Instytut im. Ali Szera Nawoiego,
projekt: Zaha Hadid Architects
Pracownia Zaha Hadid Architects (ZHA) przedstawia nowy projekt Instytutu Ali Szera Nawoiego w Nowym Taszkiencie, Uzbekistanie. Kompleks ten, o powierzchni użytkowej wynoszącej 29 tysięcy m², obejmie Państwowe Muzeum Literatury Nawoi oraz audytorium na 400 miejsc, przeznaczone na występy, konferencje i wydarzenia kulturalne. Projekt zakłada również utworzenie Międzynarodowego Centrum Badawczego oraz szkoły z internatem dla 200 uczniów, ukierunkowanej na rozwój kompetencji z zakresu języka uzbeckiego, literatury i muzyki.
fundament kulturalny
dla rowijającego się miasta
Centrum będzie stanowić fundament planowanej dzielnicy kulturalnej Nowego Taszkientu. Teren o powierzchni 25 tysięcy hektarów został zaplanowany przez biuro Cross Works, w odpowiedzi na potrzeby rozwijającej się aglomeracji. Instytut, noszący imię Ali Szera Nawoiego — uznanego wezyra, poety i językoznawcy z XV wieku — ma na celu wspieranie i rozwój uzbeckiego dziedzictwa literackiego i kulturowego.
Instytut Międzynarodowych Badań Naukowych im. Ali Szera Nawoiego w Taszkiencie — wizualizacja na budowlę z lotu ptaka
© Norviska
przestrzenie wspierające edukację
w Nowym Taszkiencie
Główna część kompleksu o powierzchni 23 tysięcy m² została zaprojektowana jako sieć powiązanych brył o organicznych, lejkowatych formach, które zostały ukształtowane na wzór tradycyjnych łapaczy wiatru, stosowanych w regionie Azji Centralnej i Bliskiego Wschodu. Takie struktury o pustych wnętrzach umożliwiają naturalną cyrkulację powietrza, kierując jego strumień w głąb budynku i zapewniając chłodzenie w okresach letnich. W bezwietrzne dni bryły te będą pełnić funkcję kominów termicznych, wykorzystując gradient ciśnienia do regulacji temperatury wewnątrz budynku.
Instytut Międzynarodowych Badań Naukowych im. Ali Szera Nawoiego w Taszkiencie — wizualizacja
© ZHA
forma na wzór regionalnych łapaczy wiatru
i pasywne rozwiązania
W najgorętszych miesiącach naturalny system chłodzenia wspomagany będzie przez wentylatory i mgiełki wodne, co zapewni komfort termiczny przy minimalnym zużyciu energii. Głębokie zadaszenia ochronią elewacje przed słońcem latem, a zimą umożliwi optymalne nasłonecznienie wnętrz. Pomysł na konstrukcję budynków inspirowany jest lokalną architekturą uzbecką, a zastosowanie cegieł produkowanych w tradycyjnych piecach Taszkientu pozwala na wizualne powiązanie nowoczesnych form z lokalną kulturą architektoniczną.
Instytut Międzynarodowych Badań Naukowych im. Ali Szera Nawoiego w Taszkiencie — analiza nasłonecznienia
© Buro Happold
cegła i szkło jako podstawowe
materiały budowlane
Przestrzeń między ceglanymi bryłami wypełni przeszklona fasada, która wprowadzi do wnętrza naturalne światło i otworzy budynek na otaczające dziedzińce. Dziedzińce te — charakterystyczny element architektury regionu — nie tylko doświetlą wnętrza, ale także wesprą naturalną wentylację i utworzą miejsca spotkań.
Instytut Międzynarodowych Badań Naukowych im. Ali Szera Nawoiego w Taszkiencie — wizualizacja wnętrza
© Norviska
budownictwo pasywne
w odpowiedzi na klimat regionu
Centrum zaprojektowano zgodnie z zasadami budownictwa pasywnego, co pozwali utrzymać optymalne warunki dla użytkowników, jednocześnie minimalizując zużycie energii.
Instytut Międzynarodowych Badań Naukowych im. Ali Szera Nawoiego w Taszkiencie — schemat nasłonecznienia
© ZHA
Państwowe Muzeum Literatury Nawoi
jako serce projektu
W centralnej części instytutu znajdzie się Państwowe Muzeum Literatury Nawoi, dedykowane badaniom nad literaturą oraz ochronie i promocji uzbeckiego dziedzictwa piśmienniczego. Muzeum, złożone z 13 sal wystawowych, będzie gromadzić i prezentować cenne rękopisy, książki oraz archiwalne materiały. W obiekcie znajdą się także warsztaty konserwatorskie oraz magazyn dla zbiorów o wartości historycznej.
Instytut Międzynarodowych Badań Naukowych im. Ali Szera Nawoiego w Taszkiencie — wizualizacja
Projekt instytutu czerpie inspirację z tradycyjnych, uzbeckich form i wzorców kulturowych, jednocześnie zapewniając nowoczesne przestrzenie dla edukacji i kultury. Architektura, zakorzeniona w lokalnych tradycjach, promuje współczesną interpretację historycznych elementów, tworząc wielofunkcyjne centrum, które stanie się przestrzenią dialogu i kreatywności, otwartą na lokalną społeczność oraz gości z całego świata.
Oprac.: Anastazja Dżupina
Ilustracje udostępnione dzięki uprzejmości pracowni Zaha Hadid Architects.
