V&A Dundee (Victoria & Albert Museum),
projekt: Kengo Kuma & Associates (KKAA)
Muzeum Wiktorii i Alberta (ang. Victoria & Albert Museum, w skrócie V&A) jest jednym zczołowych muzeów w Wielkiej Brytanii, wyróżniającym się bogatą kolekcją sztuki i rzemiosła artystycznego. W 2010 roku ogłoszono konkurs architektoniczny na projekt nowej filii muzeum w Dundee, czwartym pod względem wielkości mieście Szkocji, którego celem było stworzenie obiektu o wyjątkowej formie i funkcji. Jury wybrało projekt przygotowany przez japońską pracownię Kengo Kuma & Associates, która zrealizowała ten obiekt w 2018 roku.
V&A Dundee (filia muzeum Wiktorii i Alberta w Dundee) – budynek został usytuowany nad brzegiem rzeki Tay
fot. Ross Fraser McLean © Kengo Kuma & Associates (KKAA)
inspiracja klifami Orkadów
i portowym charakterem miasta
Bryła pierwszego szkockiego muzeum designu została zaprojektowana z myślą o współgraniu z naturalnym otoczeniem. Budynek, usytuowany nad brzegiem rzeki Tay w portowej dzielnicy, składa się z dwóch części o formie odwróconych piramid, z każdą konstrukcją ważącą ponad cztery tony. Elewacje budynku są wykończone poziomo ułożonymi betonowymi listwami rozmieszczonymi w gęstym układzie.
V&A Dundee (filia muzeum Wiktorii i Alberta w Dundee) – centralnym elementem projektu jest otwarta przestrzeń, która pełni funkcję tunelu, łączącego nabrzeże rzeki Tay z ulicą Union Street
fot. Ross Fraser McLean © Kengo Kuma & Associates (KKAA)
Taki sposób wykończenia nawiązuje do naturalnych formacji krajobrazowych Szkocji, szczególnie nadmorskich klifów Orkadów – archipelagu położonego na północ od wybrzeży Szkocji. Struktura obiektu rozszerza się ku górze, kończąc się wyraźnie zaznaczonym przeszkleniem. Układ bryły nawiązuje do portowego charakteru otoczenia i przypomina kształt okrętu.
V&A Dundee (filia muzeum Wiktorii i Alberta w Dundee) – plan zagospodarowania przestrzennego
© Kengo Kuma & Associates (KKAA)
połączenie miasta z wodą
Centralnym elementem projektu jest otwarta przestrzeń, która pełni funkcję tunelu, łączącego nabrzeże rzeki Tay z ulicą Union Street – główną osią komunikacyjną miasta. W XX wieku obszar nabrzeża Dundee został oddzielony od reszty miasta przez ciąg magazynów, które zostały usunięte jako część szerszego planu rewitalizacji miejskiej.
V&A Dundee (filia muzeum Wiktorii i Alberta w Dundee) – każda bryła waży ponad cztery tony
fot. Ross Fraser McLean © Kengo Kuma & Associates (KKAA)
Muzeum stało się symbolem tego procesu przemiany, a przestronny „otwór” w jego strukturze przywrócił relację między miastem a rzeką. Inspiracją dla tego elementu była japońska brama Torii, która w tradycji shinto symbolizuje przejście do miejsc świętych.
V&A Dundee (filia muzeum Wiktorii i Alberta w Dundee) – rysunek południowej i zachodniej elewacji
© Kengo Kuma & Associates (KKAA)
wnętrze jako przestrzeń
dla społeczności
Wnętrze muzeum zostało zaprojektowane z myślą o otwartości i wspieraniu interakcji społecznych. Nieregularne rozmieszczenie paneli ściennych nadaje przestrzeni dynamiczny charakter, jednocześnie tworząc przyjemną atmosferę. Rozbudowa przestrzeni ku górze potęguje wrażenie przestronności, które odróżnia to miejsce od standardowych holi muzealnych. Dzięki wielofunkcyjnemu charakterowi wnętrza, V&A Dundee służy nie tylko jako muzeum, ale również jako przestrzeń dla koncertów i występów artystycznych.
Oprac.: Anastazja Dżupina
Ilustracje udostępnione dzięki uprzejmości pracowni Kengo Kuma & Associates (KKAA).