Aleksandra Rękas i Monika Sęk z Wydziału Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie skoncentrowały się na zagadnieniu biofilii w architekturze w kontekście zewnętrznych i wewnętrznych powiązań z przyrodą oraz architekturze regionalnej obszarów Pomorza Zachodniego. Stworzyły projekt zagospodarowania terenu fragmentu Międzyodrza przeznaczonego na zespół kładek i
pomostów, budynek w Gryfinie o funkcji edukacyjnej na temat flory występującej na obszarze Doliny Dolnej Odry oraz budynek w Mescherin związany z fauną tego samego regionu.
rzut obszaru projektowego
© Aleksandra Rękas i Monika Sęk
teren projektowy
Teren projektowy został wybrany ze względu na bliską lokalizację Parku Krajobrazowego Doliny Dolnej Odry i ma się przyczynić do aktywizacji tego obszaru. Wykorzystano potencjał terenów nadrzecznych Gryfina oraz Mescherin, które są ważnym elementem dalszego rozwoju tych miast. Projekt obejmuje dwa budynki zlokalizowane przy granicy polsko—niemieckiej, w województwie zachodniopomorskim. Jeden z budynków został zlokalizowany w Gryfinie, drugi obiekt został zaplanowany po stronie niemieckiej, w miejscowości Mescherin. Oba obiekty zostaną połączone kładkami
znajdującymi się na obszarze Międzyodrza, między Odrą Zachodnią a Odrą Wschodnią (Regalicą).
rzut zagospodarowania kładek
© Aleksandra Rękas i Monika Sęk
ośrodek flory w Gryfinie
Projektowany budynek dotyczy zwiększenia świadomości, edukację mieszkańców i mieszkanek oraz osób odwiedzajacych na temat flory Doliny Dolnej Odry. Dzięki starannie dobranym rozwiązaniom projektowym, obiekt umożliwia bezpośredni kontakt z naturą, co pozwala na poszerzenie wiedzy o lokalnej roślinności.
przekroje kładek
© Aleksandra Rękas i Monika Sęk
Budynek składa się z 3 kondygnacji nadziemnych i 2 podziemnych, z wykorzystaniem konstrukcji żelbetowej, zapewniającej przestronność wnętrz i umożliwiającej wprowadzenie roślinności wewnątrz obiektu. Jego forma opiera się na prostokątnym rzucie z szklanymi dachami dwuspadowymi, harmonizującym z otoczeniem śródmiejskim. Elewacje budynku wyposażono w szkło z antyrefleksem oraz żaluzje, które kontrolują intensywność wpadającego światła. Struktura opiera się na żelbetowych słupach otoczonych szklaną powłoką, co nadaje budynkowi lekkości i integruje jego wnętrze z otaczającym środowiskiem poprzez widoczność zieleni. Narożniki budynku, w których znajdują się klatki schodowe, podkreślają symetrię bryły i zapewniają czytelny układ komunikacyjny na wszystkich poziomach. W elewacji zachodniej, od strony Odry, wbudowano przejście łączące budynek z bulwarem, tworząc tym samym wejście do wewnętrznej przestrzeni. Na centralnej osi wejścia zaplanowano schody, które pełnią funkcję ogólnodostępnych siedzisk. Projekt przewiduje również pochylnie umieszczone poza głównym obrysem budynku, co ułatwia przemieszczanie się między poziomami i umożliwia swobodne zwiedzanie.
schemat powstawania bryły i rzut zagospodarowania
© Aleksandra Rękas i Monika Sęk
Układ funkcjonalny obiektu opiera się na zachowaniu na wszystkich poziomach czytelnego układu komunikacyjnego ułatwiającego zwiedzanie. Obiekt posiada 5 kondygnacji, dwie z nich to kondygnacje podziemne i trzy nadziemne. Piętra podziemne wykorzystywane są do obsługi budynku a powierzchnia poziomów nadziemnych jako przestrzeń rekreacyjna i edukacyjna. Budynek jest wyposażony w 5 klatek ewakuacyjnych z czego 4 umieszczone są w narożnikach budynku a jedna znajduje się w części środkowej w garażu podziemnym.
