Górująca nad nabrzeżem bryła niczym ogromny żagiel z tarasem widokowym na piętnastym piętrze, a pod nim zabytkowe jachty. Tak widzi przyszłe, gdyńskie Muzeum Żeglarstwa Agata Morawczyńska, absolwentka architektury Politechniki Poznańskiej i Brandenburgische Technische Universität Cottbus – Senftenberg.
Futurystyczny projekt Muzeum Żeglarstwa w Gdyni to podwójna praca magisterska Agaty Morawczyśnkiej, która powstała pod kierunkiem dr. Marcina Giedrowicza z Politechniki Poznańskiej oraz prof. Iliji Vukorep z BTU Cottbus. Celem muzeum jest nie tylko eksponowanie zabytkowych łodzi, ale także pokazywanie historii, tradycji miasta oraz marzeń i osiągnięć jego mieszkańców.
autorka zaprojektowała wertykalny budynek w formie żagla
© Agata Morawczyńska
Jak o pracy nad projektem mówi autorka:
Tworząc projekt magisterski, bardzo ważne było dla mnie, aby zaprojektować go w Gdyni, moim rodzinnym mieście. Mieście portowym nazywanym „białym”, „modernistycznym” miastem lub „miastem z morza i marzeń”. Ostatni miasto bardzo się przekształca, adoptuje industrialne dzielnice i tworzy na ich miejscu przestrzenie publiczne i nowe inwestycje. Obszar Mola Rybackiego o bardzo atrakcyjnym położeniu jest jednym z takich obszarów, a według Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Miasta skrajna działka o powierzchni 0,97 hektara jest przeznaczona na Muzeum Żeglarstwa oraz ogólnodostępny park. Przedstawiony przeze mnie projekt Muzeum Żeglarstwa spełnia wszystkie formalne wytyczne dotyczące niezbędnych funkcji i wymagań przestrzennych ustalonych w MPZP oraz jest śmiałą interpretacją charakterystycznego gdyńskiego stylu modernistycznego w nowoczesnym wydaniu.
na czwartym piętrze znajduje się restauracja oraz kącik zabaw dla dzieci
© Agata Morawczyńska
wertykalne muzeum w formie żagla
Młoda architektka zaproponowała budynek wysokościowy. Na taką decyzję wpłynęło wiele czynników m.in.: wytyczna o maksymalnej powierzchni zabudowy wynoszącej jedynie do 0,20 powierzchni terenu, znaczące rozmiary prezentowanych eksponatów, brak ograniczenia co do maksymalnej wysokości budynku oraz niepewność co do przyszłości obszaru Mola Rybackiego. W ten sposób powstał projekt wertykalnego muzeum, w którym eksponaty umieszczać będzie specjalnie zaprojektowany i zintegrowany z obiektem dźwig. Łodzie docelowo mają zostawać wprowadzane przez garaż, a następnie podnoszone na odpowiednią wysokość i odpowiednio przygotowane wcześniej miejsce. Pomysł ten ma umożliwić stosunkowo łatwą zmianę kolekcji muzealnej lub oddanie któregoś z eksponatu do renowacji.
fasada muzeum została stworzona parametrycznie
© Agata Morawczyńska
parametryczne projektowanie
Konstrukcja budynku jest żelbetowa, słupowo-płytowa z fundamentem na monolitycznej płycie ustawionej na prefabrykowanych palach. Całkowita wysokość obiektu to osiemdziesiąt siedem metrów. Fasada muzeum została stworzona z parametryczne zaprojektowanych paneli betonowych. Jej forma oparta jest na definicji z programu Grasshopper. Dzięki temu pozycja atraktorów odpowiedzialnych za skalowanie paneli została określona na podstawie lokalizacji najważniejszych eksponatów muzealnych. Dzięki takiemu rozmieszczeniu największe otwory zostały stworzone w pobliżu czterech wyselekcjonowanych łodzi żeglarskich o niezwykłym znaczeniu dla polskiego żeglarstwa (od najwyższego pietra, jachtów S/Y: „Kumka IV”, „Dal”, „Opty”, oraz „Miranda”).
nawis restauracji podtrzymywany jest przez stalowe kable
© Agata Morawczyńska
Kształt fasady ma intrygować, a jej podstawową funkcją jest zapobieganie przedostawaniu się bezpośrednich promieni słonecznych do wnętrza budynku przy jednoczesnym zapewnieniu zwiedzającym fantastycznego widoku na całą Zatokę Pucką. Panele zwężają się w miejscach, w których ustawione są łodzie i pozwalają przechodniom spacerującym wzdłuż Molo Południowego zajrzeć do wnętrza muzeum i zachęcić ich do odwiedzenia Muzeum Żeglarstwa.
nietypowe zwiedzanie
Sposób zwiedzania muzeum jest nietypowy — kolekcja została tak zaprezentowana, aby zacząć wizytę w muzeum od najwyższego piętra i stopniowo schodzić aż do części podziemnej budynku gdzie umieszczone są sale wykładowe i warsztatowe. Zwiedzający mogą kupić bilet wstępu w kasie na czternastym piętrze lub bezpłatnie wjechać na piętro piętnaste z punktem widokowym. Na czwartym piętrze znajduje się restauracja oraz kącik zabaw dla dzieci. Jest to poziom unikatowy ze względu na zaprojektowany nawis podtrzymywany przez stalowe kable zamontowane w górnej części budynku. Dodatkową atrakcją jest ogólnodostępny park z przestrzenią wystawienniczą oraz zbiornikiem, w którym prezentowana jest kolejna łódź żeglarska „S/Y Korsarz” oraz mała marina zarezerwowana dla jachtów.
wizytę w muzeum zaczyna się od ostatniego piętra
© Agata Morawczyńska
Nowe muzeum ma stać się centrum dialogu, wykładów, warsztatów, miejscem przyjaznym dla lokalnych artystów. Bryła muzeum wyróżnia się na tle innych inwestycji i podkreśla funkcję budynku. Koncepcja projektowa obejmuje również przecumowanie żaglowca „Dar Pomorza” z Molo Południowego i włączenie go do zewnętrznej części kolekcji muzealnej oraz stworzenie tunelu podwodnego łączącego Muzeum Żeglarstwa ze znajdującym się na sąsiadującym molu Gdyńskim Oceanarium.
