Rozdział IV
Wnioski.
Być może bardziej interesującą kwestią od wzajemnych relacji teorii i architektury jest dystans, napięcie i dialektyka interakcji pomiędzy teoretycznym punktem wyjścia a kreatywnym poszukiwaniem.
Juhani Pallasmaa
Praca teoretyczna jest próbą zrozumienia, w jaki sposób postrzegamy oraz jak jako projektanci możemy oddziaływać na odbiorcę. Szczególne znaczenie mają dla mnie rozważania materiałowe w kontekście nowoczesnych technologii. Zarówno Juhani Pallasma, jak i Steen Eiler Rasmussen w swoich koncepcjach podkreślają, że nie są przeciwni komputeryzacji. Obaj pozostają jednak zwolennikami uświadomienia sobie nie tylko możliwości, jakie dają nam nowe media, lecz również związanych z nimi zagrożeń. Jeszcze raz podkreślę, że zarówno „Odczuwanie architektury”, jak i „Oczy skóry”, opublikowane zostały w II połowie XX wieku. Dzisiaj, ponad dwadzieścia lat później wątpliwości teoretyków wydają się nie tracić aktualności. Nie dotyczą one jedynie sposobu pracy i przygotowana projektu, ale przede wszystkim materiałów.
Zgadzam się z przytoczonymi w mojej pracy koncepcjami. Zadaniem projektanta jest również przewidywać, jaki wpływ ma to, co tworzy nie tylko w czasie obecnym. W pracy projektowej najważniejszy jest odbiorca. Jego potrzeby kolosalnie zmieniły się na przestrzeni wieków, ale niezmienne pozostało jego ciało. Juhani Pallasma przywołuje słowa Aulisa Blomstedta, znanego fińskiego architekta:
Zdolność do wyobrażania sobie życiowych sytuacji jest ważniejszym talentem dla architekta niż dar wyobrażania sobie przestrzeni29.
Wiedza na temat postrzegania powinna zostać użyta w działaniu projektowym, a dokładniej, działanie to powinno świadomie oddziaływać na odbiorcę.
W rozmowach na temat architektury nie należy zapominać, że możemy również powoływać się na przykłady innych dziedzin takich jak literatura, malarstwo, muzyka, rzeźba czy taniec. Każda z nich przekazuje komunikat na temat obecnych czasów. Postrzeganie świata jedynie poprzez świat wirtualny prowadzi do zaniku zmysłów. Skala oraz ilość powstawania architektury prowadzi do minimalizacji trwania procesu projektowego.
Proces globalizacji sprawia, że architekci wykonują swoje projekty na całym świecie. Powstaje pytanie, na ile znane są im konteksty kulturowe oraz lokalne materiały.
Analizując zagadnienie zmysłów poprzez pryzmat słów Juhaniego Pallasmy, uświadomiłam sobie, że umiejętność odpowiedniej percepcji wiążę się z wrażliwością na otaczające nas zjawiska. Próby nazwania tych zjawisk będą jedynie wtórnym, subiektywnym opisem. Wiedza na temat percepcji może nam uświadomić ich istnienie, ale nie zastąpi odczuwania i osobistego przeżywania.
Agnieszka SUKIENNICZAK
Magisterska praca dyplomowa napisana pod kierunkiem dr hab. prof. nadzw. UAP Marty Smolińskiej
1 J. Pallasmaa, Oczy skóry, tłum. Barbara Gadomska, Kraków 2015, s. 22.
2 Ibidem, s. 63.
3 Ibidem, s. 74.
4 J. Pallasmaa, Myśląca dłoń, przeł. Michał Choptiany, Kraków 2015, s. 35.
5 Ibidem, s. 53.
6 J. Pallasmaa, Oczy skóry, s. 39.
7 Ibidem, s. 22.
8 J. Pallasmaa, Myśląca dłoń, s. 87.
9 Ibidem, s. 63.
10 Ibidem, s. 147.
11 J. Pallasmaa, Lekcje architektury zwierzęcej, „Autoportret” 4 (2016), s. 4-11.
12 S. E. Rasmussen, Odczuwanie architektury, tłum. Barbara Gadomska, Kraków 2015.
13 Ibidem, s. 194.
14 Ibidem, s. 252.
15 Ibidem, s. 257.
16 W. Gropius, Pełnia architektury, tłum. Karolina Kopczyńska, Kraków 2014.
17 Ibidem, s. 212.
18 Kojąca moc drewna Maggie’s Centre w Oldham, http://plndesign.pl/, dostęp 8.08.2018r.
19 S. Lekka Angelopoulou, Japanese dental clinic by 1-1 architects, http://designboom.com/, dostęp 8.08.2018r.
20 A warm clinic, https://www.domusweb.it/, dostęp 8.08.2018r.
21 A place for recovery. Healthcare Centre for cancer patients in Copenhagen https://www.nordarchitects.dk/cancer-centre, dostęp: 12.08.2018r.
22 Stanko Kristl, http://www.sazu.si/, dostęp 22.08.2018r.
23 Ashicho Clinic, https://www.archdaily.com, dostęp 22.08.2018r.
24 Studio Dental, https://www.archdaily.com, dostęp 22.08.2018r.
25 The Maggie’s Centre Barts opens in London, http://www.stevenholl.com/, dostęp 22.08.2018r.
26 Care Implant Dentistry, https://www.archdaily.com, dostęp 22.08.2018
27 A. Frearson, Norman Foster’s timber- framed Maggie’s Centre, https://www.dezeen.com, dostęp 22.08.2018r.
28 Maggie’s Fife: 10 Years, https://www.zaha-hadid.com, dostęp 22.08.2018r.
29 J. Pallasmaa, Myśląca dłoń, s. 125.
Partnerem konkursu była firma Alufire
F
