Przestrzeń miast, którą oglądamy zaraz po wyjściu z budynków dworców, bywa naszym pierwszym zderzeniem z nowym miejscem — stanowi jego wizytówkę. Po kilku latach próby zmiany przestrzeni Opole doczekało się metamorfozy placu przed dworcem.
W 2018 roku SARP Opole we współpracy z Urzędem Miasta Opole ogłosił konkurs na zagospodarowanie placu przed dworcem kolejowym. Patronką placu, wyłonioną w plebiscycie, została Olga „Kora” Sipowicz, legendarna wokalistka zespołu Maanam. Nagrodzony pierwszą nagrodą projekt pracowni SN Architekci zakładał stworzenie zielonych enklaw w postaci okręgów, wokół których zarówno mieszkańcy, jak i odwiedzający miasto mogliby spacerować, odpoczywać, czy bawić się na małych strefach zabaw. Zrealizowany po kilku latach projekt ma stać się wizytówką miasta, choć oswajanie się z nową przestrzenią przez mieszkańców dopiero się zaczyna — a to często wieloletni proces.
projekt SN Architekci został wyłoniony w konkursie w 2018 roku
© Fotografie dzięki uprzejmości Urzędu Miasta w Opolu
O tym, jak wyglądał proces projektowy, czasie realizacji i zieleni na placu imienia Kory rozmawiamy z Michałem Szkudlarskim z pracowni SN Architekci
Wiktor Bochenek: Projekt, który wygrał w konkursie, został zrealizowany po ponad sześciu latach. To dość długi okres, z czego wynikał?
Michał Szkudlarski: Ogłoszenie wyników konkursu odbyło się pod koniec 2018 roku, a umowa na prace projektowe została podpisana w połowie 2019 roku. W 2020 roku uzyskaliśmy pozwolenie na budowę. Urząd Miasta czekał z realizacją inwestycji ze względu na budowę pobliskiego budynku Centrum Przesiadkowego, ponieważ chciano uniknąć kolizji oraz zbyt dużych utrudnień w ruchu. Ostatecznie prace na placu dworcowym zostały zakończone w 2023 roku.
patronką dworca została Olga „Kora” Sipowicz, legendarna wokalistka zespołu Maanam
© Fotografie dzięki uprzejmości Urzędu Miasta w Opolu
Wiktor: Plac przed dworcem to miejsce reprezentacyjne dla miasta — co było najtrudniejsze w procesie projektowania tego założenia?
Michał: Szczególnym wyzwaniem projektowym było stworzenie przestrzeni stanowiącej tło dla dominujących oraz charakterystycznych budynków Poczty Głównej, Dworca Głównego, zachowanie osi widokowych z ulicy Krakowskiej oraz skrzyżowania ulicy 1 Maja z ulicą Kościuszki, oraz nowo powstającego Centrum Przesiadkowego, przy jednoczesnym wykreowaniu przestrzeni publicznej o wyrazistym charakterze.
Dodatkowym wyzwaniem było wyodrębnienie głównych tras codziennego ruchu pieszego (ruch w stronę ulicy Krakowskiej oraz w stronę Centrum Przesiadkowego) od dużej powierzchni terenów zielonych w taki sposób, aby się uzupełniały.
zrealizowany po kilku latach projekt ma stać się wizytówką miasta, choć oswajanie się z nową przestrzenią przez mieszkańców dopiero się zaczyna — a to proces bardzo często wieloletni
© Fotografie dzięki uprzejmości Urzędu Miasta w Opolu
Wiktor: Jakie funkcje zyskała ta przestrzeń, co nowego się tutaj pojawiło? Skąd pomysł na zastosowanie kilkunastu zielonych okręgów?
Michał: Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego nakładał na nas obowiązek zaprojektowania powierzchni biologicznie czynnej stanowiącej minimum 40 procent powierzchni całego placu. Było to największe wyzwanie, widać było po innych pracach konkursowych, że stanowiło to pewien kłopot. Nasz pomysł był prosty, chcieliśmy uniknąć dużych powierzchni zielonych niedostępnych dla użytkowników. Wprowadziliśmy ruch pieszy pomiędzy zieleń, stąd pomysł na układ geometrycznych kopców o schematycznym układzie wyniesień. Tworzą one nowoczesny park miejski, udostępniający mieszkańcom zarówno miejsca do wypoczynku, jak i niewielki plac zabaw, przestrzeń prezentacji zabytków kolejnictwa, czy też pawilon spotkań.
architekci chcieli uniknąć dużych powierzchni zielonych niedostępnych dla użytkowników
© Fotografie dzięki uprzejmości Urzędu Miasta w Opolu
Wiktor: W jaki sposób została rozwiązana kwestia zieleni — czy zmieniła się ilość powierzchni biologicznie czynnej, ile przybyło drzew i krzewów?
Michał: Aktualnie więcej niż 40 procent placu stanowią tereny zielone, na którym posadzono ponad pięćdziesiąt nowych drzew i to ich przywrócenie miastu jest największym osiągnięciem projektowym, ale także i największą radością dla Opolan i przyjezdnych odwiedzających miasto. Został zaprojektowany cały system nawadniania „górek”, pod placem jest duży zbiornik na wodę deszczową, która będzie służyć do podlewania zieleni, niedobór wody będzie uzupełniany z sieci miejskiej, a nadmiar odprowadzany do kanalizacji deszczowej.
Wiktor: Dziękuje za rozmowę.
architekci chcieli uniknąć dużych powierzchni zielonych niedostępnych dla użytkowników
© Fotografie dzięki uprzejmości Urzędu Miasta w Opolu
