Jeśli wystawa architektoniczna ma dotyczyć antropocenu, także jej sposób aranżacji musi odpowiadać na wyzwania kryzysu klimatycznego. Centrala przygotowała koncepcję wystawy dla Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki, której elementy powstaną z materiałów odzyskanych z budowy MSN. Projekt wyłoniony został w zamkniętym konkursie, a jednym z kryteriów wyboru było znalezienie najlepszej odpowiedzi na wyzwania klimatyczne.
obwarzanek dla przyszłości
Projekt wystawy
fot. Centrala / NIAiU
Strukturę narracji wystawy kuratorzy oparli o diagram ekonomii obwarzanka. To system ekonomiczny opracowany przez Kate Raworth, w którym działalność ludzi ograniczona jest przez pułap ekologiczny i podstawę społeczną. W ramach zagadnień ekologicznych na wystawie zaprezentowana zostanie problematyka bioróżnorodności, zanieczyszczeń, wody, przekształcania gruntów, krajobrazu i klimatu. Podstawa społeczna opowiadać będzie o zdrowiu, edukacji, sieciach, potrzebach biologicznych i społecznych oraz mieszkalnictwie.
patrząc w przyszłość
Projekt wystawy
fot. Centrala / NIAiU
Na ekspozycji zaprezentowane będą zarówno istniejące i historyczne budynki odpowiadające na poszczególne wyzwania ostatniego wieku, jak i spekulatywne projekty pokazujące to, w jaki sposób architektura może odpowiedzieć na bieżące wyzwania i problemy. Do ich stworzenia zaproszone zostały zespoły złożone z osób działających na polu architektury, architektury krajobrazu, wzornictwa. Wśród autorów instalacji znajdą się Miastopracownia, NAS-DRA, Centrala, Marta Tomasiak, Kasper Jakubowski, Dorota Kabała, Krzysztof Janas i Jan Szeliga.
przestrzeń symboliczna
Diagram obwarzanka strukturyzujący narrację wystawy, w wymiarze przestrzennym symbolizuje torus, który pocięty na plastry – pierścienie dał kształt aranżacji wystawy. Widzowie poznają poszczególne wycinki pierścieni, a obraz ciągłości i zależności prezentowanych na wystawie procesów może skomponować się w ich wyobraźni dzięki charakterystycznym giętym krawędziom. Organizowanie wyobraźni na rzecz przyszłości to postulat wystawy.
Projekt wystawy
fot. Centrala / NIAiU
Spora skala pierścieni odpowiada skali architektury pawilonu – to ona powoduje ich odkształcania czyli rozkrój, zagięcia. Tak stworzona aranżacja kadruje również samych zwiedzających jako uczestników procesów prezentowanych na wystawie. Komponenty pierścienia na placu będzie można różnie konfigurować do potrzeb. Przeważają w nim fragmenty które mogą służyć jako siedziska. Inne posłużą dla wybranych eksponatów lub zadedykowane będą dla roślinnych i zwierzęcych gości wystawy.
wystawa z odpadów
fot. Marta Ejsmont / MSN
Idea stworzenia ekspozytorów w dużej, architektonicznej skali jest wsparta możliwością wykorzystania materiałów z odzysku. Po sąsiedzku, na placu Defilad, trwa budowa nowej siedziby Muzeum Sztuki Nowoczesnej, które deklaruje chęć ich przekazania.
fot. Marta Ejsmont / MSN
Ekspozytory zbudujemy z różnego rodzaju płyt drewnopochodnych, które obecnie stanowią materiały zabezpieczające filary, deskowania tymczasowych pomostów montażowych, elementy szalunkowe czy opakowania materiałów wykończeniowych. W idei tej kluczowa jest bliskość materiałów. Wymaga ona jednak zorganizowania na placu przed pawilonem tymczasowego warsztatu, w którym pozyskane materiały zostaną przerobione. Zabezpieczony ażurowym płotem plenerowy warsztat sam w sobie wyeksponuje specyfikę projektowania z materiałów rozbiórkowych. To grupowa umiejetność, wymaga zespołu o wielu kompetencjach: montażystów, projektantów, kuratorów, którzy wspólnie ocenią materiał, uwarunkowania i ekonomię wysiłku. Przetwarzanie przekłada się nie tylko na zużycie materiału, ale również na pracę, jednocześnie fizyczną i konceptualną, zawsze zespołową. Często by zużyć mniej materiałów potrzeba większych nakładów na pracę. Centrakla proponuje aranżację wystawy jako proces pokazujący działalność architektoniczną zgodną z duchem projektowania cyrkularnego.
Wystawa planowana jest na wrzesień 2022 w Zodiaku Warszawskim Pawilonie Architektury oraz wiosnę 2023 roku we Wrocławiu.
Kuratorzy: Kacper Kępiński, Adrian Krężlik
Organizator: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki
Autorzy koncepcji: Centrala – Simone De Iacobis, Małgorzata Kuciewicz
konkurs
Projekt aranżacji wystawy wybrano w zorganizowanym przez NIAiU zamkniętym konkursie architektonicznym. Jednym z głównych kryteriów oceny prac była najlepsza odpowiedź na wyzwania związane z kryzysem klimatycznym i ograniczenie negatywnego wpływu produkji wystawy na środowisko. W konkursie, poza Centralą, udział wzięli:
A-A Collective
Marcin Kwietowicz
We Design Dorota Kabała
Atelier Starzak Strebicki
