Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Architektura”
Praca dyplomowa składa się z dwóch kompatybilnych elementów: analizy potrzeb przestrzennych dla osób z zespołem Downa i niepełnosprawnościami intelektualnymi, na podstawie której powstała koncepcja modelowego, uniwersalnego sposobu projektowania ośrodka za pomocą narzędzia, jakim jest architektura modułowa.
rodzaje ośrodków
© Magdalena Czopka
Praca badawcza pozwoliła mi wyodrębnić cztery warianty zabudowy ośrodków. Takie założenie projektowe ma na celu usystematyzowanie, unormowanie najbardziej istotnych aspektów tego typu ośrodków. Założenia różnią się przede wszystkim lokalizacją, formą zabudowy, grupą użytkowników ze szczególnymi potrzebami oraz funkcjami znajdującymi się w danym ośrodku. Zależało mi na tym, aby nie tworzyć enklaw zamkniętych na społeczeństwo, ale miejsce sprzyjające integracji i „oswajające” pojęcie niepełnosprawności intelektualnej.
Punktowiec, aksonometria i widok od ogrodu
© Magdalena Czopka
Jaki los czeka osoby chore po śmierci ich opiekunów? Kto zapewni im odpowiedni byt? Nie chodzi tu o minimum egzystencjalne, ale opiekę na odpowiednio wysokim poziomie, dbającą o wielopłaszczyznowy rozwój. Tematyka niepełnosprawności od dawna przewija się w projektowaniu architektonicznym i urbanistycznym, jednak ośrodki tego typu w Polsce wciąż nie mają unormowanego systemu projektowego, ich liczba jest niewystarczająca, a jakość publicznych placówek pozostawia wiele do życzenia. Najczęściej budowane są z inicjatywy rodziców lub fundacji, budżet jest niewystarczający, a chętnych mieszkańców zdecydowanie więcej niż dostępnych miejsc.
Plomba, aksonometria i wizualizacja
© Magdalena Czopka
Mało która niepełnosprawność jest obarczona tak wieloma mitami jak zespół Downa. Tymczasem jest to wada genetyczna, która powoduje zaburzenia w organizmie wymagające, podobnie jak inne schorzenia, odpowiedniego wspierania rozwoju. By poszerzyć wiedzę w tym temacie, zdecydowałam się na metodę naukową sondażu diagnostycznego. Podstawą do opracowania wytycznych projektowych było przeprowadzenie siedmiu wywiadów z placówkami wspomagającymi osoby niepełnosprawne intelektualnie, z psychologiem (konsultacje postępów pracy) oraz rodzicem dziecka z zespołem Downa, przeanalizowanie publikacji naukowych, artykułów oraz filmów poświęconych temu zagadnieniu.
Parterowiec, aksonometria i elewacja ogrodowa
© Magdalena Czopka
Rozwiązaniem wielu problemów, które zdołałam wyodrębnić po przeprowadzonych wywiadach, było stworzenie systemu projektowania ośrodków, który umożliwi ich realizację możliwie najtaniej i najszybciej, powodując wzrost liczby placówek. Stworzyłam system za pomocą narzędzia, jakim jest architektura modułowa, łącząc poszczególne funkcje jak klocki składające się w całość. Jednak jak sprawdzić, czy dany system działa w rzeczywistości i jak udowodnić jego plastyczność i elastyczność? Wyodrębniłam więc cztery typy ośrodków, które umożliwią przełożenie idei projektowej na architekturę.
Osada, aksonometria i wizualizacja
© Magdalena Czopka
Podstawową zasadą, którą się kierowałam, było przełamanie tabu oraz pokazanie, że choroba jest naturalną częścią naszego życia. Zamiast udawać, że nie ma problemu, warto skupić się na jego minimalizacji i konkretnych rozwiązaniach. Zdaję sobie sprawę, że tematyka jest bardzo złożona na wielu płaszczyznach, w mojej pracy dążyłam do pokazania możliwości, jakie ma w sobie architektura, że może ona być również narzędziem do pomagania innym.
Magdalena CZOPKA
Ilustracje: © Autorka
