W grudniu 2018 roku rozstrzygnęliśmy siódmą edycję konkursu na najlepszy dyplom studencki pt. „Akademia A&B”. Spośród dwunastu nominowanych do finału konkursu prac wybraliśmy trzy, naszym zdaniem, najlepsze. Pierwszą nagrodę postanowiliśmy przyznać Michałowi Pieczce za dyplomowy projekt inżynierski pt. „Muzeum Rzeki Wisły w Kazimierzu Dolnym”. Zdecydowaliśmy się także przyznać drugą i trzecią nagrodę, które otrzymali Dawid Jarosz i Magdalena Rogowska.
Muzeum Rzeki Wisły
Zwycięzca siódmej edycji naszego konkursu — Michał Pieczka — swoją pracę dyplomową inżynierską pt. „Muzeum Rzeki Wisły w Kazimierzu Dolnym” obronił w 2017 roku na Wydziale Budownictwa i Architektury Politechniki Lubelskiej pod kierunkiem dr Natalii Przesmyckiej. Celem jego projektu było „wykreowanie instytucji prezentującej, dokumentującej i badającej najdłuższą rzekę Polski”. Jak można przeczytać w opisie autorskim, miałoby to być „muzeum o charakterze narracyjnym — miejsce przechowujące pamięć i budujące świadomość znaczenia Wisły w dziejach Polski i w życiu codziennym jej mieszkańców, nie zaś miejsce magazynujące eksponaty”. Koncepcja Michała Pieczki bazuje na idei odwrócenia miasta frontem do rzeki i nawiązania do stanu, gdy Kazimierz Dolny pozostawał w bliskiej relacji ekonomicznej, funkcjonalnej i przestrzennej z Wisłą. Muzeum Rzeki Wisły zostało zaplanowane jako jednostka pływająca, unosząca się na wodzie dzięki siatkobetonowym pływakom. Obiekt został skomponowany z modułów złożonych z elementów o rzucie trójkąta równobocznego i kwadratu, uzupełnionych o wielokątne tarasy. W swojej koncepcji Michał Pieczka położył nacisk na funkcję publiczną muzeum, które miałoby stać się przestrzenią integracji mieszkańców i turystów za sprawą placu wprowadzającego do obiektu, a zarazem dającego możliwość odpoczynku oraz spotkania z innymi ludźmi.
Jury konkursu zdecydowało się uhonorować pracę Michała Pieczki pierwszą nagrodą za interesujące i odważne powiązanie tematyki koncepcji z rozwiązaniami przestrzennymi i lokalizacją obiektu, a także za nieszablonowe podejście do rzeki oraz współczesną interpretację dziedzictwa kulturowego Kazimierza Dolnego. Doceniono również sam fakt usytuowania Muzeum Rzeki w korycie Wisły jako obiektu pływającego. Należy też podkreślić troskę autora projektu o integrację społeczną mieszkańców miasta i turystów, a zarazem pochwalić jego wysiłki na rzecz wpisania na powrót rzeki w przestrzeń publiczną Kazimierza Dolnego.
BA’RRASSO
Drugą nagrodę przyznaliśmy Dawidowi Jaroszowi za pracę dyplomową pt. „BA’RRASSO — projekt współczesnych prototypów mieszkaniowych dla społeczeństwa południowej Sahary”, obronioną w 2017 roku na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej pod kierunkiem prof. Ewy Kuryłowicz. Dawid Jarosz został laureatem naszego konkursu już po raz drugi, ponieważ w ubiegłym roku uhonorowaliśmy trzecią nagrodą jego projekt inżynierski z 2015 roku pt. „Miejska farma społeczna «Varsawieś». Socjalizator miejscowy — budynek służący integracji społecznej jako odpowiedź na wybrane problemy lokalnej społeczności” (promotor: Paweł Grodzicki, WAPW).
Projekt dyplomowy nadesłany przez Dawida Jarosza na siódmą edycję konkursu „Akademia A&B” dotyczy prototypu jednostki mieszkalnej dla plemienia Sidama zamieszkującego południową Saharę. Autor przeprowadził badania dotyczące kultury plemienia, analizując jego zwyczaje, kuchnię, budownictwo, tradycje rękodzielnicze, a także wystrój wnętrz mieszkalnych i dostęp do wody pitnej. Na podstawie tych analiz została sformułowana idea jego projektu jednostki mieszkalnej, który rozwiązano w dwóch skalach — urbanistycznej i architektonicznej. Jak można przeczytać w opisie autorskim, „Dom czerpie inspiracje z tradycyjnych założeń budowlanych oraz funkcjonalnych ludności Sidama. Centralnym punktem budynku, zaprojektowanego zasadniczo na planie koła, stał się zbiornik retencyjny, będący stawem, z którego woda jest używana w całym domu. […] Sam budynek zaprojektowano z łatwo dostępnych, lokalnych materiałów, takich jak drewno eukaliptusowe, glina czy juta. […] Instalacja ogniw fotowoltaicznych na dachu budynku rozwiązuje problem możliwego braku energii elektrycznej”. Należy dodać, że dom bazuje na systemie prefabrykacji ścian, co umożliwia jego łatwą rozbudowę. Nie ulega więc wątpliwości, że tak pomyślana jednostka mieszkalna mogłaby poprawić warunki mieszkaniowe w Etiopii — jednym z najbiedniejszych krajów Afryki i świata.
