Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Architektura”
Praca podejmuje tematykę związaną z szeroko pojętymi granicami i podziałami, w ujęciu historycznym oraz społecznym. Elementem wyjściowym jest nieistniejąca już granica polsko-niemiecka, która w latach 1922–1939 podzieliła tereny Górnego Śląska.
sytuacja
© Jadwiga Małecka-Fick
Wytyczona arbitralnie przez Radę Ligi Narodów, przebiegała w wielu miejscach przypadkowo i nielogicznie, dzieląc miejscowości, zakłady przemysłowe, infrastrukturę krytyczną. Podział w brutalny sposób podzielił również ludzi, rodziny i sąsiadów, przyczyniając się do pojawienia się wrogości, zawiści, antagonizmów w społeczeństwie, niezaprzeczalnie wpłynął na kształtowanie się tożsamości mieszkańców Górnego Śląska.
przekrój przez hałdę Makoszowy i dialogotwórcze integracje krajobrazowe
© Jadwiga Małecka-Fick
Praca ma opowiedzieć o tym, jak granice, mury, podziały potrafią zmienić ludzi i świat oraz jak ważne jest kultywowanie pamięci o historii, budowanie kultury dialogu transgranicznego i międzyludzkiego. Budowanie kultury dialogu jest szczególnie istotne w przypadku terenów o trudnej historii, terenów przygranicznych, wielokulturowych, wielonarodowych, gdzie ze względu na polityczne okoliczności i zawiłości historyczne przez lata dochodziło, bądź wciąż dochodzi, do przekłamań historycznych, gdzie narracja historyczna jest narzędziem politycznym, gdzie narosły konflikty i antagonizmy.
wizualizacja
© Jadwiga Małecka-Fick
Projekt dialogotwórczych ingerencji krajobrazowych wraz z Domem Dialogu na hałdzie Makoszowy zakłada powstanie przestrzeni, w której będzie kultywowana pamięć o historii regionu, w tym granicy z okresu międzywojnia, gdzie opowiedziane zostaną historie zwykłych ludzi, mieszkańców okolic granicy, a przede wszystkim, gdzie będzie propagowana i budowana kultura dialogu transgranicznego i międzyludzkiego.
skala makro, mezo i mikro
© Jadwiga Małecka-Fick
Projekt realizowany jest w trzech skalach projektowych o różnym stopniu uszczegółowienia. W skali makro przewidziane są ingerencje i działania lokalne na obszarze aglomeracji śląskiej, wytyczone na podstawie waloryzacji terenów przebiegu nieistniejącej granicy polsko niemieckiej. Drugi stopień uszczegółowienia projektu (skala mezo) skupia się na terenie hałdy Makoszowy, gdzie przechodziła granica polsko-niemiecka i gdzie realizowane będą dialogotwórcze ingerencje krajobrazowe. Ostatnia i zarazem trzecia skala projektowa, skala mikro, realizowana jest poprzez szczegółowo opracowany obiekt Dom Dialogu, w którym prowadzone będą działania propagujące historię regionu oraz dialog kulturowy.
rzuty Domu Dialogu
© Jadwiga Małecka-Fick
Jadwiga MAŁECKA-FICK
Ilustracje: © Autorka