Moda na adaptacje postindustrialnych obiektów do nowych funkcji miała swój szczyt kilka lat temu, na fali popularnych realizacji jak przebudowa łódzkiej Manufaktury. Oprócz docenianych walorów estetycznych zaczynamy dziś dostrzegać kolejny, niezwykle istotny aspekt ponownego wykorzystania istniejącej tkanki. Reuse to bowiem ważny element w procesie mierzenia się z kryzysem klimatycznym, do którego budownictwo przykłada się w znaczący sposób.
widok na teren Huty Pokój w Rudzie Śląskiej
© Małeccy Biuro Projektowe
Do przykładu działań w nurcie reuse zaliczyć można przebudowę byłej stołówki Huty Pokój w Rudzie Śląskiej i adaptację budynku na potrzeby nowej funkcji. Założona w 1840 roku huta żelaza znana jest dziś przede wszystkim poprzez wpisany do rejestru zabytków Wielki Piec, dla którego Miasto w drodze konkursu poszukiwało nowego pomysłu, dążąc do przekształcenia go w tętniącą życiem przestrzeń kulturalno-turystyczną. Po drugiej stronie ulicy Hutniczej, na wprost zabytkowego pieca, usytuowany jest wspomniany budynek dawnej stołówki zakładowej, który dziś jest siedzibą banku. Za przeobrażenie obiektu odpowiedzialna jest śląska pracownia MAŁECCY biuro projektowe.
z bryły wysunięty jest wyróżniony kolorystycznie i materiałowo taras
© Małeccy Biuro Projektowe
Zaproponowane przez zespół architektów rozwiązanie wpisywać ma się w koncepcję przemiany — zarówno funkcjonalnej, jak i przestrzennej — całej dzielnicy Nowy Bytom, która od lat zdominowana była przez przemysłowy charakter.
przeszklona część elewacji, w której odbija się otoczenie
© Małeccy Biuro Projektowe
W trakcie prac projektowych stanęliśmy przed wyzwaniem rewitalizacji nie tylko obiektu poprzemysłowego, ale również terenów wokół niego. Surowe, przemysłowe sąsiedztwo warunkowało przyjęte decyzje projektowe — tłumaczą projektanci. — Poszukiwanie nawiązań kolorystycznych było kluczowym elementem przy projekcie elewacji, jednak najważniejszym okazało się odpowiednie dobranie zieleni wokół budynku. Wysokie trawy, o zróżnicowanej kolorystyce i typologii, spowodowały „zmiękczenie” terenów poprzemysłowych, nadając im lekkości, tworząc przyjemne do użytkowania przestrzenie wokół budynku. Czarna cegła pojawiająca się na elewacji stała się niejako tłem dla bujnie rosnącej roślinności, niemo obserwując odradzające się wokół niej życie — dodają.
taras
© Małeccy Biuro Projektowe
Tak też powstała ciemna bryła na planie zbliżonym do kwadratu, z której, niczym wysunięta z komody szuflada, „wystaje” pokaźny, wyróżniony kolorystycznie i materiałowo taras. Przeszklone fragmenty elewacji odbijają industrialne otoczenie, a pozorne niedoskonałości zastosowanych cegieł przełamują prostotę bryły.
czarna bryła budynku
© Małeccy Biuro Projektowe
Równie ważnym elementem projektu były kwestie środowiskowe i zastosowanie rozwiązań z zakresu projektowania zrównoważonego — mówią architekci. W inwestycji zaprojektowane zostały liczne rozwiązania proekologiczne między innymi system odzysku wody szarej, separator substancji ropopodobnych na parkingu, czy panele fotowoltaiczne na dachu. Udało się również wykorzystać materiały zastane, które pierwotnie miały zostać zutylizowane, jednak znalazły powtórne zastosowanie na przykład w formie nawierzchni wybranych parkingów — wymieniają autorzy projektu.
widok na wejście do obiektu
© Małeccy Biuro Projektowe
Projekt zyskał uznanie jury tegorocznej edycji konkursu Architektura Roku Województwa Śląskiego. Wyróżniono go w kategorii Obiekt użyteczności publicznej za:
twórcze odniesienie się do kontekstu lokalizacji, historycznego sąsiedztwa budynku, a nawet zwyczajów lokalnej społeczności. Doceniono powściągliwość i oszczędność formy o mocno komercyjnej funkcji, co niezaprzeczalnie porządkuje przestrzeń i daje przykład dobrej praktyki budowlanej przyszłym realizacjom wokół. Warto zaznaczyć również umiejętne posługiwanie się zielenią, która podkreśla budynek i stwarza jego przyjazne przedpole.