[...] mimo trwającej ponad trzydzieści lat transformacji i wyrównywania różnic między dużymi miastami a mniejszymi ośrodkami, wiele jeszcze pozostało do zrobienia — piszą autorzy i autorki Centrum Integracji Społecznej w Policznie, niewielkiej wsi w województwie mazowieckim. ISBA Grupa Projektowa stworzyła budynek uszyty na miarę potrzeb lokalnej społeczności, a przy tym oszczędny i piękny. CIS oferuje mieszkańcom Policzny znacznie więcej, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka, bez problemu łącząc pozornie niezwiązane ze sobą funkcje. Ten budynek to dowód na to, że nie potrzeba wielkich środków, ikonicznych koncepcji i najnowszych technologii, by tworzyć architekturę, która może służyć za wzór inwestycjom wielkomiejskich samorządów.
centrum wyrosłe z lokalnych potrzeb
W architekturze dobre rozpoznanie to podstawa. W czasach, w których każdy nowy budynek stanowi istotne obciążenie dla i tak już mocno nadwyrężonego środowiska dobór skali, rozwiązań funkcjonalnych i wykorzystanych technologii obarczony jest wielką odpowiedzialnością. Przede wszystkim jednak kluczowe jest dostosowanie budynku do lokalnej specyfiki oraz diagnoza potrzeb społeczności, która będzie z niego korzystać. Nie zawsze jest to proste zadanie — architekci i architektki projektują nie tylko w dobrze znanych sobie lokalizacjach, bywa że koncepcje powstają dla terenów, o których dane jest im usłyszeć po raz pierwszy w życiu. Tego problemu udało się uniknąć w przypadku Centrum Integracji Społecznej w Policznie, za którego sukcesem stoi głęboki związek Patrycji Jędry, projektantki prowadzącej, z miejscowością, z której sama pochodzi.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
Projekt Centrum Integracji Społecznej w Policznie ma dla mnie wymiar osobisty i emocjonalny. Urodziłam się w Policznie, tu dorastałam, ukończyłam szkołę podstawową i gimnazjum. Znałam potrzeby mieszkańców, ponieważ sama przez lata ich doświadczałam — brakowało nam wtedy miejsca, w którym moglibyśmy się spotykać — szczególnie zimą. Dlatego, kiedy Wójt Gminy Policzna, Tomasz Adamiec, zadzwonił do mnie z pomysłem stworzenia Centrum Integracji Społecznej, poczułam ogromne wzruszenie i ekscytację.
Przygotowanie dokumentacji projektowej było wielką odpowiedzialnością, ale i ogromną satysfakcją. Często bywałam na budowie, doglądając realizacji, a ostatnie tygodnie przed otwarciem spędziłam na miejscu, wspierając finalne przygotowania.
Dziś, widząc, jak Centrum Integracji Społecznej tętni życiem, czuję dumę i wzruszenie. To miejsce, które łączy pokolenia i odpowiada na potrzeby lokalnej społeczności — mamy nowoczesną bibliotekę, świetlicę, salę muzyczną, pub z kręgielnią i przestrzeń dla seniorów.
— opowiada o genezie przedsięwzięcia Patrycja Jędra, projektantka prowadząca.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
Centrum Integracji Społecznej w Policznie jest w zasadzie zespołem trzech parterowych pawilonów o różnych wysokościach, zorganizowanych wokół wspólnego, prostokątnego dziedzińca. Budowla powstała na podłużnej działce, zlokalizowanej przy południowej granicy wsi. Mimo że CIS oddalone jest od centrum osady, to lokalizacja zdecydowanie nie jest przypadkowa — tuż obok znajduje się Urząd Gminy, Poczta, sklep i Gminny Ośrodek Zdrowia. Mieszkańcy z pewnością będą zaglądać tu często, zwłaszcza że Policzna nie posiada rozbudowanego układu drogowego, a ulica Bolesława Prusa, przy której zlokalizowano Centrum Integracji Społecznej, jest główną arterią przecinającą miejscowość na linii północ-południe.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
Dyspozycja całego kompleksu również zorganizowana została w sposób promujący łatwy dostęp do budynku. Mimo że bryły Centrum wycofano nieco wgłąb działki, to otwarcie prostokątnego dziedzińca zwrócone jest w stronę północną, w kierunku drogi dojazdowej oraz centrum wsi. Od ruchliwej trasy budynek osłoni niewielki ogród, który urządzono we frontowej części parceli.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
małe może więcej
Centrum Integracji Społecznej w Policznie jest budynkiem niemal dosłownie uszytym na miarę. Niewielka gmina nie mogła pozwolić sobie na budowę kilku obiektów infrastrukturalnych, za to lista potrzeb była długa.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
Zamysł połączenia funkcji powstał już dawno. To potrzeby mieszkańców zdecydowały o większości funkcji pomieszczeń, które się tam znajdują. Grupa projektowa ISBA ubrała całość pomysłów w atrakcyjną formę architektoniczno-budowlaną. Oprócz tego ciekawego designu spełnione jest kryterium energooszczędności budynku (jedna kotłownia dla wszystkich funkcji jedno przyłącze gazu, prądu, wody, czy kanalizacji sanitarnej).
