Pelplin, niewielkie miasteczko na Pomorzu z bogatą historią, mogłoby stać się przykładem, jak dawne tereny poprzemysłowe można przekształcić w nowoczesną i przyjazną przestrzeń miejską. Projekt „La Dolce Vita” – opracowany przez interdyscyplinarny zespół studentów i studentek z czterech gdańskich uczelni – to wizja nowego życia dla terenu dawnej cukrowni, inspirowana włoską ideą „słodkiego życia”.
aksonometria terenu
© Hanna Osowska , Aleksandra Szok, Mikołaj Wargowski, Wiktoria Dzierma, Adrian BaskevHanna Osowska , Aleksandra Szok, Mikołaj Wargowski, Wiktoria Dzierma, Adrian Baske
nowe życie dla dawnej cukrowni
Teren dawnej cukrowni w Pelplinie to rozległy obszar, który obecnie w dużej mierze porośnięty jest dziką roślinnością. Przemysłowy charakter miejsca wciąż przypominają liczne odstojniki – obniżenia terenu o różnej wielkości, okresowo wypełniające się wodą i zamieniające w małe stawy. Położenie terenu – w sąsiedztwie torów kolejowych oraz rzeki Wierzycy – daje unikalne możliwości wykorzystania go zarówno jako przestrzeni mieszkalnej, jak i rekreacyjnej.
Projekt „La Dolce Vita” to jednak więcej niż rewitalizacja – to pomysł na stworzenie przestrzeni odpowiadającej potrzebom mieszkańców/mieszkanek. Jego nazwa nawiązuje zarówno do tradycji cukrowni, jak i włoskiej filozofii czerpania radości z codziennego życia. Właśnie taka idea przyświecała zespołowi studentów, którzy połączyli swoje różnorodne kompetencje, aby wypracować harmonijną wizję urbanistyczną.
kluczowe elementy projektu
Centralnym punktem projektu są dwie krzyżujące się osie, które organizują całą przestrzeń. Pierwsza, podłużna oś, to park liniowy – zielona aleja z pieszymi ścieżkami, miejskimi łąkami kwietnymi i strefami miejskiego rolnictwa, gdzie mieszkańcy mogą uprawiać warzywa i owoce. Druga, poprzeczna oś, łączy tunel pod torami z drogą wojewódzką nr 230, zapewniając wygodną komunikację między różnymi częściami miasta.
W sercu przecięcia tych osi znajduje się budynek atrium – zaplanowany jako centrum życia lokalnej społeczności. W jego wnętrzu przewidziano miejsce na kawiarnię, klub fitness, przestrzeń zabaw dla dzieci oraz klub seniora. Rozległy dziedziniec otaczający atrium został zaprojektowany jako ogród deszczowy – przestrzeń, w której woda opadowa może być zbierana i retencjonowana, tworząc naturalny mikroklimat sprzyjający wypoczynkowi.
Zabudowa mieszkaniowa w projekcie została zainspirowana kształtem „kostek cukru”. Modułowe sześcienne bryły, w zależności od konfiguracji, mogą pełnić funkcję domów jednorodzinnych, niewielkich budynków wielorodzinnych lub przedszkola. Takie rozwiązanie pozwala na elastyczne dostosowanie przestrzeni do potrzeb różnych grup mieszkańców/mieszkanek.
masterplan, analizy, przekroje
© Hanna Osowska , Aleksandra Szok, Mikołaj Wargowski, Wiktoria Dzierma, Adrian BaskevHanna Osowska , Aleksandra Szok, Mikołaj Wargowski, Wiktoria Dzierma, Adrian Baske
integracja terenów zielonych z przestrzenią miejską
Jednym z najważniejszych założeń projektu była integracja terenów zielonych z przestrzenią miejską. Dawne odstojniki zostały zachowane i przekształcone w stawy retencyjne, które pełnią funkcję zbiorników na wodę deszczową. Wokół nich zaplanowano drewniane pomosty, umożliwiające spacerowanie i obserwację przyrody.
Wschodnia część terenu ma pozostać bardziej naturalna i dzika, tworząc przestrzeń sprzyjającą rekreacji i odpoczynkowi. To tutaj przewidziano boisko, bar z tarasem oraz wypożyczalnię leżaków. W północnej części terenu znajdzie się punkt obsługi rowerzystów oraz małe punkty gastronomiczne, a w południowej – nad rzeką Wierzycą – pole kempingowe i przystań kajakowa.
interdyscyplinarność kluczem do sukcesu
Praca nad projektem „La Dolce Vita” była wyjątkowym doświadczeniem dla zespołu studentów i studentek. Dzięki połączeniu kompetencji z różnych dziedzin – od architektury i urbanistyki po zdrowie środowiskowe – udało się stworzyć projekt, który uwzględnia zarówno estetykę, jak i potrzeby mieszkańców/mieszkanek oraz środowiska.
Wyjazdy do Pelplina, warsztaty i cykl wykładów pozwoliły studentom lepiej zrozumieć specyfikę miejsca oraz oczekiwania lokalnej społeczności. Współpraca pomiędzy uczelniami pokazała, jak cenne jest łączenie różnych perspektyw i doświadczeń w procesie projektowym.
przekroje, rzuty, wizualizacje
© Hanna Osowska , Aleksandra Szok, Mikołaj Wargowski, Wiktoria Dzierma, Adrian BaskevHanna Osowska , Aleksandra Szok, Mikołaj Wargowski, Wiktoria Dzierma, Adrian Baske
przyszłość „La Dolce Vita”
„La Dolce Vita” to projekt, który udowadnia, że nawet zaniedbane tereny poprzemysłowe mogą stać się przestrzenią sprzyjającą życiu i integracji lokalnej społeczności. Dzięki pracy interdyscyplinarnego zespołu oraz wsparciu Pomorskiej Akademii Planowania Przestrzeni Publicznej, Pelplin zyskał nie tylko nową wizję, ale też nadzieję na przyszłość pełną „słodkiego życia”.
Czy ta wizja zostanie zrealizowana? Wiele zależy od przyszłych decyzji władz i mieszkańców. Jedno jest jednak pewne – projekt „La Dolce Vita” pokazał, jak wielki potencjał tkwi w kreatywności i współpracy młodych ludzi.
Zespół projektowy tworzyli: Hanna Osowska z Politechniki Gdańskiej (architektura), Aleksandra Szok z Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku (architektura przestrzeni kulturowych), Wiktoria Dzierma z Uniwersytetu Gdańskiego (gospodarka przestrzenna) oraz Adrian Baske i Mikołaj Wargowski z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego (zdrowie środowiskowe). Projekt został zrealizowany przy współpracy Związku Uczelni Fahrenheita (Gdański Uniwersytet Medyczny, Politechnika Gdańska, Uniwersytet Gdański) oraz Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.
