„Pasteloza” jest czymś, do czego już przywykliśmy. Na ścianach bloków w każdej części Polski znajdziemy pstrokate malunki, wyrastające jak grzyby po deszczu wraz z transformacją gospodarczą końca XX wieku. Czy można coś poradzić na problem „pastelozy”? Rozwiązanie pokazuje kolektyw Traffic Design.
nowe murale powstały na blokach przy ulicy Bohaterów Starówki Warszawskiej
fot. Rafał Kołsut | © Traffic Design
Murale na Płycie Redłowskiej są odpowiedzią na tragiczny stan polskiej przestrzeni — „pastelozy” objawiającej się w tragicznie pstrokatej kolorystyce odnawianych elewacji budynków wielorodzinnych zbudowanych w czasach PRL-u. Stowarzyszenie Traffic Design postanowiło wyjść poza schemat i stworzyć mural będący jednocześnie identyfikacją wizualną, nazwą ulicy i numerem budynku.
Autorem projektu jest Jacek Wielebski
fot. Rafał Kołsut | © Traffic Design
O tym, skąd wziął się pomysł na tego typu murale, kto zgłasza się do Traffic Design i jakie stowarzyszenie ma plany na przyszłość, odpowiada Natalia Wielebska
Wiktor Bochenek: Skąd pomysł na zastosowanie takiej identyfikacji wizualnej na elewacjach bloków?
Natalia Wielebska (Traffic Design): Realizacja na budynkach przy ulicy Bohaterów Starówki Warszawskiej powstała w ramach współpracy abonamentowej z miastem, która pozwala na testowanie nowych rozwiązań projektowych i wprowadzanie dizajnu do przestrzeni publicznej Gdyni.
Wiktor: Do czego nawiązują murale? Jak narodził się pomysł na ich realizację?
Natalia: Zależy nam na szukaniu estetycznych rozwiązań systemowych albo indywidualnych, które można wprowadzać podczas remontów powojennych bloków. Te działania rozpoczęliśmy w 2017 roku, realizując pierwszy tego rodzaju projekt przy ulicy Lelewela w Gdyni (autor: Jacek Wielebski). Zdjęcia budynku odmalowanego na biało, a nie któryś z popularnych na blokach pastelowych kolorów wzbudziły wówczas rekordowe zainteresowanie naszych odbiorców w mediach społecznościowych.
W 2018 roku w ramach Biennale Dizajnu i Sztuki Miejskiej powstał kolejny blok zaprojektowany przez Jacka Rudzkiego. Była to również okazja do debaty o tym, jak w ogóle odnawiać bloki — czym jest tak zwana „pasteloza” i czy biały to zawsze dobre rozwiązanie. Od tej pory realizujemy pojedyncze blokowe projekty. Czasem odzywają się do nas mieszkańcy i przedstawiciele wspólnot z różnych miast z prośbą o interwencję.
projekty odwołują się do estetyki futuryzmu
fot. Rafał Kołsut | © Traffic Design
W projekcie chodziło przede wszystkim o to, żeby dobrze wyeksponować numery budynków. Całość jest osadzona na siatce, a zastosowane linie wynikają wprost z podziałów architektonicznych. Estetyka nawiązuje do dekoru charakterystycznego dla modernizmu. W 2017 roku Jacek Wielebski i Rafał Kołsut zebrali dokumentację fotograficzną przykładów modernistycznych elementów dekoracyjnych z różnych miast Polski. Ten materiał jest inspiracją dla wielu realizowanych przez nas projektów.
Traktujemy to jako formę odejścia od malowania na szczytowych ścianach murali przedstawiających, operujących dużymi plamami koloru. W tym projekcie punktem wyjścia była architektura, wzory geometryczne, które nawiązują do estetyki futuryzmu, bazują na prostych kształtach — podkreślają formę budynku i klimat czasów, w których powstał.
Wiktor: Czy zobaczymy następne murale w ramach działań Traffic Design?
Natalia: Nasze najbliższe działania to przede wszystkim Biennale Traffic Design 2022. W tym roku przedstawimy sześć realizacji, które rozszerzają nasze spektrum działania o nowe materiały i technologie: recyklingowany plastik z cum i sieci, biotynk na bazie morszczynu. Będzie też trochę klasyki: mural literniczy, rzeźby ilustracyjne oraz mural w estetyce tablic drogowych.
tak rozwiązana identyfikacja wizualna jest znacznie lepsza od tego, co spotykamy na polskich osiedlach
fot. Rafał Kołsut | © Traffic Design
per aspera ad astra
Stowarzyszenie Traffic Design znane jest przede wszystkim ze swoich wyjątkowych realizacji na terenie Gdyni. Kolektyw tworzył nową identyfikację wizualną dla niewielkich lokalnych firm, szkół i barów mlecznych, a także warsztatów samochodowych. Nie poprzestają tylko na szyldach, tworzą wyjątkowe metalografiki, hotele dla owadów czy instalacje artystyczne. Współpracując z samorządem, spółdzielniami, małym biznesem i mieszkańcami, Traffic Design pokazuje, jak wygląda tworzenie lepszej przestrzeni publicznej od podstaw, z każdą akcją wywierając większy wpływ na lokalną rzeczywistość.
