Kuba Neumann z Wydziału Architektury i Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku zmartwiony brakiem miejskich środowisk lęgowych dla ptactwa wodnego postanowił w prosty i pomysłowy sposób temu zaradzić. Jego propozycja zgłoszona na konkurs Arting 2022 to wykonana z polietylenu wyspa porośnięta liczną roślinnością wodną. Poznajcie Kwapromek.
Projekt Arting 2022 „miasto?” to ogólnopolski konkurs wzornictwa przemysłowego, którego celem jest budowanie świadomości o znaczeniu designu w zrównoważonym rozwoju poprzez tworzenie innowacyjnych rozwiązań wzorniczych. Prace zgłaszane były w trzech kategoriach: Technologia, Środowisko i Bielsko-Biała. O całym konkursie i jego wynikach pisaliśmy tutaj. W kategorii Środowisko nagrodę otrzymał projekt System modułowy na balustrady balkonowe autorstwa Klaudii Chodury z krakowskiej ASP. Swoją pracę zgłosił też Kuba Neumann z Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, która co prawda nie otrzymała nagrody, ale warto zwrócić na zaproponowane przez autora rozwiązania, poprawiające jakość życia zwierząt w mieście.
porastająca wyspę roślinność ułatwia schowanie gniaza
© Kuba Neumann
jak pomóc wodnej florze i faunie miejskiej?
Projekt nazwany Kwapromek został zrealizowany w Pracowni Projektowania Produktu prowadzonej przez prof. Jarosława Szymańskiego i dr. Jacka Rynia w Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.
Mój projekt jest odpowiedzią na zmieniający się krajobraz miast, w szczególności w obszarze zbiorników wodnych. Dawniej rzeki oraz dostęp do wody były kluczowe — osady i miasta zakładano w ich pobliżu. Obecnie można zauważyć, że duża część rewitalizowanych fragmentów rzek w miastach jest pozbawiona wszelkiej roślinności wodnej i przybrzeżnej, która w naturalnym środowisku pełni funkcję schronienia dla zwierząt, oraz wspomaga filtrację wód, poprawiając jej jakość. Do utworzenia projektu zainspirowały mnie próby rozwiązania problemu, jakim jest brak środowisk lęgowych dla ptactwa wodnego w miastach — opowiada Kuba Neumann.
Student wzornictwa przed przystąpieniem do projektu przeprowadził research i odnotował kilka interesujących propozycji. Jedną z nich była akcja prowadzona przez fundację Urban Water, polegająca na przekształceniu kanału przemysłowego w Chicago w pływający park.
Akcja zaczęła się od zbierania śmieci i wpuszczenia do kanału słodkowodnych małży, które filtrowały wodę. Następnie utworzono pływające platformy, umożliwiające umieszczenie i posadzenie w nich roślin, które stały się schronieniem dla wielu gatunków zwierząt — streszcza Kuba.
Kwapromek wykonany jest z polietylenu
© Kuba Neumann
Innym przykładem jest działalność fundacji Onwater, która zakłada ogrody wodne na terenie Wrocławia i Poznania. Głównym zadaniem takich ogrodów-wysp jest poprawa różnorodności biologicznej. Projektant trafił również na broszurę opracowaną w ramach projektu „Moja Puszcza. Angażowanie społeczności lokalnych w ochronę przyrody i krajobrazu Kampinoskiego Parku Narodowego oraz jego otuliny”, która pokazuje, jak można zrobić wyspy filtracyjne, oraz jakie rośliny najlepiej nadają się do takiej konstrukcji.
projekt Kwapromek, rysunki techniczne
© Kuba Neumann
„prom” dla ptactwa wodnego
W odnalezionych przez Kubę Neumanna propozycjach brakowało mu jednak rozwiązań przemysłowych, które byłyby od razu gotowe do użycia, bądź z niewielkim nakładem pracy. Rozwiązań, które mogliby zastosować zarówno prywatni klienci, jak i samorządy czy organizacje państwowe. Odpowiedzią na ten brak może być właśnie Kwapromek, które główną funkcją jest zapewnienie ptactwu wodnemu przestrzeni, w której może uwić i ukryć gniazdo. Jest to możliwie dzięki licznej roślinności zasłaniającej całą skonstruowaną przez projektanta platformę wypornościową.
projekt Kwapromek, render
© Kuba Neumann
Jedną z wytycznych konkursu było poszanowanie materiału i energii przy tworzeniu. Moją propozycją materiałową tworzącą platformę jest polietylen. To tworzywo sztuczne cechuje się dużą odpornością na warunki atmosferyczne, wysoką wytrzymałością na zewnętrzne uderzenia mechaniczne, zarówno w podwyższonych temperaturach, jak i ujemnych. Polietylen możemy w pełni recyklingować i użyć ponownie, co wpisuje się w założenia projektu, mówiące o długowieczności obiektu oraz możliwości łatwej i skutecznej naprawy — tłumaczy autor.
Kwapromek składa się z dwóch elementów, wytworzonych i łączonych w wyniku procesu termoformowania
© Kuba Neumann
proste rozwiązanie dla poprawy środowiska
Kwapromek składa się z dwóch elementów, wytworzonych i łączonych w wyniku procesu termoformowania. Specjalnie wyprofilowany rant oraz uszczelnienie zapobiega wlewaniu się wody do wnętrza konstrukcji. Chropowata faktura ma za zadanie ułatwić porost korzeni wokół obiektu. Środkowa strefa została wyprofilowana, tak by imitować naturalne środowisko. Strefa ta jest również wyposażona w otwory, które umożliwią korzeniom kontakt ze zbiornikiem wodnym oraz zapewniają ciągłą wymianę wody. Na zewnętrznej części Kwapromku również znajdują się otwory, które pozwalają na zacumowanie wyspy do brzegu, bądź przymocowania jej do dna za pomocą kotwicy.
na Kwapromku mocuje się matę jutową, na której sadzona jest roślinność wodna
© Kuba Neumann
Zadaniem opiekującego się Kwapromkiem byłoby umocowanie na nim maty jutowej, wybranie i zasadzenie roślin oraz zabezpieczenie ich sznurkiem jutowym, chroniącym przed silnym wiatrem. Tak przygotowaną wyspę należy umieścić na zbiorniku wodnym i zabezpieczyć przed odpłynięciem. Ostatnim krokiem byłoby sprawdzanie od czasu do czasu czy roślinność, a później także ptactwo prawidłowo się rozwijają.
