Bardzo mieszane uczucia budzi nowy poznański plac Powszechnej Wystawy Krajowej. Plusy: powstał na terenie Targów, jest ogólnodostępny i będzie współtworzył pasaż biegnący przez zamknięty dotąd teren MTP. Daleko mu jednak do ideału, nawet jeśli aranżacja i zazielenienie będą zmienne w zależności od potrzeb.
Po latach oczekiwań nadszedł wreszcie moment otwarcia terenów poznańskich Targów dla mieszkańców. Dotąd obszar MTP był enklawą wyizolowaną ze śródmieścia i dostępną przede wszystkim dla uczestników targów lub kongresów. Teraz w codzienny miejski krwiobieg zostanie włączona jego południowa część, w której powstał obszerny plac nad nowym wielopoziomowym parkingiem (proj. Śniadek+Śniadek Architekci). Radni właśnie nadali mu nazwę Powszechnej Wystawy Krajowej, dla upamiętnienia największej do dziś imprezy wystawienniczej w Polsce i Poznaniu zorganizowanej w 1929 roku.
wjazd przez dansing
Parking, którego budowa od lat była dla Targów priorytetem, został uruchomiony w miniony weekend. Ma trzy kondygnacje i pomieści 650 samochodów. Znajduje się przy zachodnim wejściu na główną stację PKP, między zabytkowymi budynkami dawnego Pałacu Targowego, gmachu administracyjnego i hali nr 2. Ze względu na różnicę poziomów, po wschodniej stronie znajduje się częściowo nad ziemią. Wjazd ulokowano przy ul. Głogowskiej, tuż przy głównym wejściu na teren MTP, w miejscu po wyburzonym przed ponad dekadą powojennym budynku restauracji i dansingu Adria.
wjazd na parking pod placem Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu, widoczny nowy mural
fot.: Jakub Głaz
Plac nad parkingiem służyć będzie natomiast przede wszystkim pieszym i rowerzystom oraz urządzaniu różnych masowych atrakcji. Stąd też inauguracja tej przestrzeni zacznie się od jarmarku bożonarodzeniowego, który zostanie tu otwarty w sobotę 19 listopada. Zastawiony pawilonami, karuzelami i stolikami plac ożyje wówczas i, zapewne, pokaże swój potencjał. Biuro Prasowe MTP informuje nas, że:
Plac Powszechnej Wystawy Krajowej będzie przestrzenią elastyczną pod względem wykorzystania i urządzenia. Od początku zakładaliśmy bowiem, że będą się tam odbywać różne wydarzenia, wymagające innych aranżacji placu. Zaplanowaliśmy więc to miejsce tak, by można je było zmieniać w zależności od potrzeb.
trochę zieleni i fosa
Plac Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu, widok na dawny Pałac Targowy
fot.: Jakub Głaz
Jak zatem wygląda nowy plac? Jego przeważająca część to otwarta przestrzeń wyłożona betonowymi i, częściowo, kamiennymi płytami. Po stronie południowej na znacznie mniejszym obszarze powstały natomiast obszerne kwatery z niską zielenią, drzewami i ławkami. Stanowią funkcjonalne przedłużenie udanego tarasowego skweru z zielenią zrealizowanego przed ośmioma laty (proj. Studio ADS). Wąskie pasy zieleni biegną też wzdłuż dłuższych boków. Od wschodu są to nowe nasadzenia, a od zachodu wysokie drzewa przed fasadą dawnego Pałacu Targowego. Dziś, jako zdekapitalizowany pawilon nr 12, mieści on warsztaty i magazyny. Stanowi też zwartą i najważniejszą wizualnie pierzeję nowego placu, a jego główny portyk znajduje się na zamknięciu uliczki łączącej plac z Dworcem Zachodnim (to nią wchodzić będą mieszkańcy na plac i połączony z nim pasaż).
Plac Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu, zadrzewione kwatery po stronie południowej
fot.: Jakub Głaz
Od budynków po wschodniej stronie (hala nr 2 i gmach administracyjny) płyta placu oddzielona jest, ze względu na różnicę poziomu terenu, rodzajem fosy z miejscem na ogródki gastronomiczne. Prowadzą do niej schody, które będą łączyć z placem restauracje i bary ulokowane w hali nr 2 po jej adaptacji na nowe cele (szerzej o tych planach pisaliśmy tutaj). Po tej stronie, do obsadzonego nowymi drzewami pasa zieleni przylega wąska część placu wyłożona drewnem. Ponad płytę wystaje natomiast kilka kubatur z windami i urządzeniami obsługującymi parking.
Plac Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu na wysokości wjazdu na parking (wjazd za ławką, poziom niżej)
fot.: Jakub Głaz
mobilne ożywią?
Uderza natomiast niedostatek małej architektury oraz zieleni. Tylko do pewnego stopnia usprawiedliwić można to elastycznym charakterem przestrzeni i tym, że płyta placu to strop parkingu. Obecnie, przed ustawieniem świątecznych atrakcji przeważająca część placu wygląda dość pustynnie (trwają też jeszcze prace wykończeniowe w obrębie posadzki placu, ale ich efekt nie będzie mieć zasadniczego wpływu na ocenę całości). Urozmaiceniem są jedynie długie ławki przed pawilonem nr 12, wspomniana już zieleń oraz siedziska po wschodniej stronie.
Plac Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu, centralna przestrzeń, w głębi główne wejście na MTP
fot.: Jakub Głaz
Targi tłumaczą, że
większość mebli miejskich, które pojawią się na placu, będzie mobilna. Przy placu PWK nasadziliśmy już sporo zieleni, m.in. ok. 20 drzew. Oprócz tego pojawi się tam 11 mobilnych donic, w których posadzono drzewa i inne rośliny. Zadbaliśmy o to, by w czasie, kiedy nie będą organizowane wydarzenia, na placu można było usiąść i odpocząć. Dlatego będzie tam sporo miejsc do odpoczynku w tym specjalnie zaprojektowane siedziska okalające donice z drzewami.
projekt placu PWK, widok ogólny z mobilnymi meblami i donicami, wizualizacja — proj.: Śniadek+Śniadek Architekci
© Grupa MTP
Biuro Prasowe dodaje, że siedziska mają różne formy i podaje ich… łączną długość: około 280 metrów bieżących. Informuje także, że do przyszłego roku trzeba będzie poczekać na otwarcie pasażu, który połączy ulice Głogowską i Śniadeckich biegnąc poprzez plac PWK, tarasowy skwer i przedpole centrum kongresowego oraz planowanej w przyszłości filharmonii (pisaliśmy o tym tutaj). Powstanie wtedy wygodny i malowniczy (różnica poziomów) skrót dla części mieszkańców dzielnicy Łazarz. Targi nazywają go „zieloną rzeką”, ale – mimo, że na kilku jego odcinkach rosną drzewa i skwery – jest to nazwa stanowczo na wyrost. Na zieleń w pełnym wymiarze trzeba jeszcze poczekać, podobnie jak na pełniejszą ocenę tej nowej publicznej przestrzeni miasta, którą zrecenzujemy ponownie co najmniej po roku od otwarcia.
