W kwietniu 2019 roku Muzeum Sztuki Nowoczesnej rozpoczęło budowę części muzealnej, pierwszego etapu projektu na Placu Defilad. Drugim etapem, który jak się okazuje stanowi fundament tej inwestycji będzie Teatr TR Warszawa, który właśnie otrzymał oficjalną zgodę na budowę.
zgoda prawomocna!
W lipcu 2020 roku teatr złożył wniosek o pozwolenie na budowę, który został pozytywnie rozpatrzony. 23 grudnia 2020 roku Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy wydał decyzję zatwierdzającą projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę dla kompleksu architektonicznego Teatru TR Warszawa i Muzeum Sztuki Nowoczesnej (część TR Warszawa). 13 stycznia 2021 roku decyzja stała się prawomocna.
Cieszymy się z otrzymania prawomocnego pozwolenia na budowę dla TR Warszawa, jednej z najważniejszych stołecznych inwestycji kulturalnych ostatnich lat. Jest to znaczący kolejny kamień milowy w procesie powstawania nowego centrum Warszawy, tętniącego życiem serca metropolii. TR Warszawa będzie obiektem nowoczesnym, ponadczasowym, który otworzy nowe możliwości uczestnictwa w kulturze. Dzięki zastosowanym rozwiązaniom projektowym, powstanie przestrzeń uniwersalna w wielu obszarach funkcjonalnych teatru, umożliwiająca dogodną oraz szybką rearanżację zarówno przestrzeni scenicznych, jak i widowni. Zespół budynków teatru i nowej siedziby Muzeum Sztuki Nowoczesnej będzie miejscem przyjaznym, dostępnym i bezpiecznym dla mieszkańców Warszawy oraz turystów, otwartym na Plac Centralny oraz Park Świętokrzyski. Również teren zewnętrzny wchodzący w skład inwestycji stanie się popularnym miejscem spotkań i wydarzeń plenerowych. Mamy nadzieję, że już niedługo rozpocznie się realizacja inwestycji zaprojektowanej wspólnie z Thomas Phifer & Partners i będziemy mogli powiedzieć o niej dużo więcej. - mówi Michał Sadowski, architekt (Pracownia architektoniczna APA Wojciechowski).
bez teatru, nie będzie Nowego Centrum
Po zakończeniu prac nad projektami wykonawczymi i dokumentacją przetargową, kolejnym etapem jest ogłoszenie i przeprowadzenie postępowania przetargowego, a następnie rozpoczęcie budowy. Inwestycja TR Warszawa jest prowadzona przez samorządową instytucję kultury TR Warszawa oraz finansowana z budżetu m.st. Warszawy. Proces budowy teatru powinien zakończyć się w 2025 roku. Okazuje się, że w obecnym kryzysie ekonomiczno-gospodarczym w 2021 roku zebranie środków na kontynaucję projektu jest utrudnione, a bez TR Warszawa realizacja całego projektu Nowego Centrum, bez ponoszenia kolejnych kosztów, wisi na włosku.
relacje międzybudynkowe
Budynek swoją architekturą odwierciedla DNA zespołu artystycznego teatru: transparentność, mobilność oraz likwidowanie barier, a wizja projektantów wpisuje się w historyczną tkankę miasta.
W projekcie fasada teatru jest odlana z ciężkiego metalu. Ciemna „skorupa” osłania wnętrze części scenicznej budynku, chroniąc przed światłem i hałasem ulicy. Tętniąca życiem od rana do wieczora część edukacyjno-samorządowa wyposażona jest w perforacje elewacji dla okien i drzwi. Muzeum, jako to aktywniej działające w dzień, jest w swojej formie lekkie i jasne. Przeszklone partery budynków nadają bryłom lekkości i łączą je z życiem miasta. Pomimo kontrastów, oba budynki łączy skala, a bryły dopełniają się, tworząc spójny projekt.
Muzeum Sztuki Nowoczesnej i teatr TR Warszawa 2020. Widok na forum między budynkami | fot. wizualizacja Thomas Phifer and Partners
architektoniczne zależności
Budynek TR Warszawa, autorstwa pracowni architektonicznej Thomas Phifer and Partners w partnerstwie z pracownią APA Wojciechowski i Buro Happold, mieści w sobie dwie przestrzenie, w których odbywać się mogą zarówno spektakle, jak i wydarzenia filmowe, muzyczne czy widowiska interdyscyplinarne.
W projekcie fasada teatru jest odlana z ciężkiego metalu. Ciemna „skorupa” osłania wnętrze części scenicznej budynku, chroniąc przed światłem i hałasem ulicy. Tętniąca życiem od rana do wieczora, część edukacyjno-samorządowa wyposażona jest w perforacje elewacji dla okien i drzwi. Muzeum, jako aktywniej działające w dzień, jest w swojej formie lekkie i jasne. Przeszklone partery budynków nadają bryłom lekkości i łączą je z życiem ulicy. Pomimo kontrastów, oba budynki łączy skala, a bryły dopełniają się, tworząc spójny projekt. Jak się okazuje nie tylko wizualnie, ale i konstrukcyjnie budynki nie mogłyby bez siebie istnieć.
wnętrzności najnowocześniejszego teatru w Europie
Przestrzeń sceny głównej mieści maksymalnie do 700 miejsc, a znajdującą się na pierwszym piętrze mała scena 150 miejsc siedzących. W obu salach istnieje możliwość dowolnej konfiguracji przestrzeni scenicznej i widowni – w zależności od formatu i charakteru wydarzenia. Projekt przewiduje zastosowanie nowoczesnej technologii, dzięki której możliwe jest zmienianie repertuaru, prezentowanie spektakli teatralnych o zróżnicowanej skali, ale i koncertów, wydarzeń filmowych i artystycznych, jak i realizacji zaawansowanych technologicznie streamingów.
