To właśnie na południu Europy najmocniej uwidaczniają się problemy związane z adaptacją do zmian klimatu. Dostosowanie do tych zmian stało się tematem pracy studentki Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej – Katarzyna Jamioł. Praca została nagrodzona w międzynarodowym konkursie A4TC.
Praca „La via dell'acqua. Renaturyzacja fragmentu koryta rzeki Is Cungiaus i projekt schrony klimatycznego” powstała pod opieką profesora Łukasza Stożka i profesory Urszuli Forczek-Brataniec. Praca otrzymała wyróżnienie honorowe w trzeciej edycji międzynarodowego konkursu A4TC-2023.
praca powstała pod opieką profesora Łukasza Stożka i profesory Urszuli Forczek-Brataniec.
© Katarzyna Jamioł
odwołując się do miejsca i jego charakteru
Koncepcja stworzona przez Katarzynę Jamioł dotyczy fragmentu rzeki Is Cungiaus położonej na terenie włoskiego miasta Quartucciu na Sardynii. Na charakter rzeki od wielu lat wpływała przede wszystkim funkcjonalność najbliżej położonych terenów i ich eksploatacja — tereny wokół rzeki wykorzystywane były w rolnictwie. Koryto Is Cungiaus zostało uregulowane, a jej naturalny charakter został zatracony. To właśnie to było podstawowym punktem wyjścia dla prowadzenia prac projektowych.
powrót do korzeni
Obecnie tereny wokół rzeki to w większości nieużytki rolnicze połączone z nielegalnymi wysypiskami śmieci. To właśnie w tym miejscu autorka przewidziała przeprowadzenie procesu renaturyzacji — odtworzenia naturalnych barier, tworzenia siedlisk dla fauny oraz zachowanie terenów podmokłych, które objęte są ochroną w ramach Konwencji Ramsarskiej z 1977 roku. Koncepcja bazuje przede wszystkim na powolnym oddawaniu procesów odzyskiwania przestrzeni przez naturę, łącząc ją ze strefą rekreacyjną, która podyktowana jest odpoczynkowi, jak i strefą edukacyjną, która ma przedstawić relacje ludzkości z naturą na przestrzeni wieków.
podstawowym elementem całości była renaturyzacja — oddanie tej przestrzeni rzece i jej naturalnemu ruchowi
© Katarzyna Jamioł
chroniąc przed upałem
Obok renaturyzacji w projekcie Katarzyny Jamioł znalazło się miejsce na istotny element — schron klimatyczny. To właśnie Sardynia narażona jest na rekordowe temperatury sięgające nawet 48 stopni Celsjusza. Schron klimatyczny inspirowany jest rozwiązaniem z Hiszpanii, gdzie, aby uniknąć negatywnych skutków upałów takich jak omdlenia czy udary rozpoczęto budowę ogólnodostępnych przestrzeni, w których można się schłodzić.
Wykonany z betonu schron w swojej formule ma odwoływać się do budynków z okresu prehistorycznego i przestrzeni włoskich grot. Ochrona przed gorącem to tylko jeden z celów budynku. Dodatkowo zlokalizowane zostały tutaj funkcje edukacyjne, związane z problematyką relacji człowieka z naturą.
obok renaturyzacji istotnym elementem projektu było stworzenie schronienia przed upałami
© Katarzyna Jamioł
małe rozwiązania na wielkie problemy
Nagrodzona w konkursie koncepcja przede wszystkim odwołuje się małych rozwiązań, które można stosować w walce ze skutkami zmian klimatycznych. Czasem projekty niewielkiej skali pomagają kreować rozwiązania, które wykorzystywane będą umieć niwelować wielkie problemy związane ze wszystkim, co nas czeka.
Więcej o nagrodzonej pracy przeczytacie w najnowszym numerze A&B (04|24).
