Niedawno pisaliśmy o wystawie arcydzieł włoskiego renesansu w jednej z izb Zamku Królewskiego w Warszawie, dla której architektoniczną oprawę zaprojektowali Bartosz Haduch i Łukasz Marjański z krakowskiej pracowni NArchitekTURA. Ten sam duet architektów odpowiedzialny jest za inną ekspozycję, tym razem w stolicy Małopolski — również w przestrzeniach królewskiego zamku i także prezentującą obrazy renesansowych twórców, ale opowiadającą zupełnie inną historię.
Kolejną tymczasową wystawę zaaranżowaną przez architektów z pracowni NArchitekTURA zobaczyć można w Zamku Królewskim na Wawelu w Krakowie do 2 października br. Ekspozycja „Arcydzieła z kolekcji Lanckorońskich”, której kuratorką jest Joanna Winiewicz-Wolska, prezentuje trzy obrazy stworzone przez renesansowych twórców — włoskiego malarza Paolo Uccello, którego płótno przedstawiające świętego Jerzego zajmuje centralne miejsce na wystawie, naśladowcy niemieckiego artysty Bartholomaeusa Bruyna starszego — „Portret 21-letniej kobiety” i Barenda Graata z Holandii z obrazem „Towarzystwo w parku”.
architekci postawili na wyobloną ścianę pokrytą miedzianymi panelami oraz wygiętą jak wstęga balustradę ze sklejki
fot.: Anna Stankiewicz
Jak zbudować wystawę i opowiedzieć historię mając do dyspozycji jedynie trzy dzieła? Architekci ponownie sięgnęli po sprawdzoną przez siebie technikę — przemyślany dialog między sztuką i architekturą, współczesnością i historią, dziełami i ich odbiorcami.
Projekt […] bazuje na licznych — pośrednich i bezpośrednich — nawiązaniach do prezentowanych obrazów oraz ich autorów, a także do lokalizacji wystawy w Apartamentach Królewskich na Wawelu oraz szerszego kontekstu Krakowa — tłumaczy Bartosz Haduch. — Dzieła renesansowych twórców […] zostały umieszczone w przestrzeni łączącej współczesne formy, technologie i materiały z zabytkowymi wnętrzami oraz historycznymi referencjami z zakresu historii sztuki i architektury — dodaje.
inspiracją dla architektów były między innymi kaplice otaczające nawę katedry wawelskiej
fot.: Anna Stankiewicz
Architekci inspiracji szukali w pierwszej kolejności w zabytkowej ikonie miasta — katedrze wawelskiej, której nawa otoczona jest łącznie dziewiętnastoma kaplicami, w tym renesansową Kaplicą Zygmuntowską. Stworzona przez nich aranżacja miała więc przypominać przestrzeń niemal sakralną, wkomponowaną w amfiladowy ciąg zamkowych sal.
Podobnie, jak w pobliskiej katedrze ta nowa „kaplica” miała przylegać do zdefiniowanego już wnętrza i głównego ciągu komunikacyjnego, stanowiąc autonomiczną formę i kontynuując tradycję nawarstwiania różnych stylów i form architektonicznych na Wawelu — mówi architekt.
„Arcydzieła z kolekcji Lanckorońskich” na Wawelu
fot.: Anna Stankiewicz
Ale to nie koniec — kolejnymi źródłami inspiracji były łuk sklepienny w sali, kasetonowy sufit oraz wspomniane obrazy wypożyczone na potrzeby wystawy z Rijksmuseum w Amsterdamie, londyńskiego National Gallery oraz Ackland Art Museum w Chapel Hill w Stanach Zjednoczonych.
W efekcie architekci postawili na wyobloną ścianę pokrytą miedzianymi panelami oraz wygiętą jak wstęga balustradę ze sklejki, która łagodnie przybliża widzów do poszczególnych dzieł.
wyoblona balustrada przybliża widzów do prezentowanych dzieł
fot.: Anna Stankiewicz
Kształt tej miedzianej ściany zaczerpnięto z linii widocznej w górnej części eksponowanego na wystawie obrazu [...] „Portret 21-letniej kobiety”. W pierwszych założeniach projektowych zagłębiona forma miała też przypominać tajemnicze wnętrze groty zilustrowanej przez Paola Uccella na zawieszonym centralnie płótnie „Święty Jerzy i smok”. Stonowana kolorystyka nowej aranżacji to z kolei ukłon w stronę trzeciej prezentowanej pracy „Towarzystwo w Ogrodzie” Barenda Graata. Pokaz uzupełniają trzy obrazy sakralne z kolekcji Lanckorońskich, prezentowanej w ramach stałej ekspozycji w różnych salach wokół dziedzińca arkadowego — dodaje projektant.
wystawę uzupełniają trzy obrazy sakralne z kolekcji Lanckorońskich
fot.: Dariusz Błażewski
Plastyczne, monolityczne ekspozytory czy elementy aranżacji wystaw stały się już znakiem rozpoznawczym pracowni NArchitekTURA, niczym charakterystyczne, zamaszyste sygnatury artystów umieszczane w rogach obrazów. W tym wydaniu organiczna forma uzupełniona jest o informacje na temat poszczególnych dzieł. Ciekawym elementem są także umieszczone na balustradzie przenośne, okrągłe lusterka (symbolicznie nawiązujące do stosowanych przez Uccella iluzji optycznych), które odbijają fragmenty dzieł i wspomnianego już kasetonowego sufitu, kierując nasz wzrok na być może mniej oczywiste elementy i detale, zapraszając do zabawy w odkrywanie artystycznych szczegółów.
organiczna forma balustrady uzupełniona jest o informacje na temat poszczególnych dzieł
fot.: Anna Stankiewicz, fot.: Dariusz Błażewski
