We Wrocławiu, w ramach programu Mieszkanie Plus mają powstać trzy nowe osiedla mieszkaniowe przeznaczone na około 1500 mieszkań. Konkurs na projekt zabudowy przy ulicy Hermanowskiej wygrała warszawska pracownia S.A.M.I Architekci, działkę przy ulicy Kolejowej zagospodarują architekci krakowskiego B2Studio, a teren przy ulicy Białowieskiej — zespół Atelier Tektura i Bartolo + Contré Architects.
Wyróżniającą się ideą w konkursowej propozycji Atelier Tektura i pracowni Bartolo + Contré Architects jest nie tylko jej lokalizacja przy samej rzece, ale przede wszystkim otwartość nowego osiedla i jego społeczna rola — nie ma w nim typowych dla współczesnych osiedli ogrodzeń, jest za to dużo zieleni, kawiarnia, żłobek, klub sąsiedzki i zadaszona ścianka wspinaczkowa.
nowe potrzeby
Jak podkreślają architekci, zawrotne tempo, w jakim rozwija się dzisiejsze społeczeństwo, gwałtowna urbanizacja, migracja, czy też problemy demograficzne, zmuszają do przedefiniowania głównych potrzeb ludzkich i do znalezienia nowych rozwiązań, które będą kształtować miasta przyszłości. Zdaniem projektantów, reakcją na te dynamicznie zmieniające się potrzeby społeczne jest zainicjowanie procesu masowego budowania mieszkań na wynajem.
założenia programowe
Jak czytamy w opisie autorskim, podstawowym założeniem programu Mieszkanie Plus jest tworzenie nowej jakości osiedli socjalnych, które maja być otwartymi, dostępnymi przestrzeniami wspierającymi rozwój relacji społecznych, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego standardu samych mieszkań. Zdaniem architektów, projektując tego typu osiedla należy w umiejętny sposób połączyć zarówno ekonomiczne, jak i ergonomiczne rozwiązania ze społecznym wymiarem planowanych przestrzeni wspólnych, a także atrakcyjnie scalić przyszłą zabudowę z otoczeniem.
plan zagospodarowania terenu
© Atelier Tektura | Bartolo + Contré Architects
założenia przestrzenne
Projektowane przez Atelier Tektura i studio Bartolo + Contré Architects osiedle położone jest w malowniczej okolicy, tuż nad brzegiem Odry, w bezpośrednim sąsiedztwie Parku Popowickiego. Jak podają autorzy projektu, ta prosta i niezmiernie ekonomiczna (dzięki swej strukturze i powtarzalności) zabudowa kształtowana była w taki sposób, aby dopełniać i wzmacniać potencjalne relacje przestrzenne. Ich zdaniem, brak fizycznego wydzielenia terenu (w postaci kubatur czy ogrodzenia) będzie sprzyjał tworzeniu nowych, naturalnych tras dla pieszych, które będą przecinać planowane osiedle — ułatwi to interakcję pomiędzy mieszkańcami, sąsiadami i spacerowiczami. Aby osiągnąć ten cel architekci „podcięli” partery budynków od strony Odry, co w konsekwencji udrożni i ułatwi komunikację wzdłuż rzeki.
wspólnota
Jak piszą architekci, najważniejszym gwarantem dla zdrowo rozwijającej się społeczności jest stworzenie środowiska wspierającego wszelkie relacje międzyludzkie. Ich zdaniem, zróżnicowana struktura wiekowa i społeczna mieszkańców nowo projektowanego osiedla, wspierana przez zlokalizowane w jego obrębie przestrzenie wspólne i funkcje uzupełniające (takie jak klub sąsiedzki czy kawiarnia), ma szanse rozwinąć się w dobrze funkcjonującą wspólnotę. Aby tak się stało, relacje międzyludzkie muszą być regularnie stymulowane, dlatego też projektanci przewidzieli w obrębie osiedla różnorodne przestrzenie wspólne i publiczne. Staną się one elementem aktywizującym i koncentrującym lokalną społeczność, w której zarówno dzieci, młodzież, ich rodzice i dziadkowie, a także osoby niepełnosprawne odnajdą swoje miejsce, które będą wspólnie budować i z którym będą się utożsamiać.
plansza przedstawiająca rzut parteru i kondygnacji typowej budynku A, elewację wschodnią i przekrój podłużny
© Atelier Tektura | Bartolo + Contré Architects
przestrzenie wspólne
Zdaniem autorów projektu osiedla, miejsca, w których będzie funkcjonować nowa wspólnota charakteryzować się będą wysoką jakością zaproponowanych rozwiązań, otwartością i dostępnością oraz dużą różnorodnością funkcjonalną, przestrzenną i przyrodniczą. Parki, wspólnie uprawiane ogródki, place zabaw i amfiteatry przyczyniać się będą do wzmacniania więzi sąsiedzkich, a także do lepszego komfortu życia. Dodatkowo, w wygospodarowanych podcięciach budynków architekci zaproponowali aranżację przestrzeni wspólnych i usług, takich jak kawiarnia, klub sąsiedzki, zadaszona ścianka wspinaczkowa czy żłobek.
przyroda
Jak podają architekci, w tworzeniu idealnego środowiska mieszkalnego bardzo istotną rolę odgrywać będzie przyroda — zieleń stanie się elementem dominującym i maksymalnie wypełniającym całe osiedle. Poza stworzeniem różnorodnego, bogatego przyrodniczo systemu przestrzeni wspólnych, autorzy poświęcili szczególną uwagę odpowiedniemu doborowi zaproponowanej roślinności tworzącej charakter każdej z przestrzeni.
Autorzy założenia, projektując zagospodarowanie terenu osiedla i jego najbliższego otoczenia, inspirowali się pobliską rzeką. Nawiązując do jej biegu architekci zaplanowali miękko poprowadzone ciągi piesze. Wśród nich znajdą się: usytuowany najbliżej nabrzeża rzeki drewniany podest, który dzięki niewielkiemu wzniesieniu ponad teren służyć będzie jako element siedziska, nawierzchnia z betonu szczotkowanego pełniąca funkcję ciągu pieszo-rowerowego i głównej osi komunikacyjnej osiedla, która połączy wszystkie budynki i strefy oraz nawierzchnia przepuszczalna (wykonana z drobnego kruszywa kamiennego), która będzie dopełnieniem mniejszych połączeń pomiędzy poszczególnymi elementami zagospodarowania.
oprac. red.
na podstawie opisu autorskiego