Artykuł pochodzi z numeru A&B 9|23
Czy według Pana obecnie istnieją przepisy w polskim prawie budowlanym i warunkach technicznych, które nie przystają do współczesnych czasów?
Czy przepisy, które według Pana blokują wprowadzanie innowacyjnych i ekologicznych rozwiązań, są niesprawiedliwe lub istnieją inne powody, które sprawiają, że należałoby je zmienić?
Tak, takich przepisów jest dużo, ale pierwszy, który przychodzi mi do głowy, a jednocześnie najbardziej bulwersujący, bo prosty do rozwiązania, dotyczy toalet! Nie jest to tylko nasze spostrzeżenie, Barbara Kania stworzyła nawet petycję w tej sprawie — co w pełni popieramy, nawet zrobiliśmy o tym odcinek na naszym kanale YouTube #ProwadzącArchitekturę. Naszym celem jest promowanie dobrych rozwiązań i nagłaśnianie takich spraw. Dlatego w tym odcinku poprosiliśmy Piotra Zbierajewskiego o szybki raport z Danii o ich toaletach unisex, które rozwiązałyby wiele problemów. Przede wszystkim umożliwiłyby w naszej ocenie lepszą redystrybucję dostępu do toalet dla wszystkich grup. Niektórzy, na przykład minister spraw zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow skomentował takie podejście do tematu toalet jako „nieludzkie”, co gorsza nie był osamotniony w tym poglądzie. Pod naszym filmem pojawiły się różne komentarze, oprócz upadku cywilizacji, również takie, że jako mężczyźni nie mamy prawa wypowiadać się w temacie. No cóż, jako projektanci architektury uważamy, że obecny stan prawny wspiera dyskryminację kobiet, generując olbrzymie kolejki. To, co mnie dziwi najbardziej, to wręcz wpisanie tego procederu w nasz świat kulturowy i pogodzenie się z tym faktem. Mimo że sprawa ta dotyczy połowy społeczeństwa bezpośrednio i wydaje się łatwa do naprawienia, petycję podpisała garstka osób. Idea większej liczby ustępów dla kobiet, dopuszczenie toalet unisex, jak również wprowadzenie parametru równoczesności (np. teatry) wydaje się mrzonką. Osobiście jako projektanta boli mnie to, że toalety nie spełniają potrzeb kobiet, bo skoro kolejki są, to znaczy, że coś jest źle zaprojektowane. Architektura poniosła tu porażkę.
Zaprojektowaliśmy Wodny Park Tychy — obiekt, który produkuje dwa razy więcej energii niż zużywa. Jak to możliwe, że tak paliwożerny obiekt generuje zieloną energię i zasila dużą część miasta w ciepło latem oraz w energię elektryczną miejskie trolejbusy? Odpowiedź brzmi — kogeneracja z produkowanego w oczyszczalni miejskiej biogazu. Inwestycja w takim kształcie, w jakim powstała, jest z powodu obecnych przepisów niemożliwa do powtórzenia. Wszystko ze względu na ustanowienie instytucji Wody Polskie, która zabrania innej działalności wodociągom niż obróbka ścieków i pozyskiwanie wody. Nie zrozumcie mnie źle, ta instytucja, jak i zakaz innej działalności były bardzo potrzebne ze względu na nadużycia i przekręty. Wylano jednak dziecko z kąpielą, gdyż zakaz jest zbyt restrykcyjny. W rezultacie marnuje się potencjał energetyczny miast. Pozyskiwanie biogazu z oczyszczalni jest znikome i przeważnie starcza tylko na część potrzeb samej instalacji. W sytuacji globalnej katastrofy klimatycznej marnujemy olbrzymi potencjał. Na szczęście niedawno rząd wprowadził projekt ustawy odnośnie biogazowni rolniczych, które dają nadzieję na poprawę, jednak to w miastach powstają spektakularne obiekty, które mogłyby wykorzystywać tę idealną ekologiczną technologię. Energię, która nie jest ograniczona porami roku czy siłą wiatru, którą łatwo się magazynuje. W dodatku niekorzystanie z tej energii to tak naprawdę wyrzucanie w atmosferę metanu — gazu cieplarnianego gorszego niż CO2.
Andrzej Truszczyński
Andrzej Truszczyński — Architekt, swoją pracę naukową związał z obiektami użyteczności publicznej w specjalności basenowej. Jego praca doktorska to „Grywalizacja architektury w projektowaniu obiektów użyteczności publicznej na przykładzie parków wodnych”. Wiedzę teoretyczną poszerzał w Whittier College w Los Angeles oraz na Uniwersytecie Technicznym w Kassel. Posiada uprawnienia architektoniczne do projektowania bez ograniczeń. Jest laureatem licznych międzynarodowych nagród, w tym Europe 40Under40 2020 dla najlepszych architektów. Od 2019 roku prezes zarządu TKHolding Truszczyński & Kobierzewski.
