Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Architektura”
Wyzwania. Projekt stawia przed sobą zadanie znalezienia odpowiedzi na pytania: w jaki sposób relacje między przestrzenią architektoniczną a człowiekiem zmieniły się pod wpływem globalnych czynników w 2022 roku? Jakie rozwiązania architektoniczne powodują ulepszenia jakości przestrzeni i adaptacje do przyszłych zmian?
Kontekst globalny. Świat, w tym Polska, staje przed wyzwaniami sytuacji kryzysowych. Tak było podczas kryzysu epidemicznego, kiedy budynki adaptowano pod nowe funkcje, mieszkańcy, a za nimi całe miasta, zmieniali tryb życia. Wielu wpadło w kryzys egzystencjalny i poczuło potrzebę wydostania się na zewnątrz. Trudno było siedzieć w zamkniętych pudełkach, nie tylko pod względem psychicznym, ale i fizycznym. Są to zachowania spowodowane biologicznym instynktem samozachowawczym. Przez ostatnie dwadzieścia, trzydzieści lat kryzys klimatyczny i inne katalizatory dość mocno wpłynęły na architekturę i coraz ważniejsze stały się proekologiczne podejście, odzyskiwanie materiału, związek ludzi i natury.
wizualizacja, widok z parku
© Yaroslav Panasevych
Idea. Przewodnim hasłem projektu jest słowo PO.MIĘDZY. Kropka w tym wypadku to nie błąd, a metaforyczne wyodrębnienie trzeciej struktury. Projekt odkrywa na nowo hasło in between w lokalnym kontekście Krakowa, proponuje nową strategię urbanistyczną, która wzmocni więzi społeczne i zaktywizuje lokalną wspólnotę. Otworzy i uaktywni teren parku dla mieszkańców i turystów za pomocą nowego połączenia kwartału zabudowy z otoczeniem, a także adaptacji przestrzeni wewnętrznej dziedzińca do potrzeb mieszkańców, przy wsparciu nowego uniwersytetu otwartego, który także będzie pełnić funkcję centrum lokalnego.
masterplan
© Yaroslav Panasevych
Koncepcja. Nowy uniwersytet otwarty jest częścią kampusu Politechniki Krakowskiej, ale jednocześnie udostępnia przestrzeń budynku dla lokalnej społeczności, wydarzeń publicznych, pobliskich szkół i warsztatów. Z tego powodu budynek został podzielony na strefy dostępności. Piętro -1 stanowi strefę techniczną i magazynową z ograniczoną dostępnością, parter i 1. piętro — ogólnodostępną strefę powiązaną z otoczeniem, piętro 2. i 3. — strefę pracy wspólnej i administrację, 4. i 5. piętro — strefę otwartą, która może być adaptowana do grupowej lub indywidualnej pracy. Innym ważnym elementem funkcjonalnym są dwa tarasy użytkowe z widokiem na park. Każda strefa może być adaptowana do aktualnych potrzeb i działać niezależnie.
rzuty poziomów +1 i +2 i przekroje
© Yaroslav Panasevych
W najbliższej przyszłości nie będziemy dzielić budynków na proekologiczne i pasywne, bo każdy nowoprojektowany budynek będzie musiał uwzględniać rozwiązania, które pozwolą mu być obiektem pasywnym, ze zminimalizowanym śladem węglowym. Dlatego w projekcie zastosowano maksymalnie efektywne rozwiązania, które pozwalają pozyskiwać energię i niemal w pełni zapewnić zapotrzebowanie budynku na wodę, energię, wentylację i ogrzewanie; jedynie zapotrzebowanie na prąd częściowo będzie zaspokajane z sieci miejskiej. W budynku zastosowano konstrukcję z drewna klejonego, paneli CLT oraz elewacje z drewna recyklingowego, co pozwala zmniejszyć ślad węglowy obiektu. W wykończeniu elementów komunikacji pionowej, szachtowych i pomieszczeń technicznych wykorzystano cegłę recyklingową pochodzącą z okolicy.
schemat konstrukcyjny i rozwiązania proekologiczne
© Yaroslav Panasevych
Motto. Teraz musimy być bardziej aktywni i odważni. Świat się dusi od betonowych pudełek. Ważne jest wyjście z „pudła”, poza tradycyjny podział przestrzeni publicznej i prywatnej. Swobodne poruszanie się między wnętrzem a zewnętrzem. Budując bazę przestrzeni pośredniej i adaptując już istniejącą strukturę z wykorzystaniem naturalnych materiałów, poprawimy jakość życia, zbudujemy silniejsze więzi społeczne i pokonamy dominację pudeł.
wizualizacja
© Yaroslav Panasevych
Yaroslav Panasevych
Ilustracje: © Autor
