Praca zgłoszona na konkurs studencki im. Haliny Skibniewskiej – ZDROWY DOM
Urban Pill to projekt będący kompleksową odpowiedzią na potrzeby współczesnej miejskiej społeczności. Jest „receptą” na choroby, z jakimi zmaga się miasto. Przedmiotem opracowania jest budynek mieszkalny wielorodzinny zlokalizowany w Krakowie przy ulicy Osiedle Bohaterów Września.
Projekt Uran Pill autorstwa Ady Wolarek i Michaliny Zygi powstał na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej pod kierunkiem dr. Damiana Poklewskiego-Koziełła.
Urban Pill mógłby powstać w Krakowie przy ulicy Osiedle Bohaterów Września
© Ada Wolarek, Michalina Zyga
lokalizacja
Budynek powstał jako część projektu nowego osiedla stanowiącego północną „krawędź” miasta. Wymagało to opracowania przestrzeni samowystarczalnej, w której nadrzędnym celem było uszanowanie zastanego środowiska społecznego i przyrodniczego oraz wzbogacenie go o nowe funkcje. Potrzeba stworzenia miasta w mieście zaowocowała koncepcją urbanistyczną opartą o ideę „15-minutes city”. Struktura i zróżnicowanie funkcji nowego osiedla czyni je dostępnym dla pieszych i rowerzystów.
rzut fragmentu osiedla
© Ada Wolarek, Michalina Zyga
Cała infrastruktura komunikacyjna została dostosowana do przeważającego ruchu pieszego, a jej przebieg do ukształtowania terenu. Ruch kołowy został przeniesiony pod ziemię, pozostawiając na powierzchni przestrzeń dla transportu publicznego, dojazdu do parkingów dla mieszkańców, ścieżek rowerowych i różnorodnych form placów miejskich.
opracowywany kwartał zabudowy wielorodzinnej został zaprojektowany z myślą
o tworzeniu zdrowego, przyjaznego środowiska mieszkaniowego
© Ada Wolarek, Michalina Zyga
Ważnym aspektem koncepcji było także połączenie nowego fragmentu miasta z otaczającymi go osiedlami Mistrzejowic. Połączenie to zostało zapewnione poprzez przedłużenie plant mistrzejowickich — pas zieleni płynnie łączy ze sobą stare i nowe zabudowania, a także Zalew Zesławice i krakowskie forty. Dzięki temu dzikie łąki wykorzystano jako przestrzeń wspólną, rekreacyjną i społeczną, chroniąc cenny obszar przed ewentualnym zabudowaniem.
wnętrze kwartału i dach użytkowy
© Ada Wolarek, Michalina Zyga
dom wielorodzinny
Opracowywany kwartał zabudowy wielorodzinnej został zaprojektowany z myślą o tworzeniu zdrowego, przyjaznego środowiska mieszkaniowego. Obiekt ten wpisuje się w ogólną ideę wiodącą projektu urbanistycznego — ideę miasta dostępnego dla pieszych, poprzez wprowadzenie zróżnicowanych funkcji do projektowanej tkanki.
rzut parteru i pierwszego piętra
© Ada Wolarek, Michalina Zyga
Zdrowe osiedle to przede wszystkim zdrowe domy. Projektując, wzięto pod uwagę wiele aspektów, zarówno związanych z życiem społecznym, jak i środowiskiem. W budynku wykorzystuje się gromadzoną wodę deszczową oraz energię słoneczną z ogniw zamontowanych na najwyższej części dachu. Mieszkania usytuowano tak, by, jak najlepiej zostały doświetlone, a większość projektowanych apartamentów ma możliwość przewietrzania.
żaluzje przeciwsłoneczne tworzą charakter zabudowy
© Ada Wolarek, Michalina Zyga
Żaluzje przeciwsłoneczne tworzą charakter zabudowy, ale przede wszystkim dają mieszkańcom możliwość ochrony pomieszczeń przed nadmiarem słońca. Zależnie od pogody elewacje zawsze będą wyglądać inaczej, ponieważ sami mieszkańcy mają wpływ na ich wygląd. Ponadto, każdy z apartamentów ma dostęp do balkonu, tarasu lub własnego ogródka.
przekrój A-A
© Ada Wolarek, Michalina Zyga
Sytuacja postpandemiczna wpłynęła na to, jak należy projektować, szczególnie budynki mieszkalne. Powinny być elastyczne i odpowiadać na zmieniające się potrzeby mieszkańców. W tym celu budynek został zaprojektowany w technologii CLT. Konstrukcja słupowo-płytowa z użyciem łączników Spider Rothoblaas pozwala na odpowiednie wykorzystanie przestrzeni oraz ekonomiczne użycie surowca, dzięki czemu także materiały przyczyniają się tworzenia zdrowego klimatu we wnętrzach. Ściany z paneli CLT służą do wydzielenia mieszkań i pomieszczeń, co pozwala na dowolną aranżację budynku. Myśląc o wszystkich użytkownikach, na każdym piętrze zaprojektowano co najmniej jedno samodzielne mieszkanie dla osób z niepełnosprawnościami.
ciąg pieszy z widokiem na Mistrzejowice
Ada Wolarek, Michalina Zyga
Różnorodnej strukturze mieszkaniowej towarzyszą także przestrzenie społeczne — w postaci świetlicy dla dzieci, strefy coworkingowej i lokali gastronomicznych. Przewidziano także strefy wspólne dedykowane wyłącznie mieszkańcom kwartału — użytkowe dachy zielone i klub mieszkańców. Na parterze każdego budynku usytuowano rowerownie — swoboda przechowywania rowerów ma skłonić lokatorów do korzystania z nich na co dzień oraz paczkomaty, jako odpowiedź na zaspokojenie kolejnych potrzeb mieszkańców.
W celu odpowiedniej hierarchizacji przestrzeni stworzono zarówno strefy prywatne oraz półprywatne, jak i publiczne. Płynne przejście między nimi wpływa na codzienne życie wśród budynków i zachęca do tworzenia więzi sąsiedzkich.
Ada Wolarek, Michalina Zyga
Ilustracje: © Autorki