Jury konkursowe postanowiło nagrodzić pracę Dawida Jarosza za podjęcie trudnej i potrzebnej tematyki problemów mieszkaniowych i społecznych w krajach Trzeciego Świata, a także za zaproponowanie konkretnych, nowatorskich rozwiązań, które można wprowadzić na szeroką skalę nie tylko w Etiopii. Warte podkreślenia jest również dopasowanie projektu do uwarunkowań lokalnych — klimatycznych czy materiałowych, a także inspiracja autora tradycyjnymi rozwiązaniami budowlanymi stosowanymi w lokalnej etiopskiej społeczności. Jury doceniło również wrażliwość społeczną autora i jego chęć poprawy warunków bytowych ludzi żyjących w kulturze tak odmiennej od europejskiej.
wieżowiec w Gdyni
Trzecią nagrodą wyróżniliśmy pracę dyplomową autorstwa Magdaleny Rogowskiej pt. „Budynek wysokościowy w Gdyni”, obronioną w 2016 roku na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej pod kierunkiem dr. Tomasza Szymańskiego. Tematem pracy było zagospodarowanie obszaru Gdyńskiej Stoczni Remontowej „Nauta”. Jak czytamy w opisie autorskim, „Projektowany budynek został rozplanowany na trzydziestu trzech kondygnacjach. Dwie pierwsze zostały poszerzone w celu zachowania relacji z terenem. Wieżowiec ma kształt trójkąta równoramiennego o ścianach bocznych lekko zaokrąglonych, co nadaje formie opływowy kształt. Owalne boki budynku zmniejszają siłę wiatru działającego na obiekt. Kształt rzutu na każdej kondygnacji zmienia się — wraz ze wzrostem wysokości powierzchnia kondygnacji się zmniejsza. Budynek został tak uformowany, aby tworzył zewnętrzny system zacieniający”. Wart podkreślenia jest fakt, że w wieżowcu zastosowano wiele ekologicznych rozwiązań — od paneli fotowoltaicznych, poprzez turbiny, inteligentny system instalacji elektrycznej Merten KNX czy system HVAC wpływający na ogrzewanie i wentylację, aż po windy przetwarzające energię kinetyczną na cieplną, energooszczędne żarówki LED oraz odzysk wody opadowej służącej do spłukiwania toalet i podlewania zieleni. Ważnym elementem obiektu jest właśnie zastosowana w nim zieleń. W wieżowcu ulokowano bowiem aż dwa ogrody. Pierwszy z nich znajduje się nad siódmą kondygnacją (kondygnacje do siódmej włącznie pełnią funkcje handlowe, gastronomiczne i biurowe). Umieszczono w nim roślinność średniowysoką, która ma za zadanie oddzielać wspomniane kondygnacje od kolejnych — mieszkalnych. Na ostatniej kondygnacji ulokowano natomiast ogród oraz szklarnie przeznaczone pod uprawę warzyw wraz z zamkniętym tarasem widokowym.
Ten imponujący projekt wielkomiejskiego wieżowca, tak odmienny w swoim charakterze od prac nagrodzonych w naszym konkursie pierwszą i drugą nagrodą, jury postanowiło docenić za efektownie uformowaną, aerodynamiczną bryłę obiektu i zastosowanie w nim wielu funkcjonalnych, a zarazem spektakularnych w swym wyrazie, ekologicznych rozwiązań. Warte podkreślenia są także płynne wpisanie budynku w kontekst nadbrzeża morskiego oraz aspekt coraz modniejszego w ostatnim czasie miejskiego rolnictwa.
***
Laureatom siódmej edycji konkursu pt. „Akademia A&B” serdecznie gratulujemy! Otrzymają oni dyplomy, nagrody książkowe oraz prenumeratę A&B. Równocześnie już dziś zapraszamy kolejnych absolwentów wydziałów architektury do udziału w następnej, ósmej już edycji konkursu, która potrwa do końca 2019 roku.
Magda BRONIATOWSKA
W obradach jury siódmej edycji konkursu „Akademia A&B” uczestniczyli:
Małgorzata Tomczak (redaktorka naczelna A&B),
Magda Broniatowska (sekretarz redakcji A&B),
Katarzyna Mikulska (redaktorka A&B), Marta Kulawik (redaktorka A&B) oraz Maciej Kapołka (redaktor A&B).
