Buitenplaats Koningsweg,
projekt: MVRDV Studio
MVRDV, studio krajobrazowe Buro Harro oraz deweloper KondorWessels Projecten zakończyli realizację projektu Buitenplaats Koningsweg, przekształcając dawną niemiecką bazę wojskową z czasów II wojny światowej w kompleks mieszkaniowo-kulturalny, położony w jednym z najcenniejszych krajobrazów naturalnych w Holandii. Działając w ramach tego planu na obrzeżach Arnhem, MVRDV i KondorWessels Projecten ukończyli także trzy zrównoważone budynki mieszkalne, oferujące łącznie 21 domów. Projekt, usytuowany w lesie Veluwe, przywraca życie fragmentowi holenderskiej historii.
Plan terenu pokazujący budynki: chronione, odbudowane, zmodyfikowany oraz małe dekoracyjne budynki w parku
rys.: © MVRDV
zrewitalizowane bunkry w lasach Veluwe
Buitenplaats Koningsweg rozpoczęło swoje istnienie jako dwa obiekty — Kamp Koningsweg Noord i Zeven Provinciën. Zostały one zbudowane w pobliżu lotniska Deelen, które w czasie II wojny światowej było największym niemieckim lotniskiem w Holandii. Betonowe bunkry wojskowe, aby ukryć swoje militarne przeznaczenie, były zamaskowanymi gospodarstwami, co umożliwiło im wtopienie się w otaczającą przyrodę. Projekt znajduje się on w lasach Veluwe, jednym z najważniejszych obszarów przyrodniczych w Holandii oraz największym w kraju lądowym obszarze Natura 2000.
Widok z lotu ptaka na Buitenplaats Koningsweg otoczony lasem Veluwe
fot.: Jannes Linders © MCRDV
zachowanie dziedzictwa architektury XX wieku w Holandii
Zanim budynki zostały wpisane na listę holenderskich zabytków narodowych w drugiej połowie XX wieku wprowadzono w nich liczne zmiany. MVRDV i Buro Harro uwzględniło tę historię w planie zagospodarowania: zgodnie z zasadami rejestru zabytków, istniejące, głównie ceglane budynki są zachowywane (w przypadku oryginalnych konstrukcji niemieckich) lub przekształcone (w przypadku późniejszych konstrukcji holenderskich), a zmiany, takie jak nowe drzwi i okna dachowe, są wyraźnie wyróżnione dzięki ciemnoszarym wykończeniom. Tymczasem wcześniej zburzone budynki zostały odbudowane w tych samych kształtach i rozmiarach, ale z wykorzystaniem jasnoszarych materiałów.
Widok z lotu ptaka na dom ukryty wśród zieleni z panelami słonecznymi na dachu
fot.: Jannes Linders © MCRDV
wyraźna reinterpretacja historii
Niezwykłym aspektem Buitenplaats Koningsweg jest to, że budynki od początku były zaprojektowane tak, aby ukryć swoją prawdziwą naturę. W jaki sposób współczesne działania mogą pomóc podkreślić ich historię, zachowując przy tym integralność z pierwotnymi założeniami? Naszą odpowiedzią było sprawienie, aby zmiany były wyraźnie widoczne. Kontrast między starymi, nowymi i odbudowanymi elementami oraz detale, takie jak metrowe ściany bunkrów, pomagają intuicyjnie zrozumieć historię tego miejsca.
– mówi Nathalie de Vries, współzałożycielka MVRDV.
Dom w lesie z wytyczoną ścieżką rowerową otoczony zielenią i drzewami
fot.: Daria Scagliola © MCRDV
od betonowej pustyni
do harmonijnego krajobrazu
Projekt krajobrazu ogranicza twarde nawierzchnie do minimum, a wąskie ścieżki pozwalają przyrodzie rozkwitać między budynkami. Ogrodzenia, które wcześniej otaczały teren, zostały usunięte, aby umożliwić swobodne poruszanie się dzikiej przyrody.
Krajobraz Veluwe został rozciągnięty nad terenem niczym koc, podobnie jak niegdyś maskowano koszary i lotnisko, aby idealnie wtapiały się w otoczenie. Kiedy zaczynaliśmy, teren był opustoszały, mocno wybrukowany i zabudowany. Teraz ludzie żyją, pracują i odpoczywają w spokojnym krajobrazie, który sprawia wrażenie, jakby był tutaj od zawsze.
– mówi Harro de Jong z Buro Harro, jeden z inicjatorów projektu Buitenplaats Koningsweg.
