Ada Żurańska z Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej, stworzyła pracę inżynierską, który zdobyła I nagrodę w konkursie Dyplom Roku SARP Oddział Wybrzeże. Jej „Miejsce jednoczenia i dzielenia się dobrem” to projekt zagospodarowania Placu Inwalidów Wojennych w Gdańsku Oliwie, mającego potencjał bycia przestrzenią publiczną sprzyjającą integracji i jednoczeniu społeczności Oliwy.
rysunek
© Ada Żurańska
idea
Głównym założeniem projektu było wydobycie potencjału lokalizacji oraz odpowiedź na potrzeby mieszkańców. Kluczowy aspekt stanowi współpraca i pomoc, dlatego zaprojektowano przestrzenie do dzielenia się wiedzą i umiejętnościami. Stworzono miejsca, integrujące i wspierające społeczność, takie jak okienko dla najuboższych. Plac Inwalidów Wojennych został zaprojektowany jako miejsce jednoczące, otwarte na kreatywne działania mieszkańców. Znajdują się tu strefy gastronomiczne, coworkingowe i kreatywne, gdzie można organizować warsztaty, wystawy, koncerty, a nawet korzystać z piekarni wspomagającej potrzebujących. Architektura zintegrowana z zielenią, oparta na konstrukcji z drewna klejonego krzyżowo, ma pozytywny wpływ na środowisko, niski ślad węglowy i estetyczny wygląd. W projekcie uwzględniono także możliwość demontażu i adaptacji konstrukcji, co dodatkowo podkreśla ekologiczny aspekt tej realizacji.
wizualizacja
© Ada Żurańska
koncepcja zagospodarowania terenu
Projekt zagospodarowania terenu w znacznej części odpowiada zapisom Miejskiego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, choć nie w pełni przestrzega maksymalnych i nieprzekraczalnych linii zabudowy. MPZP jest wciąż w fazie niezatwierdzonej, dlatego istnieje możliwość jego korekty. Budynki zostały usytuowane na wschodniej i zachodniej ścianie placu, a dodatkowy obiekt, wpisany w koliste formy placu, tworzy ścianę rozgraniczającą zielony plac od torów tramwajowych. Projekt placu uległ zmianom względem pierwotnej koncepcji. Usunięto garaż podziemny, kierując się ekologicznymi rozwiązaniami i minimalną ingerencją w teren. Oś komunikacyjna, pierwotnie biegnąca prosto od północy do południa, została zastąpiona meandrującą ścieżką, która zaprasza do zwiedzania. Okrężne place zieleni kontrastują z prostoliniowymi formami architektury, a lekko zróżnicowane wysokości zachęcają do relaksu na trawie. Plac umożliwia organizację wystaw, kiermaszów i akcji wymiany odzieży. Istniejąca zieleń została zachowana i wzbogacona nowymi nasadzeniami. Ścieżki między zielonymi wysepkami są wyłożone żwirem, a utwardzone nawierzchnie wzdłuż budynków i droga pożarowa mają naturalne pokrycie. Całość tworzy zielony, zadbany plac, łączący główne ulice i stanowiący przedplan głównego wejścia do Parku Oliwskiego.
plan zagospodarowania terenu
© Ada Żurańska
forma architektoniczna
Budynki zostały zlokalizowane wzdłuż wschodniej i zachodniej granicy działki, podkreślając oś oraz domykając plac. Zabudowa jest niska, dwukondygnacyjna, przenikająca się z zielenią, zaprojektowana tak, aby nie wycinać żadnego z istniejących drzew.
Zachodnia ściana placu to budynek użyteczności publicznej z otwartą, galeriową konstrukcją zewnętrzną. Jest to największy i najbardziej reprezentatywny obiekt, dwukondygnacyjny z zielonym płaskim dachem, dzięki czemu współgra z otaczającą zielenią. Plan budynku zbliżony jest do prostokąta, podzielonego na trzy części, symetrycznie przerwane zielonym wnętrzem, połączone zewnętrzną galerią na poziomie +1. Drewniana galeria, wychodząca na zielony plac, łamie barierę między budynkiem a zielenią, w przyszłości pokryta będzie roślinami pnącymi.
wizualizacja
© Ada Żurańska
Toaleta publiczna i stacja rowerowa to najmniejsze z projektowanych obiektów, na planie niepełnego koła. Kolista ściana stanowi izolację od torów tramwajowych. Parterowa forma z płaskim, zielonym dachem, który jest również tarasem letnim, domyka niekorzystny narożnik działki.
wizualizacja
© Ada Żurańska
Przy wschodniej ścianie placu zaprojektowano dwupoziomowy budynek na planie prostokąta ze skośnym dachem, harmonizującym z sąsiednimi domami. Budynek przysłonięty jest pasem drzew, co zapewnia jego izolację od placu. Elewacja pokryta została deskami, a wzdłuż zachodniej elewacji na parterze znajduje się pergola, tworząca zielony korytarz prowadzący do wejść do budynku. W ciepłe dni parter może otworzyć się na zieleń, powiększając wnętrze i łącząc je z naturą.
elewacje
© Ada Żurańska
program funkcjonalny
Południowa część projektowanego budynku, czyli Poranek / Wieczór to miejsce spotkań, rozmów i integracji, działające od wczesnych godzin porannych do późnej nocy. Rano serwuje kawę i kanapki z pieczywem z lokalnej piekarni, a wieczorem wino i drobne zakąski. Na parterze znajduje się otwarta przestrzeń do siedzenia z widokiem na wewnętrzny dziedziniec, gdzie w ciepłe wieczory mogą odbywać się małe koncerty. Na piętrze zaplanowano salę na zorganizowane spotkania oraz taras galeriowy z widokiem na zielony plac.
Mikropiekarnia rzemieślnicza, mieszcząca się na parterze północnej części budynku, działa na dwie zmiany, oferując świeże pieczywo, także dla bezdomnych. Proces wypieku można podziwiać przez panoramiczne okno.
Sklep pierwsze potrzeby / prasa, czynny całą dobę, znajduje się na parterze od północnej strony budynku, z przeszklonym narożnikiem otwierającym się na widok na Park Oliwski.
Strefa coworkingowa na piętrze północnej części budynku oferuje otwarte i zamknięte strefy pracy oraz salę konferencyjną. Zewnętrzna toaleta, parking rowerowy i miejsce szybkiej naprawy roweru zaprojektowano dla rowerzystów odwiedzających Oliwę.
Strefa kreatywna przy wschodniej granicy działki obejmuje schody z wbudowanymi siedziskami, przestrzeń na scenę i wystawy oraz biblioteczkę i salę kreatywną/malarską.
rzuty
© Ada Żurańska
