Plenerowe ławy do bujania, ekspresyjnie urządzony skwer i kreatywne urządzenia dla Domu Autysty. To plon drugiej odsłony tegorocznych dwunastych warsztatów Mood for Wood. Poznaniowi przybyły kolejne miejskie meble z drewna — od minimalistycznych po bardziej skomplikowane.
Pierwszą część miedzynarodwych warsztatów Mood for Wood 2023 pod hasłem „Finding balance” opisywaliśmy w lipcu. W Poznaniu powstało wtedy sześć drewnianych urządzeń wokół jeziora Maltańskiego. Druga odsłona dwunastych już warsztatów organizowanych przez fundację Punkt Wspólny i poznański SARP dostarczyła meble o bardziej lokalnym znaczeniu i nie tak silnie eksponowane, jak te nad jeziorem.
Instalacje powstały w trzech dzielnicach: w obrębie skweru przy ul. Wspólnej w dzielnicy Wilda, na terenie Szkoły Podstawowej nr 36 przy ul. Słowackiego na Jeżycach oraz przy Domu Autysty w dzielnicy Grunwald. Pierwsza przestrzeń to teren ogólnodostępny, druga — służy przede wszystkim uczniom, trzecia — lokatorom, opiekunom i gościom jedynej w mieście placówki, która służy usamodzielnianiu się osobom autystycznym. Otwarty przed laty Dom Autysty to oddolne dzieło rodziców, którzy chcą zapewnić swoim wchodzącym w dorosłość dzieciom przyjazną przestrzeń do życia.
Jak co roku w ramach Mood for Wood, drewniane meble wykonali młodzi projektanci z Polski, Czech, Słowacji i Węgier – w kilkuosobowych grupach pod kierownictwem doświadczonych tutorów. Głównym koordynatorem przedsięwzięcia była, jak zawsze, Magdalena Wypusz.
Mood for Wood 2023, edycja II, Poznań, sierpień '23 — instalacje na skwerze przy ul. Wspólnej, proj. grupa pod kierunkiem Karola Szparkowskiego i Moniki Ryszki;
widoczna zewnętrzna południowa elewacja zespołu komunalnego z 1929 r. z największym dziedzińcem w mieście
fot.: Dawid Majewski
do przyciągania wzroku
Najbardziej spektakularne konstrukcje stanęły na skwerze naprzeciw zespołu zabudowy komunalnej z największym w mieście zamkniętym dziedzińcem (proj. Władysław Czarnecki, 1929). Niewielka zielona enklawa odcięta od gęstszej zabudowy dość ruchliwą ulicą nie przyciągała niczym okolicznych mieszkańców. Teraz uwagę przykuwa wielość i różnorodność form. Ich ekspresyjne kształty z barwnymi „tyczkami” nadają miejscu charakter, nie konkurując przy tym z elementami otoczenia. Grupa projektowa pod kierownictwem Karola Szparkowskiego i Moniki Ryszki tak opisuje swoje realizacje:
Każda platforma umieszczona została na różnej wysokości. Najniższa platforma pod drzewem może być wykorzystana jako scena dla zespołów muzycznych lub miejsca do siedzenia — spotkań mieszkańców, urodzin, warsztatów. Wysokie kolumny, przytwierdzone do każdej platformy dają możliwość zawieszenia oświetlenia, obrazów/plakatów lub inne przedmiotów przygotowanych na warsztatach wykonanych przez społeczność. Czerwony kolor zastosowany przy obu konstrukcjach ma przyciągnąć wzrok przechodniów i zachęcić ich do odwiedzenia tej wspólnej przestrzeni. Falujący kształt platform pochodzi z organicznej przestrzeni między zielenią i potrzebą kontrastowania istniejącej kwadratowej ławki.
Mood for Wood 2023, edycja II, Poznań, sierpień '23 — instalacje na skwerze przy ul. Wspólnej, proj. grupa pod kierunkiem Karola Szparkowskiego i Moniki Ryszki; pionowe barwne elementy mają przyciągnąć uwagę przechodniów idących zazwyczaj drugą stroną ulicy
fot.: Dawid Majewski
do oglądania lub nieoglądania
Meble dla Domu Autysty mają bardziej powściągliwy wygląd, za to bardziej skomplikowaną konstrukcję. W zacienionym miejscu działki powstały trzy formy, wszystkie oparte o ten sam moduł o wymiarach 2 × 2 m.
Mood for Wood 2023, edycja II, Poznań, sierpień '23 — elementy w ogrodzie Domu Autysty, proj. grupa pod kierunkiem Jana Szymankiewicza (OBIEKT); wkomponowanie „trybunki” w otoczenie; w tle — Dom Autysty
fot.: Dawid Majewski
Projektanci pod kierownictwem Jana Szymankiewicza z pracowni OBIEKT przybliżają założenia realizacji:
Każda z trzech struktur służy innemu, ale spójnemu celowi. Otwartą platformę wypełniono ręcznie tkaną siatką. Została zaprojektowana tak, by umożliwić kołysanie i bujanie, a jednocześnie zapewnić przestrzeń do relaksu. Druga konstrukcja łączy takie same siatki z płaskimi powierzchniami. Ostatnia konstrukcja umieszczona na pagórku ma pozwolić mieszkańcom zrelaksować się i być częścią wspólnoty bez utrzymywania kontaktu wzrokowego. Jest również skierowana w stronę ściany zewnętrznej, którą można wykorzystać jako ekran kina plenerowego. Kształt siedzisk przypomina połączenie trybun i leżaków.
Ciekawe jest tu zastosowanie japońskiej techniki kumiko: drewniane elementy połączone są ze sobą niemal bez użycia śrub.
Mood for Wood 2023, edycja II, Poznań, sierpień '23 — elementy w ogrodzie Domu Autysty, proj. grupa pod kierunkiem Jana Szymankiewicza (OBIEKT); kombinowana platforma łącząca tradycyjne siedziska z elementami z siatki
fot.: Dawid Majewski
do nierzucania się w oczy
Minimalistyczną formę przybrały natomiast prace dwóch połączonych w trakcie prac grup pod kierunkiem wrocławskiej architektki krajobrazu Katarzyny Kobierskiej i Nilsa Wenka z Berlina. W wykonanych dla szkoły w historycznej dzielnicy Jeżyce obiektach także istotne jest bujanie i odniesienia do Japonii. Grupa stworzyła długie solidne wizualnie ławy o ciemnej barwie uzyskanej dzięki tradycyjnej japońskiej metodzie opalania drewna zwanej yakisugi. Opalane i oczyszczone deski mają być przez bardzo długi czas odporne na złą pogodę, insekty i wilgoć. Wbrew pozorom siedziska nie są statyczne. Jedno rozcięto w pionie, drugie — w poziomie. Elementy daje się przesuwać względem siebie. Można się zatem bujać i kołysać.
Mood for Wood 2023, edycja II, Poznań, sierpień '23 — jedno z dwóch siedzisk na dziedzińcu SP nr 36, proj.: połączone grupy pod kierunkiem Katarzyny Kobierskiej i Nilsa Wenka; w tle główny budynek szkolny z narożną wieżą i brama prowadząca na ulicę (pierwsza z prawej)
fot.: Dawid Majewski
Proste kształty dwóch długich masywnych siedzisk kontrastują z wyjątkowo widowiskową formą budynków szkoły z początku poprzedniego stulecia. Licowane klinkierem gmachy o neohistorycznych i secesyjnych formach są wręcz znakiem rozpoznawczym zachodniego odcinka ulicy Słowackiego i zaznaczają się w przestrzeni wysoką zegarową wieżą. Podczas warsztatów z udziałem dzieci projektanci uznali, że w tak bogatym w bodźce otoczeniu nie należy stymulować odbiorcy nowymi kształtami lub kolorami. Na ławach pojawił się jedynie dyskretny deseń i to on koresponduje formalnie z dopracowanymi detalami szkoły.
Mood for Wood 2023, edycja II, Poznań, sierpień '23 — jedno z dwóch siedzisk na dziedzińcu SP nr 36, proj.:
połączone grupy pod kierunkiem Katarzyny Kobierskiej i Nilsa Wenka; poziome rozcięcie umożliwia przesuwanie elementów względem siebie
fot.: Dawid Majewski
Autorzy pracy uzasadniają też zakomponowanie siedzisk w przestrzeni.
Dwie proste linie tworzące siedziska, wprowadzają nowe możliwości interakcji społecznej, relaksu i ruchu. Zostały one tak umieszczone, by tworzyć odrębne strefy w przestrzeni. Jedna z nich uzupełnia historyczną ławę granitową, druga jest skierowana w stronę zabytkowej wieży, oferując punkt obserwacyjny. […] Projekt miał na celu umożliwienie zabawy zarówno jednostkom, jak i większym grupom, sprzyjając eksploracji i kreatywności.
Mood for Wood 2023, edycja II, Poznań, sierpień '23 — siedziska na dziedzińcu SP nr 36, proj.: połączone grupy pod kierunkiem Katarzyny Kobierskiej i Nilsa Wenka; widok z góry
fot.: Dawid Majewski
Ustawione na dziedzińcu ławy to w dodatku przygrywka do dalszych zmian w obrębie szkoły — tym razem w przestrzeni ulicy. Zarząd Dróg Miejskich rozpoczął właśnie prace nad uspokajaniem ruchu i nowym przyjaznym zaaranżowaniem chodnika i jezdni – w zgodzie z pomysłami wypracowanymi podczas urządzonych wiosną warsztatów. Temat ten omówimy szerzej w A&B po zakończeniu prac.
