9 kwietnia br. poznaliśmy wyniki konkursu na projekt nowej siedziby Urzędu Miasta Łodzi i zagospodarowania Rynku Nowego Centrum. Nowy Ratusz miałby zebrać w jednym miejscu poszczególne biura magistratu, rozrzucone obecnie w dwudziestu trzech budynkach w całym mieście. Konkurs na jeden z najważniejszych obiektów w mieście, jak mówił Marek Janiak, architekt miasta i przewodniczący jury konkursowego, był zaproszeniem do dyskusji o tym, jak powinien wyglądać współczesny ratusz.
konkurs
Władze Łodzi ogłosiły plan budowy nowej siedziby urzędu i trudno polemizować ze słusznością tej koncepcji. Rozproszony urząd, jakkolwiek interesujący, jest mało praktyczny, a budowa publicznego gmachu stanowić może wyjątkową okazję do publicznej dyskusji nad rolą architektury w mieście — pisał w październiku ubiegłego roku Błażej Ciarkowski w cyklu Miasto na celowniku. — Siedemdziesięciometrowej wysokości biurowiec w Nowym Centrum Łodzi ma zatem stać się sposobem na zwiększenie efektywności i oszczędności. Będzie stanowił impuls ożywiający okolice dworca Łódź Fabryczna — dodał.
Nowa siedziba łódzkiego urzędu, która powstać ma na terenie Nowego Centrum Łodzi (ograniczony ulicami: Kieślowskiego od północy, Hasa od południa i Rodziny Scheiblerów od wschodu) zgodnie z regulaminem konkursu miałby mieć około 15 000 metrów kwadratowych powierzchni pomieszczeń biurowych, stanowiska pracy dla około 1 500 pracowników, salę obsługi mieszkańców, sale narad i konferencyjne oraz reprezentacyjne gabinety. Pierwszą nagrodę jury konkursowe przyznało propozycji architektów z pracowni DRAFT, LUMIOO, PROJEKT OFFICYNA i AMP za:
szczególne uwzględnienie w symbolice architektury nawiązania do historycznego ratusza Nowego Miasta na placu Wolności, czym buduje ono klamrę pomiędzy współczesnością a początkiem Łodzi przemysłowej; wyraźne, właściwej skali, zdefiniowanie kształtu rynku NCŁ w jego północnej i wschodniej pierzei; realność finansowo‑inwestycyjną poprzez rozsądną i kreatywnie użytą prefabrykację oraz nawiązanie do architektury Bramy Miasta.
na fali
Swoją pracę na konkurs zgłosili także architekci z pracowni KXM. Motywem przewodnim koncepcji stała się podwójna fala, forma symbolicznie nawiązująca do dynamicznego rozwoju miasta i czerpiąca z organicznych kształtów sztuki Katarzyny Kobro i Władysława Strzemińskiego, artystów związanych z Łodzią.
elewacja
© KXM
Główna idea projektu opiera się na wykorzystaniu różnicy poziomów między płytą Nowego Rynku a ulicą Krzysztofa Kieślowskiego. Zostały one płynnie połączone poprzez uformowaną w podstawie obiektu podwójną falę, która umożliwia swobodny przepływ ludzi z poziomu stacji kolejowej do Ratusza i części biurowej. Forma miejskich schodów uformowana w łagodne kształty zachęca ludzi do korzystania z przestrzeni publicznej i wyznacza strefy ogólnodostępne. Delikatne krzywizny poprawiają skalę urbanistyczną i kierują więcej światła do dolnego pasażu. Zaprojektowana geometria budynku w czytelny sposób podkreśla dwie kluczowe dla budynku funkcje — salę obsługi mieszkańców oraz Radę Miasta — piszą autorzy projektu.
aksonometria
© KXM
Organiczna, ceglana podstawa obiektu kontrastuje z jej stonowaną, nowoczesną częścią górną — prostą strukturę biurowca i gmachu urzędu tworzy budynek złożony z dwóch brył o różnych wysokościach. Całość, zgodnie z założeniami projektantów, symbolizować ma jednocześnie dobrą organizację struktur władzy (u góry) i otwartość na mieszkańców (na dole).
