Dr Tomasz Bradecki
„Wskaźniki, parametry i modele w kształtowaniu intensywnej wielorodzinnej zabudowy mieszkaniowej”
Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 2021
Dr Tomasz Bradecki, prodziekan ds. współpracy i rozwoju na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej oraz adiunkt w Katedrze Urbanistyki i Planowania Przestrzennego, czynny architekt i urbanista wydał monografię poświęconą kształtowaniu intensywnej wielorodzinnej zabudowy mieszkaniowej i jej możliwości tworzenia wobec wyzwań zrównoważonego rozwoju. Hasła kluczowe zawarte w publikacji to między innymi: wskaźniki urbanistyczne, modele, projektowanie urbanistyczne, środowisko mieszkaniowe, zwarta zabudowa, zrównoważona zabudowa mieszkaniowa i ocena ilościowa.
W książce autor przedstawia rolę wskaźników, parametrów oraz modeli w analizie i projektowaniu urbanistycznym zespołów mieszkaniowych. Dr Tomasz Bradecki przeanalizował znaczenie powyższych czynników dla kształtowania środowiska zabudowy w kontekście aktualnych tendencji, jakie można zaobserwować w projektach i realizacjach zabudowy mieszkaniowej w Polsce. Szczególną uwagę zwrócił na wzajemne relacje między wybranymi wskaźnikami i parametrami.
Pojęcia takie jak PUMmaks, betonoza, patodeweloperka są powszechnie znane i opisane, warto jednak, by umieć opisać je wartościami wskaźników i odnieść do konkretnych przypadków i lokalizacji, a także poznać mechanizmy, które generują tego typu zjawiska. Nierzadko realizacje, które obserwujemy i żywiołowo komentujemy to efekt zapisów planistycznych, w oparciu o które tworzono projekty — tłumaczy autor.
zabudowa mieszkaniowa w ujęciu ilościowym
W dysertacji Bradecki poruszył również zagadnienie kształtowania zabudowy mieszkaniowej w ujęciu ilościowym. Przeprowadził dyskusję na temat możliwych wartości brzegowych wskaźników i parametrów, oraz przedstawił liczne zrealizowane przykłady oraz ich modele.
wykres ilustrujący zależności pomiędzy intensywnością zabudowy i jej formą przestrzenną
© dr Tomasz Bradecki
Znajdujący się na okładce publikacji symboliczny wykres ilustruje zależności pomiędzy intensywnością zabudowy i jej formą przestrzenną — im wyższa intensywność, tym mieszkania są mniejsze i wzrasta gęstość zaludnienia.
Jednocześnie dostęp do terenów zieleni i symbolicznego drzewa widocznego z okna jest coraz rzadszy i trudniejszy do osiągnięcia. Fakt, że mamy dostęp do komunikacji publicznej oraz (eko)indywidualnej — pieszej, rowerowej itp. i nasze codzienne podróże są krótsze, nie zawsze zbliża nas do bardziej zrównoważonego środowiska zamieszkania. Mechanizmy rynkowe spowodowały, że zabudowano wiele przestrzeni mieszkaniówkami, które choć sprzedane, to idealnymi nie są i generują wiele problemów, z którymi pozostaniemy na lata: zabetonowane, oddalone od miast, czy też oddzielone zagony łanowych osiedli jednorodzinnych w szczerym polu, zespoły o intensywnościach dotychczas niespotykanych, które zbliżają nas do tych azjatyckich czy też osiedla tak rozległe, że trudno w nich się odnaleźć — wylicza dr Tomasz Bradecki.
zabudowa mieszkaniowa wobec wyzwań zrównoważonego rozwoju
Część opisanych przypadków to projekty z praktyki zawodowej autora — czynnego zawodowo architekta i urbanisty. Pozostałe przypadki przedstawione w pracy odwołują się do badań zrealizowanych zespołów mieszkaniowych w Polsce. Bradecki zaproponował również nowe definicje wybranych wskaźników i zaprezentował przykłady analiz, projektów oraz eksperymentów wykonywanych za pomocą modeli w oprogramowaniu BIM, oraz parametrycznym.
Jak mówi autor:
Coraz powszechniejsze wykorzystanie technologii pozwala na szybkie, łatwe i wielokrotne tworzenie różnych modeli zabudowy w skali architektonicznej i urbanistycznej.
W książce przedstawiona została również redefinicja modelu jednostki sąsiedzkiej w kontekście współczesnych kierunków w mieszkalnictwie oraz autorski system oceny walorów przestrzennych zespołów mieszkaniowych.
Umożliwia to formułowanie wniosków na temat możliwych kierunków rozwoju obszarów mieszkaniowych i sposobu ich zapisu przez modele cyfrowe oraz zapisy warunkowe wartości wskaźników w dokumentach planistycznych — dodaje autor.
Publikacja „Wskaźniki, parametry i modele w kształtowaniu intensywnej wielorodzinnej zabudowy mieszkaniowej”, którą możecie w całości pobrać [tutaj] to próba aktualnego, teoretycznego spojrzenia na możliwości tworzenia zwartej, intensywnej zabudowy mieszkaniowej wobec wyzwań zrównoważonego rozwoju. Wnioski w niej zawarte mogą być przydatne dla architektów, urbanistów, planistów, deweloperów oraz wszystkich odpowiedzialnych za kształtowanie zabudowy mieszkaniowej.
Praca została zgłoszona na konkurs na najlepsze prace i publikacje naukowe mające znaczenie dla wykonywania zawodu architekta, organizowany przez Krajową Radę Izby Architektów RP.
oprac.: Dobrawa Bies
Dr Tomasz Bradecki — prodziekan ds. współpracy i rozwoju na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej. Adiunkt na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej w Katedrze Urbanistyki i Planowania Przestrzennego, na stałe łączy pracę zawodową z dydaktyką, członek Śląskiej Izby Architektów, od 2019 roku członek Śląskiego Oddziału Komisji Architektury i urbanistyki PAN, autor, współautor oraz redaktor kilku książek i kilkudziesięciu artykułów naukowych w dziedzinie urbanistyki i architektury w języku polskim i angielskim, kierownik w WAPŚ projektu ARCHEA – Architectural European Medium-sized City Arrangement (2018-2021). Autor i współautor wystaw i seminariów poświęconych modelom w urbanistyce między innymi: Modele struktury GZM, Modele struktury Miasta Bolonii.
Jego obszarami zainteresowań są: projektowanie i analiza zespołów mieszkaniowych, przestrzeni publicznych. Twórca serii warsztatów dla dzieci i młodzieży z serii „Zbudujmy razem osiedle”, od 2016 roku założyciel grupy badawczej URBANMODEL zajmującej się modelami miejsca zamieszkania, współorganizator konferencji, warsztatów oraz szkół letnich dla studentów.
Uprawniony do projektowania w specjalności architektonicznej, współwłaściciel pracowni Studio BB Architekci, autor i współautor co najmniej kilkudziesięciu projektów domów jednorodzinnych oraz budynków użyteczności publicznej, laureat i uczestnik konkursów architektonicznych. W 2021 roku otrzymał nagrodę za najlepszy projekt ekologiczny według PLGBC wraz z Barbarą Uherek-Bradecką i Pawłem Gembalczykiem.