Zmniejszanie śladu węglowego w architekturze
Budowa zaprojektowanego przez MVRDV Centrum dla Kobiet i Dzieci w chińskim Shenzhen dobiegła końca, przekształcając opuszczony gmach w tętniący życiem i kolorami wieżowiec. Teraz mieści on hotel oraz szeroką gamę udogodnień dla kobiet i dzieci: bibliotekę, audytorium, teatr dziecięcy i „halę odkryć”, a także gabinety terapeutyczne. Dzięki kolorowej fasadzie stumetrowy budynek jest odświeżającym akcentem w dzielnicy Futian, a co ważniejsze, ustanawia ważny precedens rekonstrukcji nieużytków.
W swojej pierwszej odsłonie wieżowiec został ukończony w 1994 roku, kiedy Shenzhen przeżywało falę gwałtownego wzrostu. Jednak ze względu na utrzymujące się obawy dotyczące bezpieczeństwa przeciwpożarowego, lokale handlowe w nadziemiu zostały otwarte dopiero w 2002 roku, a sama wieża pozostała pusta. W 2019 roku podjęto decyzję, że z powodu niespełniania wymogów środowiskowych budynek nie nadaje się do użytku. Zobowiązanie się Chin do osiągnięcia neutralności węglowej do 2060 roku spowodowało, że budowla została wybrana jako jeden z dwudziestu czterech modelowych przykładów rewitalizacji przez chińską Krajową Komisję Rozwoju i Reform.
Zbliżenie na dziedziniec Centrum Kobiet i Dzieci w Shenzhen
© Xia Zhi
zamiast wyburzenia — gruntowne odświeżenie
MVRDV zaprojektowało kompleksową transformację, która pozwoliła na ponowne wykorzystanie zastanej konstrukcji — jest to o wiele bardziej zrównoważone podejście niż wyburzanie i odbudowa [zobacz także: „Ponowny użytek. Nowe życie istniejących budynków”].
Najbardziej rzucającym się w oczy elementem jest odświeżona fasada: siatka wielokolorowych ram zewnętrznych zwiększa grubość elewacji do pełnego metra. Ramy te zapewniają dodatkowe zacienienie w celu zmniejszenia zysków ciepła, a także zawierają otwierane od wewnątrz panele, które umożliwiają naturalną wentylację, zwiększając w ten sposób komfort użytkowników oraz zmniejszając zależność budynku od klimatyzacji. Korona wieży osłania dostępny dla wszystkich taras, oferujący pełną panoramę na miasto. Dziedziniec, który pierwotnie służył jako parking, został przekształcony w przestrzeń publiczną z punktem gastronomicznym.
Widok na dziedziniec Centrum Kobiet i Dzieci w Shenzhen
© Xia Zhi
kodowanie kolorami
Kolory elewacji — żółty, pomarańczowy, różowy i zielony — pomagają zakomunikować układ budynku. Wielobarwne nadziemie wyraźnie reklamuje swoją funkcję jako centrum usług dla matek i ich dzieci. Na wieży, w której mieści się hotel, kolory te ustępują miejsca neutralnej bieli. Na parterze cztery główne wejścia do kompleksu są podkreślone przez koncentrację czterech różnych kolorów, dzięki czemu nawigacja po obiekcie jest procesem łatwym i intuicyjnym. Podejście komunikacji przez kolory jest kontynuowane w głównym holu. Tutaj struktura dziewięciu „pokoi” tworzy przestrzeń przypominającą plac zabaw dla dzieci, aby zwiększyć ich przyjemność podczas wizyty. To wszystko składa się jak klocki w całość, w której dzieci są traktowane priorytetowo.
Hol Centrum Kobiet i Dzieci w Shenzhen
© Xia Zhi
zmniejszanie kosztów środowiskowych poprzez rekonstrukcję
Wejście do metra zostało przeniesione do wnętrza budynku, aby lepiej połączyć go z sieciami transportu publicznego i wzmocnić odejście od uzależnienia od samochodów. Cele projektowe zostały osiągnięte przy jednoczesnym zaoszczędzeniu około 24 000 metrów sześciennych betonu, stanowiącego pierwotny materiał konstrukcyjny. Skutkuje to oszczędnością emisji dwutlenku węgla odpowiadającą 11 800 lotom z Amsterdamu do Shenzhen! Dokonano również niewielkich uzupełnień, wypełniając niektóre z niewygodnych rozwiązań pierwotnego projektu, aby stworzyć proste, wydajne plany pięter.
Pomysł rozbudowy budynku w Shenzhen autorstwa MVRDV
© MVRDV
Centrum Kobiet i Dzieci może być pionierskim projektem dla Shenzhen — mówi Jacob van Rijs, partner-założyciel MVRDV. — Szybki rozwój miasta sprawił, że wiele istniejących budynków nie zostało zaprojektowanych z myślą o długiej żywotności. To przepis albo na epidemię wyburzeń, albo, w najlepszym przypadku, na wielką falę adaptacji. Pokazanie, że nawet najbardziej nieodpowiednie z tych konstrukcji mogą być ponownie wykorzystane, może zaoszczędzić szaloną ilość betonu trafiającego na wysypiska śmieci, przy wyeliminowaniu milionów ton emisji dwutlenku węgla, które powstałyby w wyniku zastąpienia tego betonu.