Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Architektura”
Przedmiotem pracy jest analiza terenów poprzemysłowych rozwijających się w granicach dziewiętnastowiecznych miast i krytyczne spojrzenie na próby ich rewitalizacji. Tereny te są często zaniedbane, oddzielone od aktywnej części metropolii i działają monofunkcyjnie.
Tytułowa Darsena to dok portowy, który jest częścią zbudowanego w XVIII wieku kanału Candiano łączącego Rawennę z Adriatykiem. Stanowi oś rozbudowanej strefy przemysłowej. Głównym problemem tego obszaru jest izolacja prowadząca do stagnacji i powolnego umierania okolicy. Zjawiska te pojawiły się w wyniku pewnych niefortunnych przekształceń przestrzeni oraz w miarę powstawania kolejnych barier — przestrzennych, widokowych i komunikacyjnych. Tory kolejowe, drogi czy sam kanał, powstałe z myślą o usprawnieniu komunikacji, stały się barierami w przestrzennym rozwoju miasta. Moim celem było więc takie przeprojektowanie terenu, aby umożliwić połączenie w każdym możliwym kierunku, zszyć teren Darseny z centrum miasta i pobliskimi osiedlami mieszkalnymi oraz zapewnić mieszkańcom przyjazną i funkcjonalną dzielnicę.
Darsena
© Agata Trela
Trzeba tu wspomnieć o wysiłkach władz miejskich w procesie przywracania obszaru Darseny do życia. Plany są niezwykle ambitne. Każdy z projektów powstałych w ciągu lat zakłada wyburzenia większości starej zabudowy oraz duże przekształcenia struktury przestrzennej tej części miasta. Charakter poprzemysłowych terenów zostałby więc całkowicie zmieniony. Moim zdaniem wyzbywając się oczywistej tożsamości miejsca, trudno zbudować więź między mieszkańcami a rewitalizowanym terenem. Dlatego w swoim projekcie założyłam zachowanie infrastruktury poprzemysłowej i działanie wyłącznie w obszarze przestrzeni publicznej. Definiując nową przestrzeń, starałam się wpisać w kontekst otoczenia i znaleźć analogię w istniejących formach przestrzennych, odnosząc się również do historii.
plan zagospodarowania terenu
© Agata Trela
Rawenna to miasto od początku silnie związane z wodą. Chcąc to wykorzystać, skupiłam się na dwóch działaniach: stworzeniu przestrzeni publicznej na wodzie i wprowadzeniu wody do przestrzeni publicznej. Darsena została osią kompozycyjną całego założenia — przedłużeniem Via Albertoni — najważniejszej ulicy handlowej w mieście. Analogicznie do sieci uliczek w centrum, po drugiej stronie powstały kanały prowadzące mieszkańców pobliskich osiedli do głównej przestrzeni publicznej na wodzie. Każdy z nich ma inny charakter i wpisuje się w różnorodną zabudowę Darseny. Ich lokalizacja wynikła z analizy barier i dostępności względem sąsiednich zabudowań. Stały się również przedłużeniem istniejących ciągów komunikacyjnych. Punktem początkowym każdego z nich jest plac — miejsce spotkań i wydarzeń publicznych. Następnie przechodzi w liniowy ciąg prowadzący bezpośrednio do centrum — Darseny.
po lewej: pierwszy przystanek barki; po prawej: drugi przystanek dla barki – plac
© Agata Trela
Kolejnym założeniem jest znalezienie prostopadłego połączenia między dwoma brzegami Darseny, aby równocześnie pozwolić na swobodny przepływ statków z portu zaplanowanego w pierwszym z kanałów. Połączenie to utworzą dwa elementy, stały i mobilny. Częściami stałymi będą pomosty, a w zasadzie „półmosty” o drewnianej konstrukcji, z zielenią i zadaszeniami, do spacerów lub odpoczynku. Mobilny element stanowić będzie barka pływająca wzdłuż kanału, między kolejnym przystankami. Będzie służyć jako środek transportu i łącznik. Tylko spotkanie tych dwóch elementów pozwoli dotrzeć na drugi brzeg Darseny. Barka wypełni lukę między oddzielonymi, stałymi częściami pomostów.
po lewej: trzeci przystanek dla barki – miejska plaża; po prawej: czwarty przystanek dla barki — pasaż
© Agata Trela
Wprowadzone zostały również nowe funkcje, takie jak wspomniana już wcześniej marina, plaża miejska, park na wodzie, miejsce do sportów wodnych oraz pasaże i place z pawilonami handlowymi.
Agata TRELA
Ilustracje: © Autorka