Praca licencjacka Marty Wolny, wykonana na Wydziale Architektury Wnętrz Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki pod kierunkiem dr. Rafała Ziembińskiego i dr Małgorzaty Zbroińskiej-Piątek podejmuje próbę przywrócenia sezonowej kawiarni z lat 70. XX wieku oraz nadania jej nowych funkcji.
Podstawą projektu był kameralny obiekt kawiarni położony na wyspie otoczonej od zachodu rzeką Jaworznik, a z pozostałych stron kanałem. Dawniej obiekt pełnił funkcję gastronomiczną, organizowane były tam dyskoteki. Po zmianie właścicieli kawiarnia została zamknięta. Wraz z upływem czasu budynek niszczał. Zasłonięty dziką roślinnością, zniknął z widoku i świadomości mieszkańców.
Studentka w miejsce starego obiektu zaproponowała nowy budynek o nazwie „Sztuka ciszy”, inspirując się istniejąca zabudową i czerpiąc z jej oryginalnych elementów oraz otaczającej natury.
Wizualizacja projektu „Sztuka ciszy”
© Marta Wolny
Ideą projektu jest stworzenie dwukondygnacyjnego układu pomieszczeń i pawilonów. Całość ma powstać w obrysie pierwotnego obszaru zagospodarowania. Do najciekawszych i najważniejszych elementów architektonicznych obiektu należał dach z ażurowym trójkątnym otworem. W nowym projekcie odtworzony dach został umieszczony niemal dokładnie w tym samym miejscu, nad trzema szklanymi pawilonami umieszczonymi w pierwszej kondygnacji. Każdy ze szklanych prostopadłościanów ma własny strop i wejście. Pierwsza bryła pełni funkcję letniej kawiarenki. Kolejny pawilon częściowo wysunięto poza obrys budynku i stanowi on przestrzeń wielofunkcyjną przeznaczoną na wystawy, warsztaty czy też zajęcia jogi i medytacji.
Pawilony połączono kładką, która analogicznie jak szklane kostki „unosi się” nad posadzką. Ostatni z nich odgrywa rolę komunikacyjną pomiędzy kondygnacjami. Znajdują się tam dwubiegowe schody i winda.
Wizualizacja projektu „Sztuka ciszy”, wnętrze
© Marta Wolny
Materiał wykorzystany w projekcie to beton architektoniczny. Użyty został do odtworzenia dachu i stropów w pawilonach. W niewielkich ilościach występuje również drewno, zastosowane do wykończenia wnętrz. Ważnym materiałem jest również szkło, niwelujące granice pomiędzy wnętrzem a otoczeniem. Dodatkowym elementem, który łączy dwie kondygnacje, jest prostokątny świetlik. Umieszczony został w płaszczyźnie posadzki na tarasie. W części podziemnej budynku znajduje się sala wielofunkcyjna, którą można dzielić na mniejsze sektory. W odróżnieniu od górnego pawilonu dolna przestrzeń ogranicza liczbę bodźców pochodzących z otoczenia. Istotnym elementem obiektu jest przeszklona ściana umożliwiająca widok na otaczający krajobraz.
„Podstawą projektu był kameralny obiekt kawiarni położony na wyspie otoczonej od zachodu rzeką Jaworznik, a z pozostałych stron kanałem” – obecny stan obiektu
fot.: Marta Wolny
Projekt próbuje ukazać problem zaniedbania cennych obiektów architektonicznych w Polsce. Jest to próba wskazania możliwej drogi w ratowaniu tego typu miejsc.
Dyplom znalazł się wśród zestawienia najlepszych dyplomów artystyczno-projektowych 2018 roku FNC.
oprac.: Dobrawa Bies
Ilustracje dzięki uprzejmości Marty Wolny