Dwa odnowione budynki mieszkalne, łączące nowoczesność z tradycyjnym XX-wiecznym stylem architektonicznym
fot.: Daria Scagliola © MCRDV
zacieranie granic
pomiędzy naturą i architekturą
Dzięki renaturyzacji granica między budynkami Buitenplaats Koningsweg a lasami Veluwe zanika — zmiana ta zostanie wkrótce sformalizowana, gdyż przestrzenie publiczne Buitenplaats Koningsweg zostaną oficjalnie przekazane miastu Arnhem.
Dwa nowocześnie odrestaurowane budynki otoczone lasem z tarasem idealnym do spędzania czasu na świeżym powietrzu
fot.: Daria Scagliola © MCRDV
Poruszanie się po złożonej historii tego miejsca nie obyło się bez wyzwań. Potrzebowaliśmy zarówno kreatywności, jak i wytrwałości, aby urzeczywistnić tę wizję. Ale efekt końcowy sprawia, że było to warte wysiłku. Stworzyliśmy coś naprawdę wyjątkowego — możliwość życia, pracy i odpoczynku w naturze, z małymi prywatnymi ogrodami i wspólnymi przestrzeniami. To jest coś, co wyróżnia ten projekt na tle wielu innych osiedli w Holandii.
– mówi Arnold Sprakel,
deweloper w KondorWessels Projecten.
Szary dom w lesie z wieloma oknami, ciemnym dachem i panelami słonecznymi, otoczony wysokimi drzewami i ogrodem
fot.: Daria Scagliola © MCRDV
kamuflaż w architekturze:
nowoczesne osiedle w leśnej przestrzeni
Plan przewiduje 11 budynków w północnej części terenu przeznaczonych na wynajem wakacyjny, które harmonijnie wkomponowują się w otaczający las, dzięki kreatywnemu wykorzystywaaniu motywu kamuflażu. Zostały one wybrane w ramach konkursu projektowego zorganizowanego przez KondorWessels Projecten i Buro Harro.
Odrestaurowany dom z czerwonej cegły z ciemnym dachem i nowoczesnymi elementami architektonicznymi, otoczony polnymi kwiatami
fot.: Daria Scagliola © MCRDV
Ostatni etap szesnastoletniej transformacji obejmuje trzy niemal identyczne budynki mieszkalne zaprojektowane przez MVRDV, z których każdy składa się z siedmiu domów szeregowych. Zgodnie z głównym planem zagospodarowania budowle mają taką samą lokalizację, kształt i wielkość budynków, co te które niegdyś tu istniały. Szare łupkowe ściany i dachy wskazują, że są to rekonstrukcje.
Odrestaurowany budynek z czerwonej cegły z nowoczesnymi seledynowymi akcentami i ścianą zarośniętą bluszczem, otoczony dzikimi kwiatami
fot.: Daria Scagliola © MCRDV
Przyszli właściciele tych „domów szeregowych w lesie” będą mogli wybrać ulubiony układ pomieszczeń spośród kilku możliwości. Domy są usytuowane na podwyższeniu ponad poziomem gruntu, z zewnętrznymi przestrzeniami, które są jedynie w minimalnym stopniu osłonięte. Oprócz małych tarasów nie mają ogrodów, lecz zamiast tego oferują bliski kontakt z otaczającymi lasami. Między domami znajdują się duże, wspólne przestrzenie zarówno z przodu, jak i z tyłu budynków.
Stylowe wnętrze nowoczesnego domu z tarasem, idealne do relaksu i spotkań
fot.: Daria Scagliola © MCRDV
ekologiczne rozwiązania konstrukcyjne: drewno i recykling
W projektach tych budynków szczególną uwagę zwrócono na zrównoważony rozwój. Ściany i dachy wykonane są z drewnianych ram, a w mieszance betonowej część żwiru zastąpiono materiałem pochodzącym z recyklingu. Pływające tarasy zbudowane są z plastiku recyklingowanego. Dzięki panelom słonecznym i wysokim wartościom izolacyjnym, 15 domów w środkowej części każdego bloku osiąga neutralność energetyczną w użytkowaniu, natomiast sześć domów na końcach jest bliskie osiągnięcia tego celu. Pod każdym budynkiem przewidziano miejsca parkingowe, które zostały zaprojektowane tak, aby w przyszłości mogły umożliwiać ładowanie samochodów elektrycznych oraz parkowanie rowerów. Ma to na celu zachęcenie mieszkańców do bardziej zrównoważonych wyborów transportowych.
Zakamuflowany wśród zarośniętego ogrodu budynek mieszkalny oraz dwie siedzące pośród roślinności osoby
fot.: Daria Scagliola © MCRDV
Oprac.: Natalia Ledzianowska
Ilustracje udostępnione dzięki uprzejmości pracowni MVRDV.
