Zuzanna Robutka, zainspirowana nauką Sokratesa zaprojektowała obiekt ułatwiający dialog społeczny i popularyzujący filozofię oraz jej nauczanie. Jako miejsce na Sokratejskie Centrum Dialogu zaproponowała wrocławską dzielnicę Czterech Wyznań, wpisując się w tendencję rewitalizacji oraz dogęszczania tkanki miejskiej.
Praca powstała pod kierunkiem dr Marka Lambera na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej. Celem autorki było stworzenie obiektu przeznaczonego na wydarzenia związane z filozofią i kulturą, zapraszającego do dialogu pomiędzy różnymi grupami społecznymi.
przekrój Sokratejskiego Centrum Dialogu
© Zuzanna Robutka
Jak tłumaczy Zuzanna Robutka:
Filozofia to słowo o greckiej etymologii oznaczające dokładnie umiłowanie mądrości. Jako nauka filozofia stara się określić jak ogólny pogląd na świat. Jej zakres, najbardziej obszerny i ogólny ze wszystkich nauk starają się wyjść poza rozważania częściowe. Filozofia kształtuje umiejętność samodzielnego i krytycznego myślenia, rozwija myślenie abstrakcyjne, uczy zadawania odpowiednich pytań i poszukiwania odpowiedzi. Projekt społecznego centrum w dzielnicy Czterech Wyznań we Wrocławiu postanowiłam poświęcić jednemu z największych filozofów starożytnych — Sokratesowi. Sposób przekazywania wiedzy i umiejętności w bezpośredniej wymianie doświadczeń stanowił inspirację dla stworzenia programu funkcjonalnego budynku.
dialog międzykulturowy
Projektowany budynek umiejscowiony jest we wrocławskiej dzielnicy Czterech Wyznań, w podwórzu kwartału wyznaczonego ulicami — Włodkowica, Św. Antoniego i Krupniczej i bezpośrednim sąsiedztwie Synagogi pod Białym Bocianem. W pobliżu znajdują się także dwa inne, znane wrocławskie podwórka — galeria Wrocławskie Neony oraz Pasaż Niepolda. Zagospodarowanie obszaru wpisuje się więc w tendencję rewitalizacji kwartałów w obszarze Starego Miasta i dogęszcza istniejącą tkankę miejską. Obiekt nie przytłacza sąsiedniej synagogi — tworzy jej uzupełnienie i tło.
głównym celem projektu jest nawiązanie dialogu pomiędzy różnymi grupami społecznymi i kulturowymi
© Zuzanna Robutka
filozofia inspiracją dla architektury
Główną ideą projektu jest nawiązanie dialogu pomiędzy różnymi grupami społecznymi i kulturowymi. Nauczanie Sokratesa Zuzanna Robutka starała się odzwierciedlić w każdym aspekcie zaproponowanego budynku, w funkcjach i przestrzeniach je łączących, dostępności i otwartości. W swojej nauce Sokrates stosował dwie metody pozytywną — majeutyczną oraz negatywną — elenktyczną co bezpośrednio odwzorowano w strukturze budynku. Poszczególne funkcje autorka zgrupowała w czterech prostopadłościanach otoczonych z każdej strony komunikacją.
poszczególe funkcje mieszą się w czterech prostopoadłościanach
© Zuzanna Robutka
Rozczłonkowana bryła budynku została mocno zdeterminowana trudnymi uwarunkowaniami działki. Wejście do obiektu znajduje się w podcieniu od strony przejścia między ul. św. Antoniego a Włodkowica. Architektka uzupełniła pierzeję przejścia, podkreślając jego wąski charakter oraz oś widokową. Funkcje w budynku zostały rozmieszczone w czterech prostopadłościanach, grupując je od najbardziej publicznych do prywatnych — gastronomiczną, reprezentacyjną, warsztatową oraz pracownie rzemieślnicze.
Na pierwszym piętrze znajduje się kuchnia restauracyjna, zmywalnia, magazyny oraz zaplecze socjalne dla pracowników kawiarni. Nad restauracją przewidziano kondygnację techniczną na instalacje części gastronomicznej. Ostatnia kondygnacja to sala restauracyjna wraz z wyjściem na zielony dach.
wysokość obiektów jest zmienna i zależna od funckcji
© Zuzanna Robutka
Sokratejskie Centrum Dialogu
Najbardziej wyeksponowanym obiektem jest prostopadłościan reprezentacyjny zawierający dwukondygnacyjną salę audytoryjną na parterze oraz na poziomie -1, natomiast kolejne sale znajdują się na piętrze, a sala ekspozycyjna na dachu. W piwnicy w obszarze kolejnego prostopadłościanu znajduje się sala spotkań sąsiedzkich. Parter tej części stanowi otwartą przestrzeń foyer dla synagogi oraz audytorium Sokratejskiego Centrum Dialogu. Na piętrach zlokalizowano salę taneczną wraz z zapleczem, sale warsztatowe oraz na najwyższej kondygnacji sale szkoleniowe szkoły językowej. W budynku dawnego spichlerza autorka zaproponowała warsztaty rzemieślnicze.
przestrzeń kawiarni
© Zuzanna Robutka
Wysokość brył jest zmienna i zależna od funkcji. Pomieszczenia wymagające dostępu do światła dziennego zlokalizowane są na wyższych kondygnacjach, mając na uwadze duże zacienienie wewnątrz kwartału. Architektka obniżyła część posadzki, tak aby wyrównać poziomy pomiędzy zastanymi budynkami i umożliwić swobodną komunikację. Zagłębienie części budynku pozwoliło także na wyróżnienie części prywatnej podwórka kamienic od ogólnodostępnej przestrzeni centrum. Każdy z prostopadłościanów wyróżniony jest czerwonym kolorem powtarzającym się dla danej funkcji. Umożliwia to prostą identyfikację i stanowi wizualny element łączący różne części obiektu. Stopniowanie przestrzeni od najbardziej publicznych do prywatnych zachęca użytkowników do swobodnego odkrywania budynku i przejścia na drugą stronę kwartału.
Projekt znalazł się w finale tegorocznej edycji Nagrody im. Zbyszka Zawistowskiego „Dyplom Roku”, której rezultaty zostaną ogłoszone w październiku. Oprócz tej pracy, do nagrody zostali nominowani m.in.: Tomasz Kruszyński autor pracy pt. nieWIDZIALNE SACRUM, Adam Grudzień i Iga Jagodzińska z projektem osady rzemieślniczej na Kaszubach oraz Konrad Lepak z projektem hotelu nad Zalewem Solińskim.
oprac.: Dobrawa Bies
ilustracje dzięki uprzejmości Zuzanny Robutki