Stanowiska obsługi mieszkańców architekci zaplanowali w przestrzeniach parteru i wewnętrznej antresoli. Główne wejście dla mieszkańców zlokalizowane zostało od strony Rynku, dzięki czemu ma być przestrzenią najbardziej reprezentatywną i najlepiej wyeksponowaną.
widok na Nowy Rynek i Ratusz
© KXM
Nowy Rynek stanowi przedplac dla budynku Urzędu i ma być otwartą przestrzenią dla wydarzeń kulturalnych. W projekcie zagospodarowania terenu architekci uwzględnili oś urbanistyczną ulicy Targowej oraz połączenie z projektowanym woonerfem pod nowym Soho.
Spójna z bazą budynku paleta materiałów pozwala uzyskać wrażenie, że elewacja Ratusza nie jest granicą placu. Przestrzeń przechodzi do holu głównego i znajduje połączenie z ulicą Krzysztofa Kieślowskiego dzięki płynnym, punktowym obniżeniu w postaci urbanistycznych schodów. Zieleń oraz elementy małej architektury nie są na stałe związane z gruntem, zapewniając swobodę w aranżacji placu, organizacji różnego rodzaju eventów, a także tworzeniu czasowych instalacji artystycznych — piszą autorzy projektu.
schematy
© KXM
Niższa z brył mieszcząca Nowy Ratusz zaprojektowana została na siatce konstrukcyjnej o wymiarach 8.1 × 8.1 m, dając możliwość elastycznego kształtowania przestrzeni wewnątrz. Z poziomu +1 możliwe jest wyjście na zielone tarasy oraz przejście do budynku Rady Miasta, który, zgodnie z założeniami konkursu, domyka pierzeję rynku.
Uniesiony ponad płytę placu obiekt wyróżnia się swoją minimalistyczną formą i sygnalizuje, że bryła dedykowana jest specjalnej funkcji. Ważnym założeniem koncepcji jest eksponowanie sali obrad Rady Miejskiej, co podkreśla transparentność władzy oraz jej symboliczną bliskość dla mieszkańców — piszą o gmachu Rady Miasta architekci z pracowni KXM.
Dominantą wysokościową całego założenia jest biurowiec, którego oddzielny trzon komunikacyjny i osobne lobby gwarantują niezależność od budynku Urzędu.
budynek biurowy; widok z Alei Grohmanów
© KXM
zrównoważony rozwój
Architekci z pracowni KXM w projekcie wykorzystali dla części nadziemnej konstrukcję z drewna klejonego krzyżowo CLT oraz technologie wpływające na zmniejszenie zapotrzebowania energetycznego budynku. Projektowana fasada składa się z prefabrykowanych paneli ze zintegrowanym systemem przeciwsłonecznym. Część obiektu pokryto zielonym dachem ekstensywnym, co pozwoli zredukować zjawisko przegrzewania, przewidziano także system retencji wody deszczowej z dachów, która ma być magazynowana i wykorzystywana do nawadniania roślinności i spłukiwania toalet, a do dogrzewania budynku wykorzystana będzie głębinowa pompa ciepła. Projektanci zaplanowali także systemy wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, panele fotowoltaiczne oraz zadbali o infrastrukturę rowerową.
aksonometria
© KXM
Istotne było dla nas również spojrzenie na budynek w perspektywie kilkudziesięciu lat. W dobie dynamicznych zmian w trybie pracy, interakcji międzyludzkich, czy postępującej cyfryzacji obiekt Ratusza musi być przede wszystkim elastyczny. Modułowa siatka konstrukcyjna oraz zastosowanie uniwersalnych standardów projektowych dla obiektów biurowych pozwala w przyszłości przekształcić część przestrzeni, które dzisiaj zajmują departamenty urzędu na przestrzenie pod wynajem. W przypadku zaistnienia potrzeby ograniczenia ilości stanowisk front office nic nie stoi na przeszkodzie, aby antresola na parterze stała się publiczną biblioteką czy hubem przedsiębiorczości, gdzie młode osoby będą miały okazję rozwinąć swój pomysł na biznes. W naszym rozumieniu przedstawiona koncepcja to tylko i aż solidna baza pod zmiany, które z pewnością będą w przyszłości konieczne — podsumowują architekci.