Natalia Adamiak z Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie otrzymała wyróżnienie za projekt inżynierski Domu Seniora w Jaworznie. Pod kierunkiem prof. Katarzyny Banasik-Petri, młoda architektka stworzyła przestrzeń, odpowiadającą na kluczowe potrzeby starszych mieszkańców i mieszkanek, oferując im miejsce wspierające zdrowie, niezależność oraz poczucie przynależności.
wizualizacja
© Natalia Adamiak
senioralny dobrostan
Głównym celem projektu Natalii Adamiak było stworzenie architektury, która nie tylko zapewnia wygodne warunki życia, ale również wspiera dobrostan psychiczny oraz społeczny seniorów i seniorek. Dzięki zastosowanej koncepcji cohousingu Dom Seniora łączy przestrzenie prywatne z obszarami wspólnymi, co zachęca mieszkańców i mieszkankido codziennych interakcji, przeciwdziałając izolacji i samotności. Takie podejście umożliwia życie we wspólnocie, jednocześnie zapewniając potrzebną prywatność.
Projekt uwzględniał zarówno funkcjonalność budynku, jak i naturalne walory krajobrazowe terenu, na którym ma powstać – a te są wyjątkowo bogate. Zastosowanie licznych przeszkleni oraz kontakt z zielenią mają zapewnić użytkownikom i użytkowniczkom regularny kontakt z przyrodą, co wpływa kojąco na samopoczucie i stan zdrowia.
wizualizacja
© Natalia Adamiak
terapeutyczny aspekt projektu
Dom Seniora został zaplanowany na działce o wysokim stopniu zazielenienia, z bogatym drzewostanem i w pobliżu rekreacyjnego ośrodka GEOsfera. Obecność zieleni oraz starannie zaprojektowane otoczenie podnoszą jakość życia, wpływając na redukcję stresu i pozytywne nastawienie. Projekt zakłada nie tylko zachowanie istniejącego drzewostanu, ale także dodanie nowych nasadzeń, wzmacniając wizualny charakter miejsca i budując jego naturalną atmosferę.
Przeszklenia w budynku, umieszczone szczególnie w przejściach i miejscach wspólnych, umożliwiają mieszkańcom podziwianie zmieniających się pór roku i zjawisk przyrodniczych. Przemyślane przestrzenie percepcyjne, czyli miejsca zaprojektowane z myślą o doświadczaniu przyrody, są jednym z kluczowych elementów projektu. Pozwalają seniorom i seniorkom cieszyć się widokami roślin, wody oraz naturalnymi światłocieniami – elementy te pomagają w koncentracji i sprzyjają wyciszeniu.
wizualizacja
© Natalia Adamiak
układ przestrzenny
Dom Seniora w Jaworznie składa się z głównego budynku przeznaczonego dla 20 mieszkańców oraz dwóch mniejszych altan o charakterze otwartych pawilonów, zaplanowanych jako miejsca integracyjne. Układ budynku został zaprojektowany z myślą o funkcjonalnym rozdzieleniu stref prywatnych i ogólnodostępnych. Rozczłonkowana bryła budynku z dwoma prostokątnymi rzutami, połączonymi przeszklonymi przejściami, pozwala na płynne przenikanie się przestrzeni wewnętrznych i zewnętrznych.
Strefy wspólne oraz pokoje prywatne zostały oddzielone i rozdzielone przeszklonymi korytarzami, tworzącymi przestrzeń przejściową, zachęcającą do spacerów i odpoczynku. Te przejścia to miejsca szczególnie zaplanowane jako przestrzenie „spotkań” z naturą – seniorzy i seniorki mogą podziwiać roślinność, wodę oraz odbicia w niej, które zmieniają się wraz z porami roku, dając im poczucie spokoju i przyjemności.
wizualizacja
© Natalia Adamiak
integracja w centrum projektu
Centralnym punktem Domu Seniora jest sala wielofunkcyjna, która pełni rolę serca budynku, umożliwiając organizowanie spotkań, warsztatów, a także różnych aktywności grupowych. Plan zakłada także przestrzenie wspólne w formie mini-salonów oraz kafejek, gdzie mieszkańcy i mieszkanki mogą spotkać się w kameralnej atmosferze. Takie rozwiązania sprzyjają integracji i pomagają tworzyć więzi międzyludzkie.
W korytarzach prowadzących do prywatnych mieszkań zaplanowano dodatkowe poszerzenia i strefy, gdzie można odpocząć, porozmawiać czy wspólnie spędzać czas. Wszystkie te elementy, od głównej sali wielofunkcyjnej po strefy warsztatowe i wspólne przestrzenie relaksacyjne, zostały zaplanowane z myślą o przeciwdziałaniu izolacji i tworzeniu sprzyjającego otoczenia społecznego.
plansza
© Natalia Adamiak