wizualizacja
© Aleksandra Rękas i Monika Sęk
Na kondygnacji -2 znajdują się magazyny, pomieszczenia techniczne oraz parking na 100 stanowisk, w tym dla osób niepełnosprawnych. Poziom -1 obejmuje dodatkowo magazyny, wentylatornię, stację transformatorową oraz sale audiowizualne i multimedialne. Poziom 0 i 1 zawiera pomieszczenia administracyjne, socjalne, restaurację i sklep. Roślinność jest podzielona na strefy odpowiadające różnym środowiskom Doliny Dolnej Odry. Na kondygnacji 2 zaplanowano przestrzeń do prowadzenia warsztatów o uprawie roślin oraz balkon widokowy z całorocznym szklanym zadaszeniem, oferujący widok na Odrę i Międzyodrze.
wizualizacja
© Aleksandra Rękas i Monika Sęk
ośrodek fauny w Mescherin
Projektowany budynek związany jest z edukacją dotyczącą fauny Doliny Dolnej Odry. Obiekt składa się z 1 kondygnacji nadziemnej i 1 kondygnacji podziemnej, a jego konstrukcja łączy drewno z wzmocnieniem żelbetowym, co zapewnia przestronność wnętrz.
przekrój A-A
© Aleksandra Rękas i Monika Sęk
Elewacje budynku zdobią elementy ryglowe nawiązujące do regionalnej architektury Pomorza Zachodniego. Budynek, o rzucie czworobocznym, zwieńczony jest dwuspadowymi dachami. Centralnym punktem obiektu jest hall główny z szklanym dachem, który pełni funkcję głównego wejścia. Na elewacji znajdują się regulowane drewniane żaluzje, które umożliwiają kontrolowanie klimatu wewnętrznego, szczególnie w miejscach narażonych na nadmierne nasłonecznienie. Szczyty dachów na wschodniej elewacji wykonano z drewnianych elementów, oddzielonych panelami szklanymi. Dodatkowe przeszklenia w dachu nad głównymi salami ekspozycyjnymi zapewniają dodatkowe źródło naturalnego światła.
przekrój B-B
© Aleksandra Rękas i Monika Sęk
Układ funkcjonalny obiektu opiera się na zachowaniu na wszystkich poziomach czytelnego układu komunikacyjnego, aby ułatwić zwiedzanie. Obiekt posiada 1 klatkę ewakuacyjną oraz 1 klatkę reprezentacyjną. Na poziomie -1 budynku znajdują się przestrzenie wystawiennicze, pomieszczenia techniczne i gospodarcze, sale multimedialne oraz hall główny. W tej kondygnacji skoncentrowano ekspozycje dotyczące zwierząt wodnych oraz akwaria prezentujące gatunki z Doliny Dolnej Odry. Wyjątkowo, sala rozpoznawania odgłosów ptaków została umieszczona na tym poziomie ze względu na wymóg zaciemnienia. Na poziomie 1 zlokalizowano część administracyjną, szatnię, toalety dla odwiedzających, pomieszczenia badawcze, laboratorium, biura, pomieszczenia socjalne oraz restaurację z zapleczem. Tematyka wystaw została podzielona na strefy zgodnie z reprezentowanymi środowiskami: fauna wodna na poziomie -1 oraz fauna lądowa na poziomie 1.
widok elewacji, aksonometria
© Aleksandra Rękas i Monika Sęk
zespół kładek i pomostów
Projekt kładek i pomostów, zaprojektowanych wzdłuż brzegów Kanału Gryfińskiego i Kanału Szerokiego, ma na celu umożliwienie zwiedzającym podziwianie malowniczych widoków Parku Krajobrazowego Doliny Dolnej Odry oraz bezpośredniego kontaktu z przyrodą. Rozwiązanie to zwiększy wiedzę odwiedzających na temat flory i fauny Międzyodrza, poprzez udostępnienie 6 platform z tablicami informacyjnymi o chronionych gatunkach i obszarach Natura 2000. Projekt uwzględnia kładki bez barierek, sprzyjające bliższemu obcowaniu z przyrodą, a ich podniesienie nad poziom gruntu minimalizuje wpływ na środowisko i nie zakłóca naturalnego rozwoju terenu.
elewacje
© Aleksandra Rękas i Monika Sęk
Założenie przyczynia się do aktywizacji wcześniej niezagospodarowanych terenów. Koncepcja projektowa nadaje znaczenie i ma za zadanie wzbudzić zainteresowanie wśród użytkowników i użytkowniczek na temat wcześniej niedocenionego obszaru Doliny Dolnej Odry.
fragment przekroju C-C, schemat konstrukcji budowli
© Aleksandra Rękas i Monika Sęk
