Urszula Krauze – „Rewitalizacja ruin kościoła w Steblewie”

Dobrawa Bies

31 sierpnia '22

Makieta ruin kościoła w Steblewie

...

+30

Dane techniczne

Typ:	praca dyplomowa licencjacka
Rok obrony:	2022
Nazwa:	„Rewitalizacja ruin kościoła w Steblewie”
Autorka:	Urszula Krauze
Uczelnia:	Wydział Architektury i Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku
Promotor:	dr Tomasz Zmyślony

Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Wnętrza 2020/2022”

Projekt dyplomowy rewitalizacji ruin kościoła gotyckiego w Steblewie polega na stworzeniu architektury wpisanej w zastane struktury i nadaniu im nowej funkcji. Koncepcja bazuje na silnej inspiracji kulturą i tradycją regionu Żuław i samego Steblewa. Celem projektu było stworzenie przestrzeni publicznej dla społeczności lokalnej oraz turystów, dzięki której będą mogli poznać tutejszą obyczajowość.

ruiny kościoła w Steblewie, wizualizacja

Projekt zakłada stworzenie miejsca spotkań, przestrzeni warsztatowej kulinarnej oraz artystycznej, punktu handlowego z lokalnymi produktami oraz ekologicznej szklarni. Zaprojektowane przestrzenie mają zbliżyć odwiedzających do samych siebie, kultury, natury oraz historii. Ważnymi aspektami w projekcie są minimalna ingerencja w zabytkowe ruiny, która może być również tymczasowa, oraz szacunek i dbałość o historię tego miejsca.

widok z góry, makieta

Praca zachowuje obecny stan ruin, dopuszczając możliwość ograniczonych prac zabezpieczających i uzupełnienie o tymczasowe elementy. Istotą projektu jest architektoniczny dialog między starym a nowym, przeszłością i teraźniejszością.

autorka zaprojektowała budynek w konstrukcji drewnianej

Najważniejszym elementem jest wolno stojący budynek o tradycyjnej konstrukcji ciesielskiej posadowiony wewnątrz nawy pierwotnego kościoła. Konstrukcja z drewna sosnowego została przykryta jedynie szkłem, aby nie przesłaniać istniejących murów. Południowa oraz północna przegrody budynku są wykonane ze szklanych tafli na zawiasach piwotowych, które można otworzyć w ciepłe dni. W chłodniejsze przegroda może być zamknięta i osłonięta zasłonami, które dodatkowo izolują wnętrze. Latem tekstylia mogą chronić przed gorącem i pełnić funkcję moskitiery.

makieta projektowanego obiektu

Na parterze obiektu znajduje się kuchnia przystosowana do warsztatów kulinarnych, mogąca pomieścić do dwunastu uczestników. Blaty oraz szafki kuchenne są wykonane z płyt stropowych typu filigran, pochodzących z odpadów produkcyjnych i miejscowo uzupełnionych o drewniane fronty. Nad blatami zawieszone są drewniane drążki, opalane i olejowane, wykorzystywane do suszenia ziół. Na środku znajduje się trzon kuchenny z piekarnikiem i dwoma stanowiskami kuchennymi z centralnie umieszczonym kominem. Służy on również do ogrzewania budynku.

kuchnia na parterze

Umiejscowienie kuchni oraz jej układ wiąże się z tradycyjną czarną kuchnią na Żuławach. Na parterze znajdują się również stoły jadalniane, przy których można organizować spotkania. Użyłam stołów The Harvest Table projektu Jamesa Mudge wykonanych z litego drewna z przypalonymi brzegami, a jako siedziska kompletowych ław oraz spalonych pniaków od Malafor Design Laboratory. Elementy wnętrza z palonego drewna nie tylko mają wpływać na estetykę, ale również nawiązywać do historii dawnego kościoła, który został podpalony. Nad stołami wiszą lampy z wiklinowymi kloszami.

klata schodowa i widna prowadzą na poddasze ze szklarnią

Po stronie wschodniej, we wnętrzu znajduje się klatka schodowa z windą dla osób z niepełnosprawnościami, otoczona drewnianymi belkami porośniętymi pnączami. Schody prowadzą na poddasze, gdzie znajduje się szklarnia z owocami, warzywami i ziołami na użytek warsztatów kulinarnych oraz lokalnej społeczności. Znajdują się tam blaty robocze, regały i podwieszane półki na roślinność oraz ławki, na których można odpocząć i poczytać książkę. Południowa część dachu jest wyposażona w naklejane panele fotowoltaiczne z perowskitów.

na poddaszu znajduje się szklarnia

Pierwotna kruchta otrzymała nową funkcję — sklepiku z produktami regionalnymi. W niewielkim pomieszczeniu znajdują się regały na produkty, stół o konstrukcji drewnianej z betonowym blatem, a nad nim podwieszana półka z wiklinowym wypełnieniem na roślinność. Wnętrze przykrywa analogiczna do budynku szklarni drewniano-szklana konstrukcja.

wnętrze kruchty zamienionej na sklepik

Na otwartej przestrzeni znajdują się niewielkie drewniane place, gdzie odbywać się będą warsztaty o charakterze rzemieślniczym czy artystycznym, mogą się tam też znajdować siedziska.

wokół ruin można usiąść i odpocząć

Oryginalna struktura wieży również pozostała bez większej ingerencji. W blendach na dolnym poziomie zostaną umieszczone tablice informacyjne opowiadające historię Żuław, Steblewa oraz samych ruin. Nad głowami odwiedzających zawieszona jest instalacja artystyczna z wikliny. Lekkie pionowe pędy przymocowane są za pomocą przeźroczystych żyłek do kratki umieszczonej na samej górze wieży. Instalacja będzie swobodnie poruszana przez wiatr, dając delikatne efekty dźwiękowe.

nad głowami odwiedzających zawieszona jest instalacja artystyczna z wikliny, a w oknach umieszczono drewniane witraże

Ingerencja w ruiny w projekcie jest niewielka ze względu na szacunek do ich historii, pragnęłam jednak nadać murom subtelną nowoczesną tkankę. Puste ostrołukowe otwory po dawnych gotyckich witrażach wypełniłam projektowanymi „nowoczesnymi witrażami”. Geometryczne rozedrgane otwory wycięte w drewnie zdobią nie tylko pierwotne otwory okienne, są też wykorzystane jako nowo projektowane drzwi i obudowa windy.