów etycznych?
Odmawialiśmy zleceń wielokrotnie – głównie gdy już na początkowym etapie rozmów było widać, że z inwestorem mamy inne podejście do kształtowania przestrzeni.
Pirs Przyszłości
fot. ROARK Studio
Czy obliczacie pełny koszt cyklu życia budynku i modelujecie emisję dwutlenku węgla w całym okresie użytkowania?
Jeszcze nie jesteśmy na tym etapie.
Czy dzielicie się wiedzą, badaniami i doświadczeniami związanymi z projektowaniem odpowiedzialnym klimatycznie z innymi biurami?
Dzielimy się pomysłami, spostrzeżeniami oraz badaniami za pośrednictwem prasy (pisaliśmy artykuły również do Państwa czasopisma) oraz mediów społecznościowych.
Pirs Przyszłości
fot. ROARK Studio
Jakie są najważniejsze kroki do podjęcia w najbliższej przyszłości? Gdzie widzicie Państwo największe zagrożenia? Jak oceniacie skuteczność podjętych przez siebie działań?
Najważniejsze jest edukowanie społeczeństwa, które jako ostateczny klient naszych projektów ma prawo wymagać od inwestorów i projektantów etyki w zakresie przeciwdziałania zmianom klimatu, ale również mądrego zużywania zasobów, ochrony zieleni w miastach czy budowania obiektów sprzyjających dobrostanowi użytkowników.
Pirs Przyszłości
fot. ROARK Studio