Aleksandra Krupska, absolwentka Politechniki Gdańskiej, zainspirowana konkursem na projekt przedszkola w Mozambiku, postanowiła zbadać tematykę architektury i problemów najuboższych obszarów Afryki. Wynikiem jej poszukiwań jest praca magisterska wykonana pod kierunkiem dr Marka Gawdzika. Proponowana szkoła podstawowa w Mozambiku to bezpieczne miejsce, w którym dzieci mogą się uczyć, integrować i spędzać czas.
integracja, dostępność, bezpieczeństwo, różnorodność i tolerancja to hasła, jakimi kierowała się projektantka
© Aleksandra Krupska
Jak o początkach pracy mówi autorka:
Wcześniej nie byłam świadoma panującej w Afryce sytuacji i tego, jak diametralnie, nawet w XXI wieku, różni się tam życie od znanej mi codzienności. W Polsce każdy z nas z łatwością może zdobyć wykształcenie. Często traktujemy je jako obowiązek, a nie przywilej, którego wielu ludzi jest pozbawionych. Podczas zgłębiania tematu odkryłam realizacje znanego afrykańskiego architekta — Francisa Kéré, urodzonego w wiosce Gando (Burkina Faso). Jego życiorys, twórczość i rozwiązania projektowe były moją główną inspiracją podczas pracy nad dyplomem. Francis Kéré swoje projekty realizuje, używając lokalnych materiałów i prostych technologii. Jego obiekty najczęściej wznoszone są przez miejscową społeczność, co przy okazji integruje przyszłych użytkowników. Projektant stara się łączyć nowoczesną architekturę z tradycją. Twórczość takich architektów inspiruje mnie i otwiera umysł, pozwalając entuzjastycznie patrzeć na przyszłość.
autorka chciała stworzyć bezpieczne miejsce integracji
© Aleksandra Krupska
problem edukacji na świecie
Dostęp do edukacji na świecie nie jest równy. Około 42 mln dzieci z subsaharyjskiej części kontynentu nie może chodzić do szkoły. W Afryce poziom analfabetyzmu sięga około pięćdziesięciu procent, co oznacza, że dotyka miliony ludzi. W Europie ten poziom to trzy procent, a w Polsce zaledwie jeden. Warunki edukacji w poszczególnych krajach Afryki bardzo się różnią. Często dzieci nie mają czasu na naukę, gdyż są zmuszane do pracy. Podobna sytuacja panuje w Mozambiku, gdzie rodziny walczą o zaspokojenie najbardziej podstawowych potrzeb takich jak żywność, bieżąca woda czy warunki sanitarne. Możliwość zdobycia przynajmniej podstawowego poziomu edukacji ma duże znaczenie dla rozwoju dziecka i daje szansę na przełamanie błędnego koła ubóstwa.
pionowe żaluzje drewniane ułatwiają wentylację
© Aleksandra Krupska
szkoła w Mozambiku
Głównym celem pracy Aleksandry Krupskiej było stworzenie samowystarczalnego obiektu z wykorzystaniem lokalnych materiałów. Bryła miała przyciągać uwagę wyglądem oraz nawiązywać do lokalnej architektury i tradycji. Budynek miał także sprostać trudnym warunkom klimatycznym, okrojonym zasobom i ograniczeniom infrastruktury technicznej. Autorka chciała stworzyć bezpieczną przestrzeń, w której dzieci będą mogły się uczyć, wzrastać w społeczności i zyskać szansę na lepszą przyszłość. Hasłami, jakimi kierowała się podczas pracy były: integracja, dostępność, bezpieczeństwo, różnorodność i tolerancja. W ten sposób powstał projekt szkoły będącej miejscem integracji, bez dyskryminacji płci oraz osób z niepełnosprawnościami.
ściany szkoły wykonano z glinianej cegły
© Aleksandra Krupska
Obiekt został zaprojektowany dla miasteczka położonego w prowincji Gaza. Proponowany budynek to szkoła podstawowa pierwszego stopnia, przeznaczona dla dzieci od 6 roku życia, natomiast znajdująca się w niej świetlica dostępna jest dla dzieci w każdym wieku. Autorka stworzyła budynek parterowy, „zamknięty” od zewnątrz — otwory okienne zostały umieszczone tylko od strony otwartego dziedzińca. Ze względu na nachylenie terenu architektka umieściła pomieszczenia na czterech poziomach. Dostęp do nich jest możliwy z dwóch dziedzińców, znajdujących się w centralnej części budynku.
łamany dach z półprzezroczystym wypełnieniem
© Aleksandra Krupska
Obiekt został przekryty łamanym dachem z półprzezroczystym wypełnieniem, który swoim kształtem przywodzi na myśl otwarte księgi. Materiały zastosowane w projekcie są naturalne i lokalnego pochodzenia. Głównym materiałem budulcowym ścian jest lokalna, gliniana cegła.
autora wykorzystała lokalne materiały oraz Kalwall
© Aleksandra Krupska
By zmaksymalizować wentylację w pomieszczeniach, w całej szkole, w przestrzeniach pomiędzy górną krawędzią ściany a dachem autorka zastosowała pionowe żaluzje drewniane, ułatwiające wydostanie się nagrzanego powietrza. Architektka zaproponowała także innowacyjne rozwiązanie materiałowe, stosując Kalwall jako wypełnienie dachu. Jest to półprzezroczysty materiał o izolacji termicznej sprawdzający się w ekstremalnych warunkach, umożliwiający przepuszczanie światła.
