Mikołaj Niewęgłowski z Politechniki Warszawskiej, zainspirowany projektem „Nowych typów domków drewnianych” autorstwa Bohdana Lacherta i Józefa Szanajcy, zaproponował współczesną wersję osady letniskowej. Jako lokalizację wybrał okolicę Lasu Młochowskiego pod Warszawą, a same domki zaprojektował z prefabrykowanych, powtarzalnych modułów wykonanych z drewna.
Prezentowany projekt to praca dyplomowa inżynierska wykonana na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej pod kierunkiem Jana Mazura.
W 1926 roku Bohdan Lachert oraz Józef Szanajca wykonali projekt „Nowych typów domków drewnianych” dla pracowników tartaku na terenie podwarszawskiego Lasu Młochowskiego. Zakładano stworzenie kilku typów, z których można by zbudować osadę. Obiekty miały być stworzone z prefabrykowanych elementów w pełni stworzonych w pobliskim tartaku. Z racji dobrego skomunikowania oraz zdrowej i atrakcyjnej lokalizacji w okresie letnim przewidywano wynajmowanie domków. Projekt jednak nie został zrealizowany. Moja koncepcja zakłada pewne nawiązanie do dzieła Lacherta i Szanajcy — wprowadza w treść swojej pracy Mikołaj Niewęgłowski.
projektowana osada znajduje się w Lesie Młochowskim
© Mikołaj Niewęgłowski
współczesna osada
Propozycja absolwenta Politechniki Warszawskiej opiera się na stworzeniu na terenie graniczącym z Lasem Młochowskim współczesnej osady z drewnianych domków budowanych z prefabrykowanych powtarzalnych modułów przygotowanych w pobliskim tartaku. Obiekt miałby analogiczną funkcję do tego planowanego w latach 30. XX wieku.
na terenie osady znajdują się domki letniskowe, domek wystawowy i miejsce spotkań
© Mikołaj Niewęgłowski
Funkcja domków pod wynajem wpłynęłaby na rozwój turystyki podwarszawskich miast-ogrodów. Las Młochowski mogłby stanowić alternatywne rozwiązanie dla osób chcących wyciszyć się poza Warszawą niekoniecznie wybierając odległe kierunki — dodaje autor.
Projekt przewiduje zagospodarowanie poszczególnych domków na: wynajem dwuosobowy, wynajem pięcioosobowy, domek dla opiekuna zespołu, domek wystawowy oraz domek spotkań.
nałożone na siebie zdjęcia makiety
© Mikołaj Niewęgłowski
sposób na gęsto zalesioną działkę
Koncepcja to zabawa twórcza Mikołaja z poszukiwaniami pomysłów na zagospodarowanie gęsto zalesionej działki. Jej wynikiem jest logiczny proces umożliwiający tworzenie organicznych kompozycji na dowolnej, gęsto zalesionej działce. A jak tego dokonać? Założona przez autora ilość budynków o wytypowanych kubaturach została rozrzucona na makiecie lasu w postaci modeli w skali 1:100. W ten sposób domki zawsze układały się między przeszkodami naturalnie. Czynność tą architekt powtórzył sto razy. Następnie zdjęcia każdego z wyników autor nałożył na siebie, pozwalając na analizę oraz wykluczenie występujących anomalii. Ostatecznie spośród wszystkich układów wybrał numer 74, jako najbardziej uśredniony, a budynki zostały połączone krzywą, której kształt został odwzorowany w postaci ścieżki. Jak uważa autor, otwarta forma procesu umożliwia przeniesienie projektu również na inne działki, a każdy może stworzyć swój układ poprzez wykonanie rzutu.
domki przybrały prostą, geometryczną formę
© Mikołaj Niewęgłowski
modułowe domki
Zewnętrzna forma domków nie próbuje być na siłę inną, nie różni się od starych chatek, znajdujących się w okolicy lasu. Konfrontuje prostą geometrię z organiczną strukturą lasu. Tak jak działka znajduje się na styku lasu i miasteczka, tak w projekcie motyw ten powielany jest w architekturze. Linia ścieżki przeplata się tu z twardymi podziałami prefabrykowanych budynków oraz drzewami — tłumaczy architekt.
budynki są bejcowane lub malowane na czarno
© Mikołaj Niewęgłowski
Omawiane domki zostały stworzone z modułów wyznaczonych przez dwie połączone ramy o rozstawie 1,5 metra. Takie założenie pozwoliło na wykreowanie dwóch typów obiektów: dwu- oraz czteromodułowy. Pozostałe projektowane budynki są wariacjami modułów uszczuplonych o odpowiednie warstwy lub ściany. By uczytelnić założenie, konstrukcja budynków wysunięta została na zewnętrzną stronę ścian. Przestrzeń między słupami i belkami zajęta jest przez drewniane ząbkowane panele. Każdy zewnętrzny element budynku jest bejcowany lub malowany na czarno.
rzut domku typu 1 i typu 2
© Mikołaj Niewęgłowski
skupienie na naturze
Domki mieszkalne spełniają podstawowe funkcje. W projekcie autor zawarł: miejsce do przygotowania jedzenia, toaletę, sypialnię oraz pokój dzienny z widokiem na las. Większy budynek wyposażony jest w dodatkowe łóżka oraz toaletę. Obrana przez architekta idea zakłada aby wnętrze domków, skupione było na naturze. Przez przeszklenia w parterze widać wyłącznie drzewa, natomiast okna na piętrze skierowane są na korony drzew. Wnętrzem domków rządzą geometryczne podziały — podstawowy moduł ma wymiary około 5 na 3 metry. Każde wyznaczone pomieszczenie lub podział stanowi połowę znajdującego się tego obok. Dodatkowo pod skosami na piętrze przewidziano montaż szafek, natomiast pod schodami jest schowek.
miejsce spotkań znajduje się pod zadaszeniem opartym na słupach
© Mikołaj Niewęgłowski
wystawa i miejsce spotkań
Na terenie osady autor przewidział również miejsce na ekspozycje. Proponowana wystawa znajdująca się pod zadaszeniem będzie pełnić funkcję informacyjną, prezentującą projekt Lacherta i Szanajcy, historię Podkowy Leśnej, informacje o lesie oraz informacje o projektowanym założeniu. Pod zadaszeniem wydzielono cztery strefy, które będą mogły zostać zagospodarowane przez plansze i obiekty przestrzenne. Obiekt jest doświetlony przez szczelinę między ścianą a dachem, zapewniającą miękkie przejście światła i cienia.
W podobny sposób Mikołaj zaprojektował „zadaszone miejsce spotkań” oraz pomieszczenie gospodarcze. Miejsce spotkań przewidziane jest dla osób wynajmujących domki, gdzie w większym gronie mogą spędzić czas, na przykład grillując. W tym wypadku zadaszenie spoczywa jedynie na słupach, tak by zapewnić widok na cały zespół od wewnątrz.