Wystawa 3XN GXN w Duńskim Centrum Architektury potrwa do 15 września
Jesteśmy niemal zawsze obecni w architekturze. To w niej śpimy, jemy, pracujemy i spotykamy się; to do niej podróżujemy i między nią się przemieszczamy. Ale na ile jesteśmy świadomi wpływu, jaki architektura wywiera na nas? Na to, jak się poruszamy, myślimy i czujemy? Wiemy, że architektura ma trwały, a nawet nieodwracalny wpływ na środowisko. Czy rozumiemy, jak te rzeczy są z sobą powiązane?
Immersyjna wystawa 3XN
fot.: Rasmus Hjortshoj | © 3XN
(tekst opracowany na podstawie opisu autorskiego pracowni)
Aware: Architecture and Senses, stworzona przez duńskie studio architektoniczno-badawcze {tag:pracownia} i Duńskie Centrum Architektury, bada powiązania między ludźmi a przestrzenią, zapraszając odwiedzających do samodzielnego ich doświadczenia i zrozumienia.
Wystawa jest złożona z sześciu instalacji, w których nacisk kładziony jest nie na formę lub funkcję, ale na doświadczenie odwiedzających w przestrzeni. Te doświadczenia to podstawowe pojęcia architektury: nie cegła, beton czy stal, ale relacje między ciałami i przestrzeniami, między atmosferą kreowaną przez otoczenie a ludzkimi emocjami.
Wybory projektowe nigdy nie są jedynie estetyczne — zasadniczo wpływają na nasze życie i doświadczenia — mówi Kim Herforth Nielsen, założyciel i dyrektor kreatywny 3XN. Architektura kształtuje nasze zachowanie. Czy jesteśmy tego świadomi?
Jak postrzegamy siebie w relacji z architekturą? Wystawa Aware w Kopenhadze
fot.: Rasmus Hjortshoj | © 3XN
architektura i zmysły
Architektura może ekscytować lub budzić podziw, uspokajać lub sprzyjać nawiązywaniu więzi. Może być opiekunką i ochroniać — lub pobudzać ciekawość, rozpalając bezczynne zmysły.
Instalacje Aware igrają pomysłami i formami, które 3XN GXN bada w swojej pracy, zachęcając odwiedzających do uświadomienia sobie i kwestionowania tego, jak przestrzeń może definiować atmosferę i kształtować nastroje. Na przykład funkcją schodów jest łączenie różnych poziomów, ale ich graniczny charakter zachęca do nieplanowanych kontaktów. W jaki sposób drewno i formy organiczne odnoszą się do naszej głębszej natury, dając nam instynktowne połączenie ze światem przyrody, nawet jeśli coraz więcej czasu spędzamy w pomieszczeniach. Jak modyfikacja utartych schematów architektonicznych sprawia, że to, co znajome, staje się nieznane. Każda z przestrzeni w Aware podkreśla i zmienia to, czego oczekujemy od architektury, dając nam nowy wgląd w to, jak postrzegamy siebie i otaczający nas świat. Oświetlenie autorstwa Jespera Kongshauga i pejzaże dźwiękowe Mesmera dodatkowo podkreślają czasową, sensoryczną stronę wystawy.
Światło jest jednym z ważniejszych zmiennych naszego postrzegania architektury
fot.: Rasmus Hjortshoj | © 3XN
holistyczne rozumienie architektury
Gdy odwiedzający przejdą już przez instalacje, dotrą do miejsca zamknięcia wystawy: za kulisami przyjrzą się niektórym badaniom, projektom i opracowaniom, które wpłynęły na przestrzenie, które właśnie opuścili. To spojrzenie na ukończone i trwające prace 3XN GXN oferuje wgląd w to, jak architekci i pokrewni profesjonaliści współpracują z sobą, aby tworzyć środowiska, które przetrwają próbę czasu i zapewnią dobre samopoczucie zarówno ludzi, jak i planety.
A jest to kluczowe. Oczekuje się, że do 2050 roku liczba ludności na świecie wzrośnie z ośmiu do dziesięciu miliardów, z czego 70% będzie mieszkać w miastach. Budownictwo i nasze budynki będą odpowiadać za prawie 40% rocznej emisji CO₂. Stoimy zatem przed sprzecznymi dylematami: jak odpowiedzialnie pomieścić rosnącą populację, wiedząc jednocześnie, że nasza planeta potrzebuje, abyśmy budowali mniej?
nie ścigajmy się z czasem
Żyjemy w czasach, w których oczekiwania i wymagania dotyczące zrównoważonego rozwoju wzrastają, a architektura staje się fundamentalną odpowiedzialnością. Wielu osobom zrównoważona architektura kojarzy się z określonym wyglądem i wymiernie niskim śladem węglowym. Ale zrównoważony rozwój to także zdolność do przetrwania w czasie architektury, która często znajduje się na łasce zmieniających się gustów i postrzeganych potrzeb.
Aby przestrzenie trwały i były kochane, musimy zrozumieć, w jaki sposób jesteśmy z nimi związani, jak na nas wpływają i jak się w nich czujemy — mówi Nielsen.
Zwiedzający mają szansę poznać niektóre aspekty pracy architektów i pokrewnych zawodów
fot.: Rasmus Hjortshoj | © 3XN
W Danii i całej Skandynawii istnieje bardzo silne poczucie odpowiedzialności za zbiorowość — mówi Kasper Riisholt, kierownik programu ds. kultury w Duńskim Centrum Architektury. Odpowiedzialność ta dotyczy również naszego dobrego samopoczucia — nasze społeczeństwo i przestrzeń muszą pielęgnować, wspierać i ułatwiać dobrą jakość życia dla wszystkich. Aby architektura mogła pozytywnie wpływać na nasze samopoczucie, musimy zrozumieć jej istotę: jaki jest nasz związek z architekturą, co ona nam robi?
