Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Architektura”
Wstępną fazą projektu oraz poszukiwania jego tematyki była refleksja dotycząca życia na granicy, na styku miasta i terenów wiejskich, czyli tak zwanej przestrzeni pomiędzy. Granica jest powszechnie rozumiana jako linia zamykająca lub oddzielająca pewien określony obszar, sposób podziału. Rozszerzając to pojęcie, może jednak stać się samoistnie rozwijającą się przestrzenią o własnych, indywidualnych cechach, obszarem zidentyfikowanym.
sąsiedztwo skraju: przestrzenie pomiędzy miastem a wsią; analiza kształtów budynków z wybranego obszaru
© Natalia Torbiarczyk
Mając na uwadze problematykę wrocławskich osiedli peryferyjnych, których częstym problemem jest brak dobrej komunikacji, pierwsze analizy dotyczyły miejsc na skraju miasta i wsi, bezpośrednio przy liniach kolejowych. Następny etap to wybór przestrzeni podlegającej interwencji — peryferyjnego osiedla Mokra w północno-zachodniej części miasta.
Nowo zdefiniowane życie pomiędzy miastem a wsią zostało podzielone na cztery główne etapy wprowadzania zmian na zastanym terenie:
- dokładna inwentaryzacja wybranego obszaru;
- usunięcie budynków, które degradują przestrzeń poprzez swój stan techniczny;
- wyznaczenie miejsc potencjalnych do wykorzystania na domy sąsiedzkie integrujące rdzennych mieszkańców z nowo przybyłymi;
- wprowadzenie nowej osady miejsko-wiejskiej.
aksonometria i plan zagospodarowania terenu
© Natalia Torbiarczyk
Założenie bazuje na budowie wspólnego muru z cegły pochodzącej z rozbiórki starej stajni. Mur został zaprojektowany jako łącznik pomiędzy domami budowanymi od jego zewnętrznej strony a wspólnym dziedzicem wewnątrz; jako łącznik terenów miejskich z wiejskimi. Nowa typologia ma na celu skupienie osób chcących zamieszkać wspólnie w otwartym krajobrazie przestrzeni pomiędzy.
schematy i rzuty dachu
© Natalia Torbiarczyk
Ważnym krokiem budowania wspólnoty jest powstanie domu sąsiedzkiego. W projekcie funkcję taką przejęła nieużytkowana stajnia konna. Otwarte sale warsztatowe, wspólna kuchnia oraz pokoje gościnne zlokalizowane są na piętrze. Pokoje noclegowe dawałyby możliwość wcześniejszego sprawdzenia lokalizacji przez chętnych do zamieszkania i mogłyby stać się miejscem zamieszkania na czas budowy domów. Zebranej grupie chętnych osób do wspólnotowej, partycypacyjnej budowy na wstępie przedstawione zostałyby uproszczone zasady konstrukcji i technologii budowy, tak aby w przyszłości sami mogli podjąć się większości zadań.
wizualizacje
© Natalia Torbiarczyk
Po wyznaczeniu wewnętrznego dziedzińca powstaną ramy zabudowy od zewnętrznej strony muru, jak i strefy od wewnętrznej strony przeznaczonej na prywatne przydomowe ogródki, potencjalne dobudówki oraz późniejsze wprowadzenie niezbędnych funkcji. Po wyborze typologii zabudowy dla każdego z nowych mieszkańców następuje pierwszy etap kształtowania osady — wspólna budowa muru, początkowy krok wspólnotowego budownictwa. Następnym i najważniejszym krokiem jest etapowe pojawienie się pierwszych domów od zewnętrznej strony muru oraz zagospodarowanie wewnętrznego dziedzińca.
rzuty, przekroje i elewacje
© Natalia Torbiarczyk
Zaplanowano domy o konstrukcji szkieletowej dwurzędowej z wypełnieniem z bloczków sprasowanej słomy lub słomy połączonej z gliną. Pierwszym z projektów jest dom jednorodzinny dla rodziny z dwójką dzieci. Został on tak zaprojektowany, aby w prosty sposób móc oddzielić parter od piętra, co pozwoli zagospodarować piętro po wyprowadzce dzieci z domu na dodatkowe mieszkanie lub inną funkcję.
rzuty i elewacje
© Natalia Torbiarczyk
Dom w zabudowie bliźniaczej przygotowano w dwóch wersjach. Pierwsza dla mieszkańców, którzy chcą zagospodarować jego drugą część na biuro, drugi projekt przedstawia zaaranżowanie obu części domu na przestrzenie mieszkalne, odpowiednie dla dwóch rodzin. Zabudowa szeregowa ze względu na wielkość założenia przedstawia fazę końcową oraz jej przewidywany scenariusz rozwoju w czasie.
rzuty i elewacje
© Natalia Torbiarczyk
Całość złożona jest z przestrzeni na wynajem dla singli i modułów dla dwóch czy większej liczby osób. Możliwe jest powstanie na początku tylko kilku modułów, które następnie są rozbudowywane oraz ulegają zmianom wraz z potrzebami mieszkańców na zasadzie formy addytywnej, jako żywa jednostka.
rzuty
© Natalia Torbiarczyk
Zaproponowane rozwiązanie projektowe ma być formą eksperymentu przestrzennego działającego jako aktywny element peryferii miasta. Jest to ekspresja granicy między miastem a wsią, między strukturą zwartą i otwartą jednocześnie. Sąsiedztwo skraju mogłoby pozostać odpowiedzią na problematykę styku miasta i wsi oraz dać początek nowemu postrzeganiu terenów peryferyjnych.
Natalia TORBIARCZYK
Ilustracje: © Autorka