Burj Khalifa,
projekt: Skidmore, Owings & Merrill (SOM)
Burj Khalifa (czyt. Burdż Chalifa, arab. برج خليفة, po polsku także: Wieża Chalify), obiekt położony w Dubaju, w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, jest wieżowcem o wysokości 828 metrów, co czyni go najwyższym budynkiem na świecie. Jego nazwa upamiętnia szejka Chalifę ibn Zajida Al Nahajjana, byłego prezydenta Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Projekt architektoniczny powstał w amerykańskiej pracowni Skidmore, Owings and Merrill, a budowa była realizowana przez konsorcjum Samsung Constructions, BESIX i Arabtec. Wieża Burj Khalifa przejęła tytuł najwyższej budowli na świecie od polskiego masztu radiowego w Konstantynowie, który mierzył 646 metrów wysokości.
innowacyjne podejście inżynieryjne
Architekci i inżynierowie z firmy SOM opracowali zaawansowane rozwiązania konstrukcyjne, które umożliwiły realizację budowy wieży o rekordowej wysokości. Burj Khalifa jest zbudowana z betonu zbrojonego i pokryta szkłem. Główna konstrukcja opiera się na centralnym rdzeniu, wokół którego rozmieszczono trzy skrzydła, tworzące rzut w kształcie litery Y. Każde skrzydło posiada własny betonowy rdzeń oraz system kolumn obwodowych, co zapewnia wysoką sztywność i stabilność budynku.
Burj Khalifa (czyt. Burdż Chalifa) – rzut parteru przypomina kształt litery Y
© Skidmore, Owings & Merrill (SOM)
inteligentne rozmieszczenie elementów
W miarę wzrostu wysokości, skrzydła konstrukcji stopniowo się cofają, zmniejszając swoją masę i przekrój. Takie rozwiązanie poprawia stabilność wieży i ogranicza wpływ sił wiatru. Dzięki zastosowanemu stopniowaniu wiatr napotykający na każdy poziom napotyka inną formę budynku, co sprawia, że wiry powietrza się nie łączą. Dodatkowo układ ten pozwala na optymalne zagospodarowanie przestrzeni wewnętrznych i maksymalizuje widoki na miasto. W wyższych partiach budynku centralny rdzeń przechodzi w smukłą iglicę, co podkreśla wertykalny charakter obiektu i eksponuje jego wysokość. Ta struktura jest zoptymalizowana zarówno pod względem funkcjonalnym, jak i estetycznym, łącząc zaawansowaną inżynierię z dostosowaniem do lokalnych warunków klimatycznych.
Burj Khalifa (czyt. Burdż Chalifa) w Dubaju został szczegółowo zaprojektowany już na wczesnym etapie prac nad konstrukcją
Fot. Nick Merrick | Hedrich Blessing © Skidmore, Owings & Merrill (SOM)
przestrzenie użytkowe
wewnątrz wieży Khalifa
Budynek Burj Khalifa, z przestrzenią użytkową przekraczającą 300 tys. m², został szczegółowo zaprojektowany już na wczesnym etapie prac nad konstrukcją. Niższe kondygnacje obiektu mieszczą hotel z wnętrzami autorstwa Giorgio Armaniego, podczas gdy wyższe piętra pełnią różnorodne funkcje: biurowe, handlowe oraz mieszkalne, oferując luksusowe apartamenty. Tarasy widokowe znajdujące się na najwyższych poziomach umożliwiają panoramiczny widok na Dubaj oraz Zatokę Perską.
Burj Khalifa (czyt. Burdż Chalifa) – przekrój budynku
© Skidmore, Owings & Merrill (SOM)
Parter wieżowca otaczają zaprojektowane z myślą o pieszych przestrzenie publiczne, w tym tereny zielone, instalacje wodne i deptaki. Materiały wykończeniowe wnętrz, takie jak szkło, stal nierdzewna, ciemny kamień i srebrny trawertyn, zostały starannie dobrane, aby zapewnić trwałość i wyrafinowany charakter. Uzupełniają je stiuki, ręcznie tkane dywany oraz drewno różane Santos pochodzące z Brazylii, nadające przestrzeniom atmosferę komfortu i ekskluzywności. Co więcej, studio SOM stworzyło starannie dobraną kolekcję artystyczną, która obejmuje ponad 500 prac autorstwa lokalnych i międzynarodowych twórców.
Burj Khalifa (czyt. Burdż Chalifa) w Dubaju o wysokości 828 metrów jest najwyższa budowlą na świecie
Fot. Nick Merrick | Hedrich Blessing © Skidmore, Owings & Merrill (SOM)
projekt inspirowany historią i naturą
Burj Khalifa łączy lokalne elementy kulturowe z nowoczesnymi rozwiązaniami technologicznymi, aby osiągnąć wysoką wydajność w ekstremalnych warunkach pustynnych. Wstęgi okalające niektóre piętra elewacji nawiązują do geometrycznych motywów islamskiej architektury, a rzut budynku przypomina strukturę kwiatu pustynnego Hymenocallis (błonczatka).
zrównoważona inżynieria
Poza rekordową wysokością, Burj Khalifa wdraża zintegrowane rozwiązania dla systemów MEP (mechanicznych, elektrycznych i hydraulicznych), aby ograniczyć wpływ na środowisko oraz zużycie materiałów. Z kolei kurtynowa elewacja budynku zmniejsza nasłonecznienie latem, zapewniając optymalny komfort cieplny.
Burj Khalifa jest nie tylko najwyższym budynkiem na świecie, ale również przykładem architektury, która integruje regionalne tradycje z nowoczesną technologią i innowacyjnymi rozwiązaniami inżynieryjnymi.
Oprac.: Anastazja Dżupina
Ilustracje udostępnione dzięki uprzejmości pracowni Skidmore, Owings & Merrill (SOM).