Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Wnętrza 2022/2024”
Ideą projektu jest poprawa jakości pobytu w ośrodkach zdrowia psychicznego w Polsce, zahamowanie stygmatyzacji osób cierpiących na zaburzenia psychiczne oraz zmiana stereotypowego myślenia o szpitalach psychiatrycznych jako smutnych zakładach penitencjarnych, budowanie ich obrazu jako miejsc przyjaznych dla pacjentów, pozwalających na szybki powrót do zdrowia. Projektowany kompleks inspirowany koncepcją miasta‑ogrodu w Beskidach Śląskich, zlokalizowany jest w urokliwej wsi otoczonej górami.
Ośrodek Leczenia ChAD i depresji w Beskidach Śląskich
© Magdalena Płachetka
Osoby cierpiące na depresję mają zupełnie inne potrzeby niż pacjenci w stanie hipomanii/manii, dlatego oddziały zostały podzielone na męski i żeński dla pacjentów w depresji oraz męski i żeński dla pacjentów z ChAD (choroba afektywna dwubiegunowa) w stanie podwyższonego nastroju.
Ośrodek Leczenia ChAD i depresji w Beskidach Śląskich, aksonometria
© Magdalena Płachetka
Przewidziano również strefę wspólną wszystkich pacjentów służącą do integracji społecznej, w której skład wchodzą sale do zajęć terapeutycznych: do zajęć plastycznych, terapii zajęciowych oraz spotkań grupowych z terapeutą, siłownia, sala do zajęć jogi.
Wnętrze recepcji
© Magdalena Płachetka
W strefie wspólnej została wyodrębniona część dla odwiedzających, znajduje się tu kawiarnia z restauracją. Budynek główny przeznaczony jest do diagnostyki pacjenta i jego przyjęcia na oddział. Zawiera również pomieszczenia administracyjne.
rzut głównego budynku
© Magdalena Płachetka
W projekcie ważna jest natura, jej kojąca bliskość oddziałująca na chorych. Poszukiwania formy brył budynków doprowadziły mnie do stworzenia obiektów neutralnych, o lekkiej konstrukcji. Chciałam, aby to natura odgrywała najważniejszą rolę w projekcie, a obiekty tworzyły jej dopełnienie. Stworzenie kompleksu budynków w myśl koncepcji miasta‑ogrodu posłużyło do odejścia stereotypowego wyglądu szpitala psychiatrycznego jako jednej, dużej zwartej bryły, która może przytłaczać.
część poczekalni
© Magdalena Płachetka
Przemieszczanie się do sal terapeutycznych wiąże się z aktywizacją pacjentów, jest okazją do przebywania na świeżym powietrzu i relaksacyjnego spaceru. Oddzielenie strefy aktywności terapeutycznych wspólnych od strefy oddziałów sprzyja poczuciu prywatności i bezpieczeństwa pacjentów podczas pobytu na oddziale.
część kawiarniana
© Magdalena Płachetka
Pokoje kuracjuszy są jedno‑ i dwuosobowe z łazienką i tarasem. Pokoje są urządzone minimalistycznie, co ułatwia utrzymanie porządku i chroni przed przebodźcowaniem. Jest to szczególnie ważne przy pacjentach w fazie manii i hipomanii, którzy nie potrafią się skupić, odkładają i gromadzą rzeczy w różnych miejscach, ale także dla osób z depresją, które nie mają siły i motywacji do sprzątania.
wnętrze pokoju
© Magdalena Płachetka
Ważnym elementem pokoju kuracjuszy jest taras, który pozwoli pacjentowi obcować z naturą nawet w nocy, daje poczucie wolności. Każdy z nich przylega z trzech stron do budynku, strona wychodząca na przestrzeń jest zamknięta lamelami o wysokości powyżej 3,5 metra, co uniemożliwia ucieczkę z ośrodka.
strefa zajęć terapeutycznych
© Magdalena Płachetka
Ostatnim elementem pracy było zaprojektowanie ogrodu oddziałującego terapeutycznie na wszystkie zmysły osób przebywających w ośrodku, a także zapewnienie warunków sprzyjających do budowania kontaktów i wspieranie aktywności fizycznej pacjentów. Przestrzeń parkowa zawiera zieloną polanę, miejsca odpoczynku w słońcu i cieniu, miejsca odpoczynku w ciszy i samotności, miejsce obserwacji innych ludzi, miejsce spotkań w grupie.
pracownia
© Magdalena Płachetka
W parku znajduje się ogród wspólnotowy pozwalający na uprawę warzyw, owoców i roślin podczas zajęć z hortiterapii. Na sensoryczne działanie ogrodu składają się: zaprojektowanie roślinności dostarczających bodźce wzrokowe poprzez dobór kolorów i nasadzenie ich w kompozycję statyczną lub dynamiczną, stworzenie ogrodu zapachów przez dobór pachnących roślin, posadzenie drzew i roślin owocowych dostarczających bodźców smakowych.
ośrodek, widok z zewnątrz
© Magdalena Płachetka
Magdalena PŁACHETKA
Ilustracje: © Autorka