Szkło to trudna materia. Opanowanie hutniczej sztuki wymaga lat praktyki a także talentu. Hutnicy z Centrum Szkła i Ceramiki Lipowa 3 działającego przy Sieci Badawczej Łukasiewicz - Instytucie Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Krakowie udowodnili, że nie brakuje im ani jednego, ani drugiego. Stworzyli wyjątkową serię szkieł artystycznych „Marine”.
Naczynia z serii Marine wyglądają jak morskie stworzenia, nieregularne, półprzeźroczyste. To zapewne to, oraz delikatny, błękitny kolor, jest inspiracja do nazwy serii „Marine”. W jej skład wchodzą dwa wazony o różnych gabarytach, misa oraz patera. To autorskie szkło z Centrum Szkła i Ceramiki, które mieści się w Krakowie na ulicy Lipowej. Zaprojektowali i wykonali je tamtejsi hutnicy: Krzysztof Chytkowski i Andrzej Czaja.
rzemieślnicza robota
Wazony powstały bez użycia formy, całkowicie ręcznie przy pomocy tradycyjnych narzędzi hutniczych: piszczeli. burgulców i rozwieraków. Dzięki temu każda sztuka w tym zestawie jest niepowtarzalna. Nie znajdziemy dwóch takich samych wazonów. To prawdziwy rzemieślniczy majstersztyk. Techniki ręcznego formowania szkła nie zmieniły na przestrzeni wieków. Tą metodą można wytwarzać zarówno szkło stołowe jak i artystyczne. Wymaga to jednak wiedzy, opanowania techniki oraz, w wypadku szkła artystycznego, inwencji. Nie należy też zapominać, że ręczna produkcja szkła to ciężka, fizyczna praca. Temperatura, w jakiej pracuje hutnik przy piecu hutniczym wynosi co najmniej 40°C. Tym większe wrażenie robią wazony z Lipowej.
Misa z serii „Marine”
© Centrum Szkła i Ceramiki Lipowa 3
okazy kolekcjonerskie
Wazony, patery i misy z serii „Marine” powstały z połączenia szkła bezbarwnego i barwionego odcieniami lazuru, kobaltu i czerni, z wykorzystaniem materiału pochodzącego z recyklingu.Głównym elementem dekoracyjnym jest tu właśnie barwa, delikatnie przechodząca w różne odcienie oraz nieregularności szkła i recyklingowych dodatków. Dzięki użytym odpadom poprodukcyjnym szkła „Marine” wpisują się w nurt „upcyclingu” czyli wykorzystywania tanich, niepotrzebnych materiałów do stworzenia produktów o wyższej wartości. W tym wypadku resztki posłużyły do powstania szkieł które są nie tylko piękne, ale też są ciekawym obiektem kolekcjonerskim. Tym bardziej, że seria Marine, ze względu na swój rzemieślniczy charakter jest serią limitowaną. Powstało wyłącznie po 10 sztuk każdego wzoru.
Detal wazonu z serii „Marine”
© Centrum Szkła i Ceramiki Lipowa 3
szkło z historią
Szkło jest na Lipowej obecne już od czasów przedwojennych. Centrum Szkła i Ceramiki na 1931 roku w dawnej fabryce zapałek „Znicz" przy ul. Lipowej 3 na Zabłociu powstała Krakowska Huta Szkła inż. L. Bąkowski, D. Chazan i Spółka. Wysoko wykwalifikowani pracownicy przyjeżdżali tu do pracy z całej Polski. Na Lipowej w tym czasie produkowano przede wszystkim butelki na wino i wody mineralne oraz szkło apteczne, zatrudniając od 300 do 500 osób. Po wojnie i okupacji huta działała nadal. Okres największej świetności przypada na lata 70. XX wieku. Wiąże się to z powstaniem w 1969 roku przy Lipowej Zakładu Wzornictwa na czele z kierownikiem Jerzym Słuczanem-Orkuszem, jednym z pionierów wzornictwa przemysłowego w Polsce. Zakład projektował szkła artystyczne, które szybko stały się rozpoznawalną marką. Dzisiaj Centrum Szkła i Ceramiki Lipowa 3 kontynuuje te tradycje. Najważniejsze nawiązanie do do dawnej działalności stanowią pokazy ręcznego formowania szkła. Na Lipowej można również zobaczyć ekspozycję zabytkowych szkieł i narzędzi szklarskich. Funkcjonuje tam Galeria pokazująca prace współczesnych artystów oraz sklep z artystycznym szkłem i ceramiką.