Do sceny głównej prowadzą dwie bramy, z Placu Defilad (niebawem Placu Centralnego) i Parku Świętokrzyskiego. Czternastometrowe, otwierane są na całej swej wysokości, bramy umożliwiają organizację plenerowych wydarzeń artystycznych. Dzięki transparentnemu i równemu poziomowi ulicy parterowi, życie miasta jest tłem dla wydarzeń teatralnych. Foyer teatru ma być miejscem spotkań. To nie tylko kasa biletowa i szatnia, a otwarta dla wszystkich, zapraszająca przestrzeń. Górne piętra w budynku to ośrodek poszukiwań artystycznych, programów rezydencyjnych i działań edukacyjnych, a także nowoczesne studia nagraniowe i sale prób.
wspólne podziemia
Pod fundamentami budynku Muzeum znajdują się tunele metra, dlatego wiele niezbędnych funkcji opiera się na rozwiązaniach sąsiadującego TR Warszawa. Od poziomu zero wzwyż budynki mają zupełnie osobne funkcje, ale nierozerwanie łączy je również wspólna droga dojazdowa. W podziemiach teatru znajdują się dojazdy do doków magazynowych Muzeum Sztuki Nowoczesnej (umożliwiających bezpieczny transport nie tylko teatralnych dekoracji, ale i dzieł sztuki do przestrzeni Muzeum), magazyny i pracownie teatralne oraz garaż podziemny z miejscami parkingowymi dla osób z niepełnosprawnościami, przeznaczony do użytkowania przez obie instytucje. Współuzależnienie budynków na tym etapie w pewnym sensie może przyspieszyć realizację budowy TR Warszawa.
Większość infrastruktury technicznej np. w zakresie dostarczania ciepła, wody, usuwania ścieków, teletechniki mamy wspólną. Są to instalacje już realizowane przez Muzeum Sztuki Nowoczesnej, dlatego my - teatr TR Warszawa - będziemy się do nich niejako dołączać, na kolejnych etapach budowy teatru - zaznacza Anna Klammer, architektka i pełnomocniczka dyrektorki ds. inwestycji TR Warszawa.
Wniosek jest prosty. Teatr musi powstać.
Rozpisanie przetargu nie wiąże się z fizycznym posiadaniem środków na koncie. Jest to wielomiesięczny etap inwestycji. Dopiero rozstrzygnięcie przetargu obliguje inwestora do posiadania pełnego zabezpieczenia finansowego. Ponieważ obecnie sytuacja na rynku budowlanym diametralnie się zmieniła, aktualizujemy kosztorys projektu i dopiero wtedy zobaczymy jaka kwota potrzebna jest, aby pokryć koszty budowy teatru – mówi Anna Klammer, architektka i pełnomocniczka dyrektorki ds. inwestycji TR Warszawa
Dlatego projekt powinien ruszyć jak najszybciej. I za to trzeba trzymać kciuki. Wiem, że na rynku są możliwości. Jest wiele firm zainteresowanych budową i współpracą, gdyż zmniejszył się portfel zamówień publicznych, a my jesteśmy jedną z bardziej atrakcyjnych inwestycji w Warszawie, przygotowaną do rozpoczęcia kolejnego etapu realizacji. Wspólnie z miastem szukamy skutecznych rozwiązań. Ogłoszenie przetargu nie oznacza podpisania umowy, a wiąże się natomiast z wielomiesięcznym procesem wyboru generalnego wykonawcy. Dlatego niewykluczonym jest, że podpisanie umowy nastąpi co najmniej za rok i zbiegnie się z momentem, w którym być może sytuacja finansowa miasta będzie lepsza.
Jesteśmy przekonani, że znajdziemy takie rozwiązania, które pozwolą doprowadzić ten proces do końca. – dodaje Kaja Stępkowska, koordynatorka zespołu ds. komunikacji inwestycji TR Warszawa. Wstrzymując cały proces inwestycyjny TR Warszawa, dezorganizuje się kolejność realizacji poszczególnych działań modernizacyjnych i inwestycyjnych w obrębie Pałacu Kultury i Nauki. Wszystkim nam zależy na zmianach w centrum miasta i stworzeniu wielkomiejskiego, ale też funkcjonalnego, dostępnego i zielonego Nowego Centrum Warszawy.
Muzeum Sztuki Nowoczesnej i teatr TR Warszawa 2019. Widok od strony Parku Świętokrzyskiego | fot. wizualizacja Thomas Phifer and Partners
teatr dla przyszłości
Budujemy teatr dla przyszłości, który będzie służył nie tylko nam, ale i kolejnym pokoleniom. Budynek TR Warszawa będzie jednym z najnowocześniejszych budynków teatralnych w tej części świata i jednym z nielicznych budynków teatralnych, który w ostatnich dekadach powstał od zera w Polsce. To historyczny moment dla naszego zespołu. Poszukiwania nowej siedziby dla TR Warszawa trwają praktycznie od 1999 roku – mówi Dyrektor Teatru Grzegorz Jarzyna.
I chociaż w dobie pandemii, kultura zeszła na dalszy plan, to na tak zaawansowanym etapie, jakakolwiek zmiana, czy opóźnienie projektu wiąże się z ogromnymi stratami finansowymi dla miasta. Po ponad 20 latach poszukiwań nowej przestrzeni, widzimy światełko w tunelu. Teatr dla przyszłości powstanie już niedługo.
