Studenci architektury — Aleksander Blicharski, Olga Gumienna i Marcin Osak stworzyli projekt Salinarium nad Morzem Martwym. Ich praca będąca dowodem na tymczasowość otaczającego nas krajobrazu i wypływ człowieka na środowisko naturalne, została wyróżniona w międzynarodowym konkursie Innature 9.
Dziewiąta edycja międzynarodowego konkursu Innature organizowanego przez platformę Opengap dotyczyła synergii między architekturą a środowiskiem naturalnym. Organizatorzy poszukiwali innowacyjnych, ciekawych i zaangażowanych propozycji łączących naturę i projektowanie. Pośród wyróżnionych prac znalazł sie projekt obserwatorium o nazwie Salinarium autorstwa polskich studentów architektury Politechniki Wrocławskiej i TU Delft.
projekt Salinarium znajduje się nad Morzem Martwym
© Aleksander Blicharski, Olga Gumienna, Marcin Osak
świadectwo zmian
Jak o swoim pomyśle mówią autorzy:
Każdego roku poziom wody Morza Martwego spada o jeden metr. Ze względu na szkodliwą działalność człowieka nad rzeką Jordan, ten wyjątkowy krajobraz i rzadkie zjawisko geologiczne bezpowrotnie znikają na naszych oczach. Możemy być ostatnim pokoleniem, które będzie świadkiem jego zanikania. Tym samym, projektowany obiekt ma na celu uwidocznienie i wyeksponowanie procesu dematerializacji Morza Martwego, a jednocześnie ujawnienie tego, co niemożliwe jest do zaobserwowania gołym okiem. W tym miejscu obiekt architektoniczny stara się więc uchwycić przemijalność krajobrazu Morza Martwego i przyczynić to poszerzenia świadomości odwiedzających na temat szkodliwości działań człowieka w kontekście środowiska naturalnego.
trójwymiarowa siatka wypełniająca przestrzenie między modułami jest jednocześnie podstawą do formowania kryształów soli
© Aleksander Blicharski, Olga Gumienna, Marcin Osak
obiekt z kryształów soli
Forma projektowanego budynku nawiązuje do procesu powstawania kryształów soli. Autorzy zaobserwowali, że każdy kryształ jest zorganizowaną grupą cząsteczek soli, a każda z nich uzyskuje tą samą formę w procesie kształtowania. Stąd też kompozycja i konstrukcja budynku oparte zostały na podobnej zasadzie. Ten sam moduł, powielany wertykalnie pod różnymi kątami, tworzy obiekt projektowany według reguł tworzenia się kryształów soli. Trójwymiarowa siatka wypełniająca przestrzenie między modułami jest jednocześnie podstawą do formowania kryształów soli, działając niczym rusztowanie. W budynku sól pokrywa zatem nie tylko ściany, ale całe ścieżki, schody i sufity. Wraz z procesem wyparowywania Morza Martwego, zewnętrzna struktura obserwatorium zostanie pokryta kryształami soli.
forma projektowanego budynku nawiązuje do procesu powstawania kryształów soli
© Aleksander Blicharski, Olga Gumienna, Marcin Osak
Jak twierdzą młodzi architekci:
Wkrótce budynek może pozostać jedynym dowodem istniejącego niegdyś krajobrazu. Do 2050 roku większość terytorium Morza Martwego zniknie bezpowrotnie, pozostawiając jedynie strukturę soli na elewacji budynku. Analogicznie, budynek stanie się wskaźnikiem zanikającego morza, a sól odkładająca się na obiekcie wyznacznikiem poprzedniego poziomu wody.
proces powstawania solnej struktury
© Aleksander Blicharski, Olga Gumienna, Marcin Osak
Wizyta w budynku rozpoczyna się z poziomu linii brzegowej. Wejście, wyryte w podłożu, pozwala zachować nienaruszoną linię widokową krajobrazu. Aby dotrzeć do najniżej położonego piętra budynku, należy skorzystać z podwodnego tunelu. Przemieszczając się ponad powierzchnię wody, użytkownik znajduje się po wewnętrznej stronie struktury solnej. Ze szczytu konstrukcji rozpościera się widok na kurczącą się linię brzegową morza i pustynny krajobraz coraz bardziej przybliżający się do budynku. Obiekt jest dowodem tymczasowości krajobrazu oraz wpływu człowieka na naturę.