W gronie laureatów międzynarodowego konkursu architektonicznego na przebudowę Pałacu Radziwiłłów w Wilnie znalazła się pracownia BDR Architekci z Warszawy. Otrzymali trzecie miejsce w konkursie na adaptacje budynku na potrzeby Litewskiego Muzeum Sztuki.
Latvijas Nacionālais mākslas muzejs (Litewskie Muzeum Sztuki) ogłosiło w maju bieżącego roku konkurs na projekt przebudowy zabytkowego kompleksu Pałacu Radziwiłłów w Wilnie. Konkurs prowadzony był przez Litewski Związek Architektów. W skład jury wchodzili: Mindaugas Pakalnis, Siiri Valner, Rolandas Palekas, Jan Belina Brzozowski, Arūnas Gelūnas, Lolita Jablonskienė, Jolanta Jurašienė, Aurimas Sasnauskas i Mindaugas Staniūnas.
wizualizacja Pałacu Radziwiłłów od frontu
© BDR Architekci
Pierwsze miejsce zajęła litewska pracownia Processoffice, drugie zespół Fragment architektai. BDR Architekci zajęli trzecie miejsce. Projekt opracował zespół złożony z Konrada Basana, Pawła Dadoka, Marie Roj we współpracy z Kamilem Urbanem. Jakie zmiany zaproponowali?
zmiana układu
Z XVII wiecznego zabytku zachował się tylko fragment skrzydła, obok dobudowano niewielkie budynki halowe. Charakter placu został zupełnie zmieniony, jego układ przestał być czytelny, a jego spora część została przerobiona na parking. Jednym z głównych założeń projektu BDR było przywrócenie układu urbanistycznego Pałacu — odtwarzając część centralną wraz ze skrzydłem. Na plac wewnętrzny wchodzi się przez ażurowy podcień. Wysokie drzewa, które obecnie rosną na placu, zostałyby przesadzone przed muzeum. Zaprojektowany przez pracownię kompleks ma mieścić nowoczesne muzeum sztuki, przestrzeń wokół miałaby tworzyć nowe atrakcyjne, miejsce na Starym Mieście w Wilnie.
projekt starał się połączyć zabytkową architekturę z nowoczesnością
© BDR Architekci
architektura
Przy zmianie układu urbanistycznego konieczne było odtworzenie części pałacu, unikając rozwiązań rekonstrukcyjnych. Rozwiązanie zaproponowane przez pracownię nawiązuje do tradycyjnej bryły skrzydła i części głównej — wprowadzając duże, wertykalne przeszklenia. Czterospadowe dachy dzielone są na piętro ze świetlikiem i połacią z pokryciem. Zabytkowe skrzydło zachodnie połączone jest z nowoczesnym skrzydłem wschodnim długim ażurowym podcieniem. Krużganek ma podwójny charakter — chroni przed niesprzyjającymi warunkami atmosferycznymi, a na jego dachu zaprojektowano taras wystawienniczy dla letnich ekspozycji plenerowych. Poza budynkiem muzeum ważne było stworzenie przestrzeni publicznych. W projekcie po lewej stronie dziedzińca muzealnego stworzono amfiteatr na 500 miejsc siedzących. Po prawej stronie znajduje się plac z drzewami, z którego mogą korzystać użytkownicy kawiarni.
przestrzeń dziedzińca miałaby łączyć różne funkcje publiczne
© BDR Architekci
Wywiad z jednym z autorów projektu, Konradem Basanem.
Wiktor Bochenek: Co było najtrudniejsze przy projektowaniu przebudowy Pałacu?
Konrad Basan: Wyzwaniem było harmonijne wprowadzenie uzupełnień w zabudowie, tak, aby we współczesny sposób przywrócić charakter i symetrię Willi Radziwiłłów. Ważnym aspektem konkursu było powiązanie ze sobą wszystkich budynków tak aby Muzeum uzyskało sprawnie skomunikowany i funkcjonalny układ pomieszczeń.
Wiktor Bochenek: Jak wyglądały zmiany układu urbanistycznego związane z przebudową?
Konrad Basan: Po zniszczeniach wojennych zachowało się właściwie tylko jedno oryginalne skrzydło. Po wojnie odbudowano w pierwotnej formie część północną pałacu. Ponadto na działce znajduje się lekka hala magazynowa o dużej powierzchni z początku XX wieku. W ramach przebudowy zdecydowaliśmy wyłącznie o rozbiórce niskich jednokondygnacyjnych dobudówek przylegającej do hali. Nowe kubatury zostały tak ukształtowane, żeby na ile to możliwe, w elegancki sposób przywrócić utraconą formę w kształcie litery U. Zdecydowaliśmy także o dodaniu pawilonów wejściowych, które „organizują” plac Muzealny oraz plac miejski sąsiadujący z działką.
najważniejszym elementem wnętrz jest przestrzeń wystawiennicza
© BDR Architekci
Wiktor Bochenek: Z czego są Państwo najbardziej zadowoleni w tym projekcie?
Konrad Basan: Wydaje się nam, że propozycja przez nas przedstawiona ma w sobie prostotę i elegancję, czyli cechy, które dają nadzieję na pewną ponadczasowość, czyli na to, że nowe budynki będą „na miejscu” nawet po wielu latach. Jesteśmy też zadowoleni z tego, że dość sprawnie rozmieściliśmy funkcje w budynku. Poza tym ważna była da nas przestrzeń publiczna placu, wykorzystaliśmy równice terenu i ukształtowaliśmy miejsce na amfiteatr, wystawy plenerowe. Wprowadziliśmy dużo terenów zielonych.
wizualizacja z lotu ptaka
© BDR Architekci
Wiktor Bochenek: Docelowo obiekt ma być placówką muzealną, jakie funkcje jeszcze spełnia w Państwa projekcie?
Konrad Basan: Poza pomieszczeniami wystawienniczymi należało zaprojektować salę wielofunkcyjną na 500 osób, zaproponować nową przestrzeń magazynów oraz funkcje publiczne takie jak sklep muzealny, kawiarnia.
Wiktor Bochenek: Dziękuje za rozmowę!
