W rozstrzygniętym niedawno konkursie na projekt gmachu Europejskiego Centrum Filmowego CAMERIMAGE w Toruniu udział wziął także zespół z warszawskiej pracowni WXCA w składzie Szczepan Wroński, Andrzej Bulanda, Michał Czerwiński, Anna Majewska‑Karolak, Zuzanna Rosińska i Michał Sokołowski. Architekci, którzy w ostatnich latach zwyciężyli w wielu konkursach, tym razem postawili na zwartą w formie, choć subtelną i eteryczną w wyrazie „światłoczułą” bryłę.
makieta projektu
© WXCA
śmiałe wizje przyszłości
Koncepcja Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage […] to wizja przestrzeni inspirującej do doświadczania i poszukiwania nowych ujęć otaczającej rzeczywistości. Przestrzeni integracji, wymiany; dzielenia się refleksjami, obserwacjami, twórczością — piszą o projekcie jego autorzy, architekci z pracowni WXCA. — Prezentowana wizja ma oferować atrakcyjną, zrównoważoną koncepcję rozwoju przestrzeni na pograniczu tkanki średniowiecznego miasta i powojennej substancji, zintegrowaną z zielonym, bulwarowym założeniem parkowym, okalającym śródmieście Torunia. Pożądana równowaga między historyczną ciągłością — kontynuacją a budowaniem nowych perspektyw i ujęć otaczającej rzeczywistości inspirować ma nowe, twórcze, krytyczne i śmiałe wizje przyszłości — dodają.
Zgodnie z założeniami architektów, kompleks toruńskiego ECFC tworzyć ma dostępną scenerię pozostającą w relacji z otoczeniem, nawiązującą do przeszłości miasta — z formami przypominającymi geometrię budynków militarnych czy plenerowym audytorium zaznaczającym przebieg dawnej fosy — i czerpiącą z pobliskiego, parkowego założenia.
Rozsunięte, kompaktowe bryły obiektu, jak piszą autorzy koncepcji, ustępują miejsca zieleni, tworząc tym samym wnętrza urbanistyczne dogodnie powiązane ze szlakami komunikacyjnymi, co, jak podkreślają, umożliwiać ma rozszerzenie wewnętrznego programu obiektów o zewnętrzne aktywności, takie jak plenerowe pokazy filmowe, imprezy kulturalne czy ekspozycje.
przenikanie układu bulwarowego z zabudową ECFC
© WXCA
Kluczowe w kształtowaniu form jest ukierunkowanie na rozwiązania, stanowiące przestrzenną oprawę i inspirację dla mnogości scenariuszy programowo‑przestrzennych. Całość kompozycji ma współtworzyć i wzmacniać odczuwanie ciągłości żywego, rekreacyjnego, linearnego założenia parkowego w skali całego miasta — podkreślają architekci.
brama do średniowiecznego miasta
© WXCA
współczesna brama do średniowiecznego miasta
Budynek ECFC w koncepcji architektów z pracowni WXCA stanowić ma z jednej strony symboliczną, przestrzenną bramę prowadzącą do najstarszej części miasta (z kierunków północnego i zachodniego), z drugiej zaś, od południa i wschodu, wkomponowywać się w tkankę średniowiecznych ulic. Gabaryty wieloelementowego obiektu nawiązują do otaczającej zabudowy, a jego rozczłonkowana, tektoniczna bryła tworzy rozmaite kadry, plany i przestrzenie. Budynek, jak piszą autorzy, jest interaktywną instalacją dla współczesnej sztuki filmowej, a jego ściany tworzą wielkopowierzchniowe ekrany i tła.
przekrój
© WXCA
Elewacje, obszerne powłoki ścian zewnętrznych i wewnętrznych jak wieloplanowe, wielkopowierzchniowe (światłoczułe) ekrany tworzyć mają dynamiczny spektakl odbijający zjawiska naturalne, pogodowe, atmosferyczne, rejestrować i transmitować w czasie rzeczywistym zmienny obraz — uwarunkowany kierunkiem, z którego odbiorcy (poruszający się) obserwują, jakością oraz kątem padania światła. W zależności od kąta padania promienie słoneczne wnikają (w okresie jesienno‑zimowym) do wnętrza nagrzewając masywne wewnętrzne ściany lub odbijają się, zacieniają wnętrze (w okresie letnim) — tłumaczą projektanci.
przekrój
© WXCA
technologia i ekologia
Funkcjonalno‑przestrzenny układ zwartych brył, jak dodają architekci, oparty jest na zasadniczo ortogonalnej strukturze o czytelnej geometrii, która umożliwia racjonalną, a zatem ekologiczną i ekonomiczną dyspozycję programu wewnątrz.
Przestrzenie w obiekcie połączono podziemnym korytarzem umożliwiającym transport sprzętu, widzowie zaś przemieszczać się mogą między budynkami poprzez trakty umożliwiające czasowe wydzielanie stref. Ze względu na swoją funkcję, budynek wypełniony jest rozwiązaniami technicznymi pozwalającymi na stworzenie doskonałych warunków akustycznych — sale kinowe, sala festiwalowa i studio filmowe przed hałasem chroni układ box in box, pomieszczenia te objęte są także komputerowym modelowaniem akustyki wnętrza. W sali głównej ponadto zaplanowano między innymi scenę obrotową i mobilne schody.
bryła Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage
© WXCA
Projektanci postawili w budynku także na proekologiczne rozwiązania oparte o takie zjawiska jak między innymi akumulacja termiczna masywnych elementów, gospodarowanie (opływanie, parowanie) deszczem, odpowiednie zakomponowanie i zmaterializowanie płaszczyzn eksponowanych na promienie słoneczne (grzanie, zacienianie, pochłanianie, oddawanie, przetwarzanie energii słonecznej). Co więcej, pomieszczenia, które nie wymagają światła naturalnego, umieszczono pod ziemią, wprowadzono także zielone dachy z ogrodami bagiennymi.
Jak podkreślają architekci z pracowni WXCA, ważną kwestią w kontekście tej inwestycji jest aspekt kształtowania świadomości ekologicznej.
Preferowane rozwiązania oparte o proste, dobrze wszystkim znane zjawiska mogą być bezpośrednio odczuwane, spostrzegane przez użytkowników przestrzeni. Pozytywne doznania zmienności natury doświadczane poprzez mnogość atmosferycznych zjawisk projektowanych na wielkoprzestrzennych, światłoczułych powłokach tektonicznej kompozycji — inspirować mają do refleksji nad twórczością, kulturą i naturą, relacją człowieka z otoczeniem, inspirować do tworzenia nowych, perspektywicznych wizji teraźniejszości i mądrej, lepszej przyszłości — tłumaczą projektanci.