— opowiada wójt Policzny, Tomasz Adamiec
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
Bogaty program funkcjonalny budynku rozdzielono na trzy bryły budujące kompleks. Największa z nich, w kształcie litery „L” znajduje się po stronie wschodniej, a jej krótsze ramie domyka kompleks od strony południowej. W tym miejscu ulokowano klub seniora, bibliotekę, świetlicę z pracownią komputerową, oraz salę muzyczną. Od strony południowej największą przestrzeń zajmuje zaś obszerna sala wielofunkcyjna, do której dostać się można przez dwa hole wejściowe zlokalizowane po różnych stronach budynku. Centralną funkcję pomieszczenia komunikują, a zarazem wspierają, duże przeszklenia oraz wysoki sufit, który sprawia, że segment dominuje nad całym założeniem.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
W południowo-zachodnim narożu kompleksu powstała stacja ratownicza. Jej budynek, zaplanowany na rzucie zbliżonym do kwadratu, mieści w sobie pomieszczenia lekarskie i administracyjne, salę z łóżkami dla pacjentów oraz garaż dla karetki pogotowia.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
Skrzydło zachodnie to prostopadłościenna bryła, która w całości przeznaczona została na PUB No. 11. Miejsce spotkań, w którym można porozmawiać, schłodzić się zimnym napojem czy zjeść przekąskę oferuje jedną, dość niespodziewaną atrakcję — na odwiedzających czeka tutaj dwutorowa kręgielnia.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
ślicznie jak w Policznie
Budynek Centrum Integracji Społecznej w Policznie jest nie tylko niezwykle funkcjonalny, ale i estetyczny. Kolorystycznie oprawa budynku opiera się na połączeniu trzech barw — jasnego brązu części wykończonych drewnem, bieli ścian oraz karminowej, kontrastowej stolarki okiennej. Czerwony akcent kolorystyczny wykorzystany został również w elementach wyposażenia budynku — mobilnych wieszakach, tablicach informacyjnych czy ramkach plakatów. Z barwy tej korzysta także spójna komunikacja wizualna, zaprojektowana przez Patrycję Jędrę, która dopełnia całości.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
Zastosowany przez projektantkę kolor to nie tylko walor estetyczny — duży kontrast sprawia, że najważniejsze elementy wnętrz są odpowiednio widoczne. To niezwykle ważne z punktu widzenia dostępności, zwłaszcza że na Centrum Integracji Społecznej składa się również Klub Seniora.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
Mimo że wystrój jest oszczędny, to elegancji dodaje sposób wykończenia ścian wewnętrznych, w których cegła pomalowana została śnieżnobiałą farbą. Pomieszczenia wypełniono prostymi, drewnianymi meblami, których poszczególne elementy występują w barwach korespondujących z ogólnie przyjętą kolorystyką budynku. Kod kolorystyczny przełamano jedynie w łazienkach — tutaj wykorzystano żółcie i pomarańcze.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
Zewnętrzna szata budynku jest podobnie minimalistyczna — ściany zwrócone na zewnątrz kompleksu wykończono jasnym tynkiem, przełamywanym karminową stolarką okienną. Od strony prostokątnego patio elewacje wyłożone są z kolei jasnym drewnem. W centrum dziedzińca znalazła się okrągła ławka, okalająca niewielki klomb z niskimi nasadzeniami i brzozą, która za kilka lat rzuci na podwórko odrobinę cienia. Na ten moment ochronę przed słońcem i deszczem gwarantują z kolei podcienie poprowadzone wzdłuż elewacji zwróconych w stronę patio.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
spełnione nadzieje
Gmina Policzna na co dzień nie dysponuje dużym budżetem, dlatego budowa obiektu, który mógłby spełnić wszystkie pokładane w nim nadzieje, stanowiła finansowe wyzwanie.
Koszty budowy I etapu to około 12 700 000 PLN. Koszty budowy 2 etapu to ponad 2 000 000 PLN. Łączna kwota to kwota około 15 000 000 PLN. Gminy tej wielkości co Policzna nie posiadają tak dużych środków finansowych na inwestycje. Operujemy budżetem w okolicach około 1 mln rocznie na zadania inwestycyjne. Gdyby nie pozyskane środki zewnętrzne nie udałoby się zbudować tak wielkiej inwestycji
— wylicza Tomasz Adamiec.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
Mimo że budżet przekroczył pierwotne oczekiwania z 2021 roku, kiedy po raz pierwszy pojawiły się plany utworzenia Centrum Integracji Społecznej, to ilość funkcji, które udało się zaprogramować w tak niewielkiej kubaturze i przy tak niewielkich nakładach finansowych robi wrażenie. 15 milionów złotych to kwota, za którą niejednokrotnie powstają obiekty pełniące tylko jedną z licznych funkcji nowego Centrum w Policznie.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
Tak naprawdę jesteśmy zadowoleni z każdego aspektu tego budynku. Z jego wyglądu, funkcjonalności, połączenia różnych funkcji (od pomieszczeń dla seniorów poprzez piękne warunki w świetlicy, bibliotece, czytelni, sali nagrań dźwiękowych aż do funkcji rozrywkowej w pubie oraz ochrony zdrowia w stacji pogotowia ratunkowego). Budynek idealnie komponuje się z otoczeniem. A już najbardziej cieszy mnie to, że jest użytkowany zgodnie z przeznaczeniem, czyli integruje społeczeństwo Gminy Policzna i okolicznych mieszkańców.
— podsumowuje wójt Policzny.
Centrum Integracji Społecznej w Policznie
fot.: Piotr Krajewski © ISBA Grupa Projektowa
