Pracując nad projektami z zakresu architektury wnętrz, architekci Joanna Muszyńska i Mateusz Waszak zauważyli, że na rynku brakuje prefabrykowanych rozwiązań, które uwydatniają naturalne piękno materiału. Postanowili więc sami je stworzyć, proponując kolekcję okładzin do wnętrz o nazwie Lico. A jak do tego doszło? Zapraszamy do przeczytania rozmowy z Joanną Muszyńską.
Lico miedziane we wnętrzu biurowym
© Pracownia Projektowa Muszyńska Waszak
rozmowa z Joanną Muszyńską
Dobrawa Bies: Lico to kolekcja okładzin do wnętrz, która powstała w reakcji na pewne braki na rynku. Nie mogli Państwo znaleźć odpowiednich materiałów wykończeniowych, więc postanowiliście sami je stworzyć. Proszę opowiedzieć o drodze projektowej i poszukiwaniach.
Joanna Muszyńska: Refleksja nad jakością materiałów, które funkcjonują w otoczeniu człowieka, towarzyszy nam podczas pracy nad kolejnymi projektami z zakresu architektury wnętrz, krajobrazu czy wzornictwa. Starannie wybieramy proponowane komponenty, produkty, zwracając uwagę inwestorów, wykonawców, użytkowników na trwałość jako nieodzowną ich wartość. Finalnie jednak nie zawsze udawało nam się przekonać odbiorców do ich stosowania, a miejsce autorskich detali ze szlachetnych materiałów zajmowały dostępne ich substytuty. Do pracy nad Licem przystąpiliśmy, gdyż kompromis nie odpowiada naszym przekonaniom, a istniejące na rynku alternatywy nie spełniają oczekiwań inwestorów. Zauważyliśmy, że w architekturze wnętrz brakuje wyrazistych, prefabrykowanych rozwiązań, które uwydatniają piękno naturalnego budulca, jednocześnie manifestując jego ponadczasowość.
W nawiązaniu do jednomateriałowych, wierzchnich warstw elementów konstrukcyjnych budynków, dachów, ścian, stropów — nakładanych dla wzmocnienia, ochrony czy ze względów estetycznych, postanowiliśmy zaprojektować komponenty wnętrz nadające im analogicznego wyrazu — spójności i głębi. Wśród trwałych, szlachetnych materiałów, tworzących zewnętrzne pokrycia budynków, swoją uwagę skierowaliśmy ku blasze tytanowo-cynkowej, będącej stopem cynku, miedzi i tytanu. Dzięki naturalnej warstwie ochronnej — patynie — jej żywotność bez konserwacji szacowana jest na ponad dwieście lat. Cechuje ją lekkość i plastyczność oraz szaro-srebrzysta barwa, która uwydatnia tworzone detale architektoniczne. Tytan-cynk występuje w kilku wariantach kolorystycznych uzależnionych od stopnia patynacji — od metalicznego połysku do grafitowej, szczotkowanej powierzchni. W całości podlega recyklingowi.
jedno z oferowanych Lic wykonane jest z blachy tytanowo-cynkowej
© Pracownia Projektowa Muszyńska Waszak
We współczesnej architekturze i budownictwie miedź również stanowi ważny materiał, który już w starożytności wykorzystywany był do tworzenia pokryć dachowych. Nie reaguje na działanie suchego powietrza, jednak w wilgotnym środowisku pokrywa się patyną, a powolne jej utlenianie połączone jest ze zmianą barwy. Powstała warstwa ochronna zapewnia żywotność materiału nawet do siedmiuset lat. Proces tworzenia czystej, metalicznej miedzi jest energochłonny, jednak możliwe jest wielokrotne przetworzenie jej w całości, bez generowania odpadów.
Zaczątek myśli dla geometrii okładzin stanowiły obserwacje poczynione podczas nadzorów autorskich nad realizacjami projektów architektonicznych. Istniejące ściany i stropy, z zewnątrz gładkie, równomiernie wykończone, wewnątrz skrywają budujące je komponenty. W architekturze przemysłowej, ze względu na możliwość zastosowania jednego elementu o dużej rozpiętości, szczególnie w konstrukcjach szkieletowych dominują kształtowniki stalowe, a najpopularniejszy z nich to dwuteownik. Zaintrygowała nas jego charakterystyczna budowa, przypominająca w przekroju dwie litery T, z uwspólnioną podstawą, wpływającą na odporność na obciążenia stałe i zmienne.
proces powstawania kolekcji. Eksperymenty materiałowe i detal dokumentacji technicznej
© Pracownia Projektowa Muszyńska Waszak
Zaprojektowana trójwymiarowa okładzina ścienna, zintegrowana z oświetleniem liniowym, zbudowana jest z blachy miedzianej, tytanowo- cynkowej lub drewna jesionowego i stanowi reinterpretację rytmu stalowych dwuteowników. Wykończona w połysku blacha miedziana rzutuje czerwonawe, jaskrawe refleksy na ściany, sufity, podłogi oraz inne elementy wyposażenia wnętrz. Multiplikacja odbić na jej błyszczącej powierzchni powoduje ukrycie rzeczywistej głębokości okładziny. Kontrastowy rezultat można uzyskać, stosując czarną blachę tytanowo-cynkową, która znacznie pochłaniania światło.
Poszukując materiału, który pozwoli transformować cechy geometrii dwuteownika, myśleliśmy o zastosowaniu zarówno lekkiego, linearnego, arkuszowego materiału, jak i litego, zwartego w formie. Za najstarszy materiał budowlany, obok gliny i kamienia uchodzi drewno, stanowiąc konstrukcje i wykończenie architektury. Wśród krajowych gatunków, będących surowcem trwałym, o bogatym, różnorodnym usłojeniu, wyróżnia się jesion wyniosły (z języka łacińskiego Fraxinus excelsior, należący do rodziny oliwnikowatych Oleaceae). Jest okazałym drzewem liściastym, dorastającym do 40 metrów wysokości, zaliczanym do długowiecznych, żyjących nawet 300- 400 lat. Jego drewno jest ciężkie i twarde, jednak fornir cechuje elastyczność. Lico jesionowe zbudowana jest z deski na zakład, z fugą w kształcie litery V oraz pionowych listew, wyfrezowanych asymetrycznie. Kontrastowe wybarwienie drewna, z jasną bielą oraz ciemną twardzielą, uwydatniliśmy wskutek delikatnego szczotkowania i olejowania.
detal lica jesionowego
© Pracownia Projektowa Muszyńska Waszak
Dobrawa: Prefabrykowany system z blach, o którym rozmawiamy, został stworzony w kooperacji z firmą zajmującą się produkcją pokryć dachowych i elewacyjnych. Jak przebiegała ta współpraca?
Joanna Muszyńska: Wspólnie dążyliśmy do optymalizacji procesu przemysłowego tak, aby okładziny cechowała trójwymiarowość przy dostosowaniu ich do możliwości giętarek numerycznych. Długo pracowaliśmy z technologiem produkcji, by montaż lic odbywał się w sposób niewidoczny, z minimalną ilością zewnętrznych okuć. Zależało nam na racjonalnym zarządzaniu materiałem, aby ilość powielanych płaszczyzn zaginanych z jednego arkusza była jak najmniejsza. Stworzony prefabrykowany system okładzin, a dzięki budowie segmentowej, można dopasować do określonej szerokości pomieszczenia. Kolejne elementy mocowane są poprzez zazębianie na zakład — dzięki uprzedniemu przytwierdzeniu części przyściennych, na które kolejno nasuwane zostają wypukłe. Ze względu na rozszerzalność termiczną metalu, w praktyce dekarskiej arkusze blachy łączone są najczęściej „na listwach” lub „na rąbek”. Dzięki intensywnej współpracy z doświadczonym wykonawcą, w okładzinach Lico stworzyliśmy autorskie zespolenie, odpowiadające poczynionym założeniom.
od lewej: Joanna Muszyńska, Mateusz Waszak
© Pracownia Projektowa Muszyńska Waszak
Dobrawa: W ofercie są trzy rodzaje Lica: miedziane, tytanowo-cynkowe i jesionowe. Dla kogo i do jakich wnętrz zostały stworzone?
Joanna Muszyńska: Lico skierowane jest do odważnych osób, ceniących ponadczasowość szlachetnych materiałów, unikających sezonowych upodobań. Dzięki współpracy z wykonawcami, których kunszt wynika z ugruntowanej wiedzy, przekazywanej przez kolejne pokolenia, lica wdrożone zostały do realizacji biurowych, mieszkalnych i rekreacyjnych. Nie bez znaczenia okazała się nasza determinacja w kreowaniu konceptów wnętrz tak, aby tworzone przestrzenie bazowały na powtarzającym się materiale, wykorzystanym w nietuzinkowy sposób.
wykończona w połysku blacha miedziana rzutuje czerwonawe, jaskrawe refleksy
© Pracownia Projektowa Muszyńska Waszak
Dobrawa: Ważna w realizacji jest także funkcja światła. Okładziny są z nim zintegrowane, by wydobyć charakter materiałów. W którym momencie wpadliście na pomysł takiego połączenia?
Joanna Muszyńska: Elementarnym założeniem projektu była integralność materiału i światła. Eksponuje ono właściwości blachy miedzianej, tytanowo-cynkowej, oraz drewna jesionowego poprzez zróżnicowany stopień odbicia i pochłaniania ich powierzchni oraz emisję barw na otoczenie. Istotny okazał się również wybór taśm led, których diody COB FOB tworzą jednorodną, równą wiązkę. Ponadto Lica miedziane i tytanowo-cynkowe mają źródła światła oprawione w anodowane, aluminiowe profile 45-ALU marki Kluś. Natomiast w Licu jesionowym zastosowano profil HR- ALU Kluś, usytuowany w zagłębieniu głównej listwy. Dzięki temu miękkie refleksy podkreślają cechy drewna i metalu, nie powodując efektu olśnienia.
lica można stosować zarówno w wnętrzach publicznych, jak i prywatnych
© Pracownia Projektowa Muszyńska Waszak
Dobrawa: Jaka będzie przyszłość projektu?
Joanna Muszyńska: Mamy nadzieję, że świetlana :) Lica miedziane, tytanowo-cynkowe i jesionowe dostępne są na indywidualne zapytanie ofertowe, w którym dopasowujemy budujące je segmenty do zdefiniowanych wymiarów. Lica odnajdują kolejnych zwolenników, dlatego pracujemy nad konfiguratorem, który ułatwi proces składania zamówień na naszej stronie. Planujemy rozszerzyć kolekcję o nowe geometrie i szlachetne budulce. Zapraszamy do współpracy w zakresie wdrażania prototypowych egzemplarzy. Kreacja elementów wyposażenia wnętrz zintegrowanych z oświetleniem, ukazujących wartości trwałych, użytecznych i pięknych materiałów jako istotnych składowych otoczenia człowieka, stanowi dla nas wyzwanie. Zdobyte doświadczenia będziemy przenosić na grunt kolejnych realizacji.
Dobrawa: Dziękuję za rozmowę!
