W serii książek o Harrym Potterze, aby dotrzeć do Hogwartu, szkoły dla czarodziejów, należało wsiąść w pociąg odjeżdżający z peronu 9 ¾. Peron jest bramą pozwalającą na wejście do równoległego, magicznego świata dostępnego nielicznym. Do wyjątkowego królestwa dziecięcej wyobraźni i marzeń wkracza się również, odwiedzając księgarnio-kawiarnię 9 ¾ w Medellin zaprojektowaną przez architektów z Plasma Nodo.
© Plasma Nodo
Medellin — miasto kontrastów
Drugi pod względem wielkości ośrodek w Kolumbii nosił przez lata niechlubne miano najniebezpieczniejszego miasta świata ze względu na rozgrywające się tam wojny karteli narkotykowych. Jednak nawet wtedy Medellin rozwijało się przestrzennie, a od połowy lat dziewięćdziesiątych sytuacja zaczęła znacznie się poprawiać. Podjęto działania mające na celu integrację najbiedniejszych dzielnic (comunas) przez prowadzenie tzw. urbanistyki społecznej. Realizowano projekty miejskie we współpracy z lokalnymi społecznościami, stopniowo zdobywając ich zaufanie. Powstało sporo atrakcyjnych funkcjonalnie i architektonicznie obiektów służących mieszkańcom, m.in. Orquideorama, parki biblioteczne, Biblioteka Miejska czy kolej linowa łącząca comunas z centrum. Obecnie Medellin jest przykładem dobrze prowadzonej polityki przestrzennej i integracyjnej, a także intrygującym celem podróży turystów z całego świata.
rzut parteru
© Plasma Nodo
W 2015 roku w Plaza Pakita, lokalnym targu i centrum handlowym, znajdującym się około 20 km od historycznego centrum miasta, powstała księgarnio-kawiarnia 9 ¾. Plaza Pakita to miejsce, w którym znajdują się rozmaite restauracje i kawiarnie oraz od czasu do czasu odbywają się koncerty i wydarzenia. Mieszkańcy przyjeżdżają tu zjeść obiad, spotkać się z przyjaciółmi i spędzić miło popołudnie lub weekend. W ten program wpisuje się także księgarnia 9 ¾ — jest żywym miejscem spotkań, w którym organizowane są warsztaty, a dobrze mogą się tu bawić zarówno dzieci, jak i dorośli. Mimo że kawiarnia znajduje się daleko od centrum, przy drodze wylotowej z miasta, klienci zdają się nie widzieć w tym problemu.
Za projekt odpowiedzialne jest kolumbijskie biuro Plasma Nodo, które oprócz wnętrza kawiarni zaprojektowało także identyfikację wizualną marki: karty menu, plakaty, wizytówki, papier i torby firmowe. Księgarnia jest dwupoziomowa i wydzielona z przestrzeni hali szklanymi ścianami ze stalowymi ramami i szprosami. Na ścianach zawieszone są donice z kwiatami. Dolny poziom to przestrzeń głównie dla dzieci — znajdują się tam poduchy i kolorowe siedziska. Natomiast górna część ma bardziej kawiarniany charakter — są tu stoliki z krzesłami oraz bar. Wnętrze można reorganizować — niskie regały stojące na środku pomieszczeń są na kółkach, a stoliki są niewielkich rozmiarów, więc także można je przesuwać. To pozwala na przystosowanie księgarni do rozmaitych wydarzeń czy warsztatów dla dzieci.
Projekt cechuje bogactwo materiałów, wzorów i kolorów. Fragment podłogi jest wykonany z betonu pomalowanego we wzory, są także płaszczyzny z drewna czy płytek przypominających bruk uliczny. Podobne zróżnicowanie widać na ścianach: są to wspomniane szklane przegrody w stalowych ramach, ale także białe kasetony, drewniane deski oraz zielone ściany z naturalnymi i sztucznymi roślinami. Do kawiarni dociera niewiele światła dziennego i widać, że duży nacisk położono na oświetlenie, za które odpowiada Laura Palacio z Vida Útil. Światło wydziela strefy i buduje atmosferę wnętrza, a wybrane lampy również cechuje zróżnicowanie — są to żarówki na kolorowych kablach, czarne kinkiety podkreślające wybrane dekoracje na ścianie, różnobarwne wiszące kule w kilku rozmiarach czy wbudowane spoty. Na przytulny charakter kawiarni ogromny wpływ ma drewno — sosna i dąb — które jest szeroko wykorzystane w projekcie. Dobrym tego przykładem jest intrygujący sufit wykonany z nieregularnych desek równolegle zawieszonych na różnych wysokościach i w różnej pozycji. Wizualnie domyka pomieszczenie, jednocześnie przepuszczając światło dzienne ze świetlików w dachu hali.
szkic koncepcyjny
© Plasma Nodo
Księgarnię charakteryzują wyjątkowe, niespotykane elementy wyposażenia. Są to między innymi sześciokątne siedziska — nisze w ścianie, które pozwalają zaszyć się dzieciom z ich ulubioną lekturą. Ze względu na zamontowane w nich lustra wydają się przejściem do dalszej części kawiarni i tym samym powiększają optycznie przestrzeń. Przykuwający uwagę jest również dwukondygnacyjny regał z książkami, do których dostęp możliwy jest tylko dzięki drabinie. Jest to wyraźne nawiązanie do starych, ogromnych bibliotek, ale też atrakcyjny element dekoracyjny. Wyjątkowy charakter mają również eklektyczne, niepowtarzalne fotele i krzesła. Na materiałach obiciowych znajdują się wielokolorowe wzory kwiatowe, geometryczne oraz mapy.
szkic koncepcyjny
© Plasma Nodo
Księgarnia 9 ¾ to miejsce, gdzie króluje nieskrępowana wyobraźnia. Przestrzeń zaprojektowana specjalnie dla dzieci inspiruje także dorosłych: „Wierzymy w wyobraźnię, w magię, w marzenia, we wspomnienia. Wierzymy, że najlepsze pomysły i rozmowy pojawiają się razem z filiżanką dobrej kawy. Wiemy, że technologia może być magiczną różdżką do wstępu w niewyobrażalne światy, ale nigdy nie zdetronizuje Króla: Książki” — tak piszą o projekcie architekci z Plasma Nodo. Eklektyzm oraz przeładowanie wzorów i faktur mogą wydawać się chaotyczne, ale sprawiają, że wnętrze ma niepowtarzalną, magiczną atmosferę. Jest nie tylko księgarnią, ale przede wszystkim kolejnym miejscem spotkań w Medellin — spotkań z książką i ludźmi w towarzystwie — podobno najlepszej w mieście — kawy.
Katarzyna MIKULSKA
Autorka wielu tekstów i publikacji o architekturze i dizajnie.