Tytuł najlepszego budynku mieszkalnego jednorodzinnego w tym roku zdobył Dom Rozcięty autorstwa pracowni PL.architekci. Jury Nagrody Roku SARP 2021 doceniło projekt między innymi za niestandardowe podejście i nietuzinkowe rozwiązania. Co więc wyróżnia ten najlepszy w Polsce dom jednorodzinny?
minimalistyczna bryła nowoczesnego domu jednorodzinnego
fot.: Tom Kurek
Wśród poznańskiej zabudowy jednorodzinnej z lat 70. i 80. XX wieku zespół z pracowni PL.architekci zrealizował dom dla czteroosobowej rodziny. Inwestorzy, którzy przez wiele lat mieszkali w Hiszpanii, mieli jasno sprecyzowane oczekiwania.
Chcieli domu pełnego światła, ale równocześnie, by dawał on im intymność i przytulność. Z samego założenia inwestorzy oczekiwali domu bardzo dopracowanego w minimalistycznych detalach — ale również bardzo skromnego w wyrazie. Jak sami podkreślali, nie zależało im na wycieczkach studentów architektury — wspominają autorzy projektu.
Spełnienie oczekiwań inwestorów nie było jednak takie proste, wyzwaniem okazała się bowiem sama działka, na której miał stanąć dom — nieduża, ciasna, z południową ekspozycją od frontu i z wymagającymi warunkami zabudowy (nakazującymi budowę wzdłuż linii zabudowy oddalonej pięć metrów od granicy działki, chodnika i ulicy). Architekci stanęli więc przed dylematem — jak odpowiednio doświetlić dom, a przy tym zapewnić mieszkańcom pożądane prywatność i ciszę? Poszukiwania rozwiązania tego problemu zdeterminowały ostateczny kształt projektu.
schemat rozwiązania problemu doświetlenia wnętrza
© PL.architekci
Bryła została rozcięta biegnącym przez całą długość świetlikiem o szerokości 2,5 metra, który rozświetla przez cały dzień zarówno piętro, jak i parter przy zachowaniu pożądanej intymności. Dom, mimo że otwarty oknami głównie od północy, jest pełen światła! Świetlik formalnie dzieli również piętro na część rodziców i dostępną przez kładkę część dzieci. Takie otwarcie również ułatwia komunikację między domownikami znajdującymi się na różnych poziomach — tłumaczą projektanci.
bryła została rozcięta biegnącym przez całą długość świetlikiem, który rozświetla zarówno piętro, jak i parter
fot.: Tom Kurek
Z zewnątrz to rozwiązanie jest niemal niewidoczne — od strony ulicy widać jedynie minimalistyczną, prostą bryłę — skromną kostkę pokrytą wąskimi i podłużnymi płytkami ceramicznymi z głęboko osadzonymi dużymi przeszkleniami z czarnymi obramowaniami.
od strony ulicy widać minimalistyczną, prostą bryłę — skromną kostkę pokrytą wąskimi i podłużnymi płytkami ceramicznymi
fot.: Tom Kurek
Tym, co urozmaica, a jednocześnie porządkuje wnętrze domu, jest wspomniane rozcięcie konstrukcyjne bryły i świetlik, docenione także przez jury konkursu Nagroda Roku SARP 2021:
Rozwiązanie to pozwoliło na ograniczenie otworów okiennych od strony ruchliwej ulicy, zapewniając komfort i intymność mieszkańców — czytamy w uzasadnieniu Sądu Konkursowego. — Dodatkowo zaprojektowanie komunikacji wewnętrznej w budynku w postaci kładki pozwoliło wyraźnie rozdzielić funkcje budynku, jednocześnie zapewniając komfortową i szybką komunikację pomiędzy właściwymi funkcjami budynku. Świetlik, kładka, bryła budynku oraz okładzina elewacji nadają wyjątkowy charakter budynkowi, któremu zapewnią ponadczasowość projektowi. Dom Rozcięty jest interesujący architektonicznie teraz oraz będzie interesujący za wiele lat.
biegnąca po skosie ścina od świetlika do sufitu parteru wydłuża naturalne doświetlenie parteru,
a wewnętrzna kładka zapewnia szybką komunikację między poszczególnymi funkcjami wewnątrz domu
fot.: Tom Kurek
Wnętrze, również projektu zespołu z pracowni PL.architekci, także jest nowoczesne i minimalistyczne, ale i przełamane urozmaicającymi przestrzeń elementami, takimi jak poprowadzona po skosie ścina biegnąca od świetlika aż po sufit parteru, która doświetla parter, czy obudowany dębową okładziną box, w który mieszczą się klatka schodowa, toaleta, zabudowa kuchenna i winda towarowa.
W tym domu nie ma przypadku: wszystkie okładziny, zabudowy, linie sufitu czy ścian są z sobą precyzyjnie dopasowane i połączone, tworząc minimalistyczne detale i harmonię: architektury, wnętrza i światła… z codziennym życiem mieszkańców — podsumowują architekci.
