Krakowianie od paru dni mogą odkrywać niektóre części miasta na nowo. Oczom mieszkańców ukazał się, chociażby park obok ronda Matecznego, dotychczas ukryty pod szeregiem charakterystycznych bilbordów z serii „pierogi w malarstwie”. Po 1 lipca 2022 roku każdy niespełniający warunków nośnik reklamowy może doprowadzić do kary finansowej.
co zmieni się w Krakowie.
W Krakowie można to już oficjalnie powiedzieć: „żegnamy reklamy”. Po dwóch latach od uchwalenia uchwały krajobrazowej skończył się okres dostosowywania do nowych zapisów prawnych. W jaki sposób uchwała zmieni oblicze miasta?
Uchwała podzieliła Kraków na trzy strefy, uwzględniające istniejące parki kulturowe z zapisami dotyczącymi nośników reklamowych. Bilbordy wolnostojące znikną z II i III strefy, w której skład wchodzi: Stare Miasto, część Nowej Huty, a także spory fragment Zwierzyńca i Krowodrzy. Dodatkowo usunięto również wolnostojące reklamy do 5 metrów kwadratowych w podobszarach stref.
podział stref
© Urząd Miasta Krakowa
Obok bilbordów duże zmiany dotyczą siatek wielkoformatowych, które będą trudniejsze do obronienia. Właściciele będą mogli umieścić baner na nie więcej niż połowie elewacji w trakcie trwania remontu. Taki rodzaj nośnika nie będzie mógł być na takim budynku wykorzystany częściej niż raz na siedem lat. Dotkliwe było to w szczególności zasłonięcia przysłowiowymi „szmatami” architektury wokół alei Trzech Wieszczów. Istotny element krakowskiej architektury, jakim jest dom własny Władysława Ekielskiego przy ulicy Piłsudskiego można było dotychczas oglądać tylko na zdjęciach z lat 80. i 90. XX wieku.
warunki, które muszą spełnić nośniki reklamowe w Krakowie
© Urząd Miasta Krakowa
proces egzekwowania
Obok zakończenia okresu dostosowywania się uchwały, istotny jest sposób egzekwowania przepisów. Urząd Miasta Krakowa zapowiada wszczynanie postępowań, które rozróżnia na dwa rodzaje: nośniki umieszczone przed i po uchwaleniu dokumentu.
Właściciele reklam zamontowanych przed 1 lipca 2020 roku zostali poinformowani o konieczności dostosowania do wytycznych. Po dwóch latach w przypadku nieusunięcia bądź dostosowania nośnika reklamowego mogą zostać nałożone kary finansowe.
ulica Bronowicka
© Urząd Miasta Krakowa
W przypadku reklam zamontowanych po wejściu uchwały właściciel reklamy zobowiązany jest do przedstawienia dokumentów potwierdzających zgodność tej reklamy z zapisami uchwały.
Na stronie Portalu Elektronicznych Usług Publicznych Miasta Krakowa znajdziemy specjalny kalkulator, który pozwoli określić, jaki nośnik może zostać wykorzystany na elewacji. Do tej pory Zarząd Dróg Miasta Krakowa usunął ponad 1500 reklam przy pasach drogowych. Nie nałożono jeszcze ani jednej kary finansowej. Kara za 1 metr sześcienny nośnika reklamowego niezgodnego z zapisami uchwały to 122 złote dziennie.
ulica Opolska
© Urząd Miasta Krakowa
początek zmian
Nie warto się oszukiwać, usunięcie nośników reklamowych można uznać za początek zmian, a także adaptacji do nowych warunków. Podstawą do realizacji celu uchwały jest przede wszystkim konsekwentne egzekwowanie przepisów — nawet w momencie, kiedy temat ucichnie, a społeczna presja ze względu na inne problemy zmaleje.
Odsłonięcie wielu miejsc na mapie miasta może pozytywnie wpłynąć na zainteresowanie niektórymi częściami miasta. Park przy rondzie Matecznym dotychczas oblepiony na wszystkie strony zaczyna zachęcać do zwiedzania. Mieszkańcy mogli się przekonać, że za bilbordami z nadrukowanymi drzewami istnieją takie prawdziwe. Podobnie było z reklamowym bastionem Krakowa, jakim była Góra Borkowska czy ulica Kalwaryjska.
ulica Orlińskiego
© Urząd Miasta Krakowa
Usunięcie nośników reklamowych będzie niosło za sobą również konieczne dalsze procesy adaptacji. Przy ulicy Pawiej przechodniom ukazał się obóz osób bezdomnych, które stworzyły sobie tam prowizoryczne warunki mieszkaniowe. Wiele miejsce nie wypięknieje od usunięcia nośników, tutaj konieczne są kolejne działania Urzędu, na które warto naciskać.